سید قاسم هاشمی، نویسنده و فعال اجتماعی، تصمیم داشت کتابی درباره شرایط سخت مهاجران افغان بنویسد. اما جمعآوری کتابها توسط طالبان باعث شد از نوشتن دست بکشد.
او به رادیو آزادی بیشتر میگوید:
"برخی از کتاب هایی که به اساس بینش آنها برابر نمی باشد، آن کتاب ها را جمع آوری می کنند، و حتی آتش می زنند، این مسئله باعث شد تا وقتی که این نظام بر سرنوشت مردم حاکم باشد، دست از نوشتن بکشم و تمام کار هایی که داشتم را نیمه تمام بگذارم."
در مقابل، احمد فهیم کوهدامنی، نویسنده کتاب "انتحاری"، راه دیگری در پیش گرفته است. پس از توقیف کتابش توسط طالبان، او نسخههای آنلاین آن را در سه زبان به رایگان منتشر کرده است.
"من داستان انتحاری را نسخه فارسی، پشتو و انگلیسی، پی دی اف اش را در دسترس همه قرار دادم، و هر کسی که از ما خواستند برایشان فرستادیم، و از شان خواهش کردیم که در اختیار عموم قرارش بدهند، و تلاش دارم که هر سه نسخه را صوتی هم بسازم."
وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان اعلام کرده که تاکنون بیش از ۴۰۰ عنوان کتاب را به دلیل به گفته این وزارت تضاد با "منافع ملی و ارزشهای اسلامی" جمعآوری کردهاند.
تلاش برای دریافت نظر مسئولان این وزارتخانه بینتیجه ماند، اما مولوی ضیاء الحق حقمل سرپرست ریاست نشرات وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان، قبلاً گفته بود که کتابهای جدیدی به جای عناوین توقیفی عرضه خواهد شد. اما معلوم نیست این وعده کی و چگونه عملی خواهد شد.
بیشتر در این باره: نویسندگان افغان کمپاینی برای ترویج کتابخوانی در واکنش به وضع محدودیت از سوی طالبان راهاندازی کردندنظری پریانی یکی از کارشناسان فرهنگی است. از او پرسیدم که چرا طالبان ازکتاب هایی که ممنوعه میخوانند، می هراسند؟
چنین پاسخ داد:
"کتاب خوانی آگاهی را به بار میآورد ، وقتی که ذهن آگاه و بارور شد یک جامعه متنوع و مترقی را شکل می دهد و چنین وضعیت به نفع آن گروه هایی که می خواهند از یک جامعه عقب مانده منحط و کم آگاه استفاده کنند نیست . از این لحاظ هر نوع تلاش برای کنترول ذهن، چشم و روان مردم شامل یک استراتیژی دراز مدت است که فعلاً اعمال می شود."
از سوی دیگر، این محدودیتها بر علاقهمندان مطالعه نیز تاثیر گذاشته است. انور نوری، جوان ۲۷ ساله در کابل، میگوید:
"همان احساس قبل را نداریم. نسبت به مطالعه کردن، شوق و شوری که برای مطالعه کردن داشته باشیم، متاسفانه از دست دادیم و کم رنگ شده."