بهگفته این ساکنان، این تصمیم باعث نگرانی آنها در مورد زندگی روزمره و امنیتشان شده است.
طالبان به کسانی که در اینجا دکان دارند دستور داده دکانهایشان را تخلیه کنند.
یک زن ۲۴سالهی محلی که به دلیل نگرانیهای امنیتی نمیخواهد نامش فاش شود، به رادیو آزادی گفت: «پدرم در منطقهی دشتک دکان دارد و طالبان به کسانی که در اینجا دکان دارند دستور داده دکانهایشان را تخلیه کنند، بخاطریکه گفتند اینجا را ما ساحهی نظامی میسازیم.»
او میگوید که پدرش در دشتک ولسوالی عنابهی ولایت پنجشیر، دکان لبنیاتفروشی دارد و طالبان به او و دیگر دکانداران هشدار دادهاند که این منطقه را ترک کنند.
او میگوید: «در حال حاضر هم زندگی برای ما بسیار سخت است چون در هر طرف میرویم رنجر و پوستههای طالبان وجود دارد. دیگر کجا را میخواهند که ساحهی نظامی بسازند، مردم بومی این ولایت را مجبور به ترک دکانها و خانههایشان میکنند.»
این زن محلی نگران است: «نگرانی اصلی ما این است که اگر پدرم دکان خود را به گفتهی طالبان رها کند، کجا برود؟ کدام شغل دیگر هم ندارد که از طریق آن ما بتوانیم همین زندگی خود را پیش ببریم. این تنها نگرانی من نیست بلکه نگرانی صدها باشندهی ولایت پنجشیر است که در آینده میتواند مشکلات زیادی را به بار بیاورد.»
ما گفتیم که کجا برویم؟ جای دیگر هم بخاطر کار و بار نیست در ولایت پنجشیر.
یک دکاندار ۲۷سالهی دیگر هم که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نامش ذکر شود، به رادیو آزادی چنین گفت: «چند بار به ما گفتند که اینجا را خالی کنید. ما گفتیم که کجا برویم؟ جای دیگر هم بخاطر کار و بار نیست در ولایت پنجشیر. زندگی بر ما سخت شده، هر روز با گپهای نو روبهرو میشویم. شاید یک روز بگویند که بیخی از این ولایت کوچ کنید. در این منطقه پدر و پدرکلان ما دکان داشتهاند، چطور به یکبارهگی اینجا را رها کنیم؟»
دیدگاه طالبان
طالبان تاکنون بهطور رسمی در مورد این ادعاها اظهار نظری نکردهاند. تلاشها برای دریافت پاسخ از سیفالدین لتون، سخنگوی والی طالبان در پنجشیر، بینتیجه ماند.
اما طالبان پیشتر در موارد مشابه گفتهاند که تدابیر امنیتی در مناطق بهگفتهی آنها حساس، بخشی از تلاشهای آنها برای تأمین امنیت و جلوگیری از تهدیدهای امنیتی است.
باشندگان محلی ولایت پنجشیر
دیدگاه کارشناسان و فعالان حقوق بشر
برخی نهادهای حقوق بشری میگویند که تبدیل مناطق مسکونی به پایگاه نظامی میتواند باعث نگرانیهای حقوق بشری شود. شورای جهانی پنجشیریان، که خود را یک نهاد اجتماعی معرفی میکند، ادعا دارد که طالبان در چندین نقطهی ولایت پنجشیر خانههای مسکونی را به پایگاه نظامی تبدیل کردهاند.
عینالدین بیگ، رئیس کمیتهی حقوق بشر این شورا، در گفتوگو با رادیو آزادی در مورد اهمیت دشتک چنین میگوید: «منطقهی بسیار استراتژیک است و در همینجا یک پایگاه ساختند که ذخیرههای تیل، اکمالات تیل که به تمام پوستهها و پایگاههایی که در پنجشیر دارند رسانده میشود، یک پایگاه هوایی نشست و برخاست هلیکوپتر هم در اینجا وجود دارد و اینها (طالبان) انتخاب کردند که یک گارنیزیون در اینجا بسازند چون ساحهی دشتک، یک ساحهی وسیع است که برای نشست و برخاست هواپیماها مناسب است.»
از سوی دیگر، برخی کارشناسان نظامی میگویند که اقدامات طالبان ممکن است در واکنش به تهدیدات امنیتی باشد.
اجمل عمر شینواری، سخنگوی پیشین قوای مسلح جمهوری مخلوع افغانستان
جنرال اجمل عمر شینواری، سخنگوی پیشین قوای مسلح جمهوری مخلوع افغانستان، به این باور است: «تهدیداتی که متوجه حاکمان فعلی است در مناطق مختلف ولایت پنجشیر، به همین دلیل آنها تدابیر شدید امنیتی را اتخاذ کردهاند، چون آن اراضی، اراضی صعبالعبور است و هر کسی که در آن مناطق مسایل امنیتی را بدست میداشته باشد، آنان بسیار آسیبپذیری میداشته باشند. به همین اساس آنها (طالبان) قوتهای زیادی خود را در آنجا توظیف کردهاند.»
عبدالله احمدی، فعال حقوق بشر
اقدام طالبان در پنجشیر یک اقدام کاملاً غیرقانونی است.
عبدالله احمدی، یک کارشناس حقوق بشر، میگوید که ایجاد پایگاههای نظامی در نزدیکی مناطق مسکونی مطابق با قوانین بینالمللی نیست. او چنین شرح میدهد: «اقدام طالبان در پنجشیر یک اقدام کاملاً غیرقانونی است، هم با قوانین داخلی افغانستان و هم با قوانین بینالمللی مغایرت دارد. طبق کنوانسیونهای ژنو، ایجاد مناطق نظامی در نزدیکی مناطق مسکونی یا کوچ اجباری غیرنظامیان از خانههایشان بدون تضمین امنیت و امکانات، نقض صریح قوانین بشردوستانه بهحساب میآید و باید در سطح بینالمللی پیگیری شود.»
ولایت پنجشیر از زمان سقوط جمهوری در تابستان ۲۰۲۱، شاهد درگیریهایی میان طالبان و نیروهای ضدطالبان موسوم به جبههی مقاومت ملی افغانستان به رهبری احمد مسعود بوده است. این ولایت در سپتامبر همان سال به کنترل طالبان درآمد، اما گزارشهایی از درگیریهای پراکنده و محدود در برخی مناطق آن منتشر شده است.
ولسوالی عنابۀ ولایت پنجشیر
طالبان بارها گفتهاند که امنیت را در سراسر افغانستان تأمین کردهاند، اما برخی ساکنان پنجشیر میگویند که محدودیتهای امنیتی و نظامی، زندگی را برایشان دشوار کرده است.
احمدی میگوید که اگر به این مسئله رسیدگی نشود، میتواند پیامدهای اجتماعی و روانی جبرانناپذیری برای مردم محلی به همراه داشته باشد.