این نشست به گونهٔ ویژه در مورد محدودیتهای جاری بر آموزش دختران و زنان در افغانستان تمرکز خواهد کرد.
طالبان پس از برگشت به قدرت در اگست سال ۲۰۲۱ دختران را از رفتن به مکاتب بالاتر از صنف ششم و یک سال پس از آن از رفتن به پوهنتونها منع کردند.
طالبان در آغاز گفته بودند که این محدودیتها به گونهٔ موقت است، اما با گذشت سه سال نه تنها این محدودیتها پابرجاست بلکه گسترده تر شده است.
مشخص نیست که در این نشست وزیران خارجهٔ کشورهای اسلامی، از طالبان دعوت خواهد شد یا نه، اما برخی از آگاهان سیاسی میگویند که باید از طالبان دعوت شود تا موضعگیری جهان اسلام را از نزدیک بشنوند.
به اساس گزارشهای رسانههای پاکستانی، در این نشست در مورد آنعده از محدودیتهای طالبان صحبت خواهد شد که به علت آن دختران از رفتن به مکاتب بالاتر از صنف ششم منع شدهاند.
این پالیسی که پس از برگشت طالبان به قدرت نافذ شد، واکنش گستردهٔ جهان اسلام و علمای اسلام را در پی داشته است.
این نشست دو روزه که به حمایت عربستان سعوی به میزبانی پاکستان برگزار میشود، تا اکنون ۳۰ تن از وزیران خارجهٔ کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی اشتراک شان در آن را تایید کرده اند.
هرچند تا اکنون اجندای کامل این نشست معلوم نیست ، اما منابع به روزنامهٔ اکسپریس تربیون پاکستان گفته اند که هدف اساسی این نشست این است که بر طالبان فشار وارد شود تا محدودیتها بر آموزش دختران را لغو کنند.
اما داکتر قبله ایاز، که در سال ۲۰۲۳ درترکیب یک هیئتی از سازمان همکاری اسلامی به رهبری امام حرم مکی جهت ترغیب طالبان برای بازگشایی مکاتب و پوهنتونها به روی دختران به افغانستان رفته بود، میگوید که فکر نمیکند طالبان به خواست کشورهای اسلامی پاسخ مثبت بدهند.
به گفتهٔ داکتر ایاز طالبان آنزمان به هیئت آنها گفتند که مخالف آموزش دختران نیستند، اما پس از فراهم کردن ساختمانها و ترانسپورت جداگانه برای دختران، مکاتب دختران را باز خواهند کرد.
او با اشاره به گفتوگوهایش با طالبان گفت:
« به باور آنها (طالبان) ذهنا به این آماده نیستند که به دختران و زنان اجازهٔ آموزش و کار را بدهند، نمایندگان مالیزیا برای شان آموزش آموزگاران زن را نیز توصیه کردند، اما احساس ما این است که (طالبان) حاضر نیستند .با این همه فکر میکنم اگر با آنها روابط پیهم ادامه داشته باشد، امیدواری وجود دارد که یک روز طالبان موضع خود را در این بخش تغییر دهند.»
عالمان جهان سلام این محدودیتهای طالبان را غیر اسلامی و خلاف اصول شریعت خوانده اند.
قرار است که در نشست پیشرو در اسلام آباد، کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی واکنش خود را در یک موضع مشترک در برابر این پالیسی طالبان ابراز کنند.
نوروهاب سپاند، آگاه امور سیاسی به این باور است باید برای طالبان مستقیما گفته شود که جهان اسلام در مورد آموزش و کار زنان چه نظر دارند.
«به نظر من بسیار مهم است که نشستی که برای بازگشایی دروازههای مکاتب به روی دختران افغان برگزار میشود و بر طالبان فشار وارد میشود، باید طالبان در آن اشتراک کنند و به آنها بگویند که این فکر آنها از کجا سرچشمه میگیرد که زنان افغان را در خانه زندانی باشند.»
به اساس گزارش رسانههای پاکستانی، قرار است که این نشست یک اعلامیهٔ قوی را منتشر کند و از طالبان بخواهد که محدودیتها بر زنان و دختران در افغانستان را دور کنند.
ناظران اوضاع این نشست را فرصتی برای سازمان همکاری اسلامی می بینند تا موضعگیری قوی خود را در حمایت از حقوق زنان و دختران افغان آشکار کند و این را روشن بسازد تا آموزش بر اساس آموزههای اسلامی یک حق اساسی است.