تغییر شیوۀ تطبیق واکسین پولیو در افغانستان چه پیامدهایی داشته است؟

برخی کودکان در حال دریافت واکسین پولیو در افغانستان (تصویر آرشیف)

همزمان با آخرین روز کمپاین چهار روزۀ تطبیق واکسین پولیو در افغانستان، ابتکار جهانی محو پولیو می‌گوید، تغییر شیوۀ کمپاین از "خانه‌به‌خانه" به محل‌به‌محل در افغانستان سبب افزایش تعداد کودکان محروم از واکسین، به‌ویژه در مناطق پرخطر شده است.

گروه مشورتی تخنیکی این سازمان مستقر در سویس روز چهارشنبه، ۲۶ فبروری با نشر گزارشی گفته که بیجا شدن مردم از یک منطقه به منطقۀ دیگر به ویژه در ولایت‌های جنوبی و مهاجرت آنان به پاکستان، محدودیت‌های عملیاتی و همکاری اندک جامعه از سایر چالش‌ها در این زمینه اند.

در این گزارش بر ضرورت رهبری قوی‌تر در سطح محلی، اجرای پایدار برنامه‌ها در سراسر ولایات، اقدامات برای جلوگیری از مداخلۀ مقامات محلی، مشارکت فعال مسئولان ولایتی، ولسوالی، رهبران صحت عامه و شخصیت‌های مذهبی و شناسایی اطفال بازمانده از واکسین برای ریشه‌کن‌سازی پولیو در افغانستان تأکید شده است.

شماری از خانواده‌ها و واکسیناتوران نیز می‌گویند که تغییر شیوۀ کمپاین واکسین پولیو از خانه‌به‌خانه به محل‌به‌محل باعث باز ماندن تعدادی از کودکان از کمپاین جاری تطبیق واکسین پولیو شده است.

بیشتر در این باره: چرا مردم در افغانستان کمپاین فعلی واکسین پولیو را موثر نمی‌دانند؟

دو خواهرزادۀ من از واکسین ماندند تا به مسجد بردیم واکسیناتورها رفته بودند، خیلی نگران استیم که برایشان کدام مشکل ایجاد نشود.

مریم، باشندۀ کابل به رادیو آزادی گفت که در کمپاین جاری دو خواهرزاده‌اش از واکسین محروم شدند.

"دو خواهرزادۀ من از واکسین ماندند تا به مسجد بردیم واکسیناتورها رفته بودند، خیلی نگران استیم که برایشان کدام مشکل ایجاد نشود، این قسم نیست که واکسیناتورها یک ساعت یا دو ساعت در مسجد بمانند، حتی مردم خبر نمی‌شوند و می‌روند، بارها در منطقۀ ما برق نبود که از بلندگوی مسجد خبر شویم، آمدند و رفتند. این یک مشکل جدی است که باید حکومت توجه کند."

یک واکسیناتور زن در هرات که پنج سال پیش خانه‌به‌خانه می‌رفت و واکسین پولیو را بر کودکان تطبیق می‌کرد.

راضیه، باشندۀ ولایت کندهار نیز می‌گوید که به دلیل قطع کمپاین خانه‌به‌خانۀ تطبیق واکسین پولیو، کودکان خانواده‌شان از واکسین محروم شده اند.

"اطفال را کسی به واکسین نبرده بود، از واکسین مانده اند، چون چند مدتی واکسین نبود، نمی‌دانم که اجازه نمی‌دهند یا کدام گپ دیگر است، اولادها بدون واکسین مانده اند، چون واکسین‌ها در خانه قابل دسترس نیستند."

مشکل در اینجا است که بیشتر اطفال از واکسین باز می‌مانند، خواهش ما این است که واکسین را خانه‌به‌خانه بسازند.

زویا امیری، یکی از واکسیناتوران در شهر کابل به رادیو آزادی گفت:

"مدت ۵ سال می‌شود که من در این بخش کار می‌کنم، قبلاً واکسین خانه‌به‌خانه بود، حالی سایت به سایت شده است و مشکل در اینجا است که بیشتر اطفال از واکسین باز می‌مانند، خواهش ما این است که واکسین را خانه‌به‌خانه بسازند."

این در حالیست که روز پنج‌شنبه، نهم حوت آخرین روز دومین دور کمپاین چهار روزۀ تطبیق واکسین پولیو در سال جاری میلادی در افغانستان است.

بر اساس معلومات وزارت صحت عامۀ حکومت طالبان، در این دور کمپاین که در ۱۶ ولایت راه‌اندازی شده، در نظر دارند که حدود ۶.۳ میلیون کودک زیر پنج سال واکسین شوند.

در تازه‌ترین مورد، اولین واقعۀ مثبت این بیماری در سال جاری میلادی در ولایت بادغیس ثبت شد. با آنکه حکومت طالبان موارد مثبت پولیو را در سال گذشته میلادی تأیید نکرده، اما سازمان جهانی صحت (دبلیو اچ او) گفته که ۲۵ مورد مثبت پولیو در سال ۲۰۲۴ در افغانستان ثبت شده است.

نگرانی‌ها در بارۀ چگونگی اجرای کمپاین واکسین ضد فلج کودکان در افغانستان و بازماندن شماری از کودکان از واکسین پس از آن از سوی خانواده‌ها و سازمان‌های بین‌المللی افزایش یافته که طالبان در سپتمبر سال گذشته اجرای تطبیق واکسین پولیو به شیوۀ خانه‌به‌خانه را متوقف کردند و به جای آن اجرای آن را از مسجد‌به‌مسجد و قریه‌به‌قریه آغاز کردند.

افغانستان و پاکستان هنوز دو کشوری در جهان اند که پولیو در آنها کاملاً ریشه‌کن نشده است.