زایمان در خانه؛ یک مادر افغان: خانواده‌ همسرم اجازه نداد به شفاخانه بروم

زنان افغان در مناطق مختلف کشور، مشکلات عمده‌ای را از جمله خونریزی‌های شدید پس از زایمان، عفونت و بیماری‌ها، بی‌اختیاری در ادرار و حتی مرگ‌ومیر مادران و نوزادان در زایمان‌های خانگی تجربه کرده‌اند.

آنان در صحبت با رادیو آزادی گفتند که عواملی مانند فاصله‌ی مراکز صحی، مشکلات مالی و سنت‌های ناپسند سبب شده تا آنان مجبور به زایمان در خانه شوند.

یکی از این زنان، باشنده‌ی شهر کابل که نخواست نامش افشا شود، در مورد تجربه‌های دشوار چند زایمانش در خانه به رادیو آزادی قصه کرده است:

«من فرزندانم را در خانه به دنیا آوردم، بسیار برایم سخت بود، زیاد درد داشتم و خونریزی، از جایم بلند شده نمی‌توانستم، بسیار شرایط دشوار را سپری کردم، خانه‌ام از مرکز صحی بسیار دور بود و وضعیت اقتصادی ما هم خیلی خراب.»

افغانستان - یکی از مراکز صحی

ولادت در خانه اغلب به دلایلی همچون دوری از مراکز صحی، کمبود قابله در مناطق دورافتاده، محدودیت‌های مالی و سنت‌های سخت‌گیرانه‌ی حاکم در خانواده‌ها رخ می‌دهد.

بانوی دیگر از ولایت پروان که ۶ فرزندش را در خانه به دنیا آورده و نخواست نامش فاش شود، به رادیو آزادی از آنچه تعصبات و سنت‌های سخت‌گیرانه در خانواده‌ی شوهرش خواند، شکایت کرد و گفت که با ولادت در خانه، مرگ را به چشم دیده است: «مادر ۶ فرزندم، ۳ دختر و ۳ پسر، بسیار به سختی در خانه ولادت کرده‌ام، خانواده‌ی همسرم اجازه نمی‌دادند که شفاخانه بروم، بسیار در شرایط سخت ولادت می‌کردم.»

زنان می‌گویند که موجودیت داکتران و کارمندان زن در مراکز صحی و کلینیک‌های ولادی و نسایی برای آنان چه در مرکز شهرها و چه در دهکده‌های دوردست، خیلی ارزشمند است.

شماری از زنانی که در شفاخانه‌ها ولادت کرده‌اند، از توجه داکتران و پرستاران و امکانات موجود در این مراکز ابراز خشنودی می‌کنند.

حمیرا، بانویی از شهر کابل، به رادیو آزادی گفت که اگر در شفاخانه ولادت نمی‌کرد، احتمال زیاد وجود داشت دو فرزند دوگانگی‌اش را از دست بدهد: «من پیش از وقت ولادت کردم، نیاز بود که پسران دوگانگی‌ام در ماشین باشند تا آکسیجن وجودشان کنترل شود، اشتباه کردم و یکی را خانه بردم، او از بین رفت، ولی دیگرش مدتی دو ماه در ماشین و زیر مراقبت داکتران بود، حالا شکر خوب است، شفاخانه‌ها برای خانم‌ها، خیلی غنیمت استند.»

توصیه‌ی داکتران: زنان حامله‌دار هنگام زایمان به مراکز صحی بروند

داکتران هم می‌گویند که خانم‌های باردار، بهتر است هنگام زایمان، به مراکز صحی مراجعه کنند تا خودشان و نوزادشان از خطرات احتمالی مصون بمانند.

داکتر آمنه هاشمی، متخصص امراض ولادی و نسایی، در پیوند به موضوع، به رادیو آزادی گفت مادران برای بررسی فشار خون‌شان، کنترل اکسیجن طفل،‌ مطمئن شدن از مسدود نبودن مجرای تنفسی طفل، همچنان جهت جلوگیری از خونریزی مادر و ولادت طبیعی لازم است به مراکزی که خدمات تخصصی ولادی-نسایی ارائه می‌شود، مراجعه کنند:

«امکان دارد مادر پیش از ولادت هم دچار خونریزی شدید شود که سبب مرگ مادر و طفل می‌شود، همچنان امکان دارد طفل در موقعیت مناسب قرار نداشته باشد، یا به پا و یا به شانه باشد که در این حالت ولادت در خانه، مادر و طفل را با خطر مواجه می‌کند، همچنان امکان دارد در جریان ولادت، مادر به بیماری فیستول یا بی‌اختیاری ادرار روبه‌رو شود، یا بخشی از جوره یا پلاسنتا در رحم باقی بماند و باعث خونریزی شدید مادر شود.»

بسیاری زنان افغان پیش از این گفته‌اند که محدودیت‌های وضع‌شده از سوی طالبان بر آن‌ها و بسته‌شدن مکتب‌ها به روی دختران بالاتر از صنف ششم، همچنان بسته‌شدن موسسات عالی و نیمه‌عالی طبی، بر روی آنان، در آینده‌ی نزدیک، زندگی‌شان را بیشتر متأثر خواهد کرد.

این زنان می‌گویند که با بسته‌شدن این موسسات، خانم‌های بارداری که نیاز به مراکز صحی و مراقبت کارمندان زن و داکتران زن دارند، با مشکلات جدی روبه‌رو می‌شوند، زیرا ولادت این خانم‌ها در خانه، خالی از خطر نیست.

با آن‌که حکومت طالبان همواره از تأمین حقوق زنان در افغانستان در چارچوب شریعت اسلام سخن می‌زند، اما مدتی پس از تسلط دوباره‌ی افغانستان، پوهنتون‌ها و اخیراً موسسات نیمه‌عالی طبی را هم بر رخ دختران و زنان در افغانستان بست.

محرومیت دختران از آموزشهای طبی چگونه زندگی شما را متاثر میسازد؟

صندوق جمعیت سازمان ملل متحد نزدیک به دو ماه قبل با ابراز نگرانی از افزایش میزان مرگ‌ومیر مادران در افغانستان گفت که هر دو ساعت یک مادر به دلیل مشکلات ناشی از بارداری و بیماری‌های قابل درمان و پیشگیری زایمان می‌دهد.

پیش‌تر از این، سازمان جهانی صحت، دبلیواچ‌او، گفته بود که روزانه ۱۶۷ نوزاد در افغانستان به دلایل مشابه و نبود مراکز درمانی و خدمات صحی جان‌هایشان را از دست می‌دهند.