دهقانان افغان در نبود امکانات نگهداری، به‌ویژه سردخانه، دچار زیان می‌شوند

آنان می‌گویند که به دلیل نداشتن امکانات نگهداری، مجبور اند محصولات‌شان را به قیمت بسیار ارزان بفروشند.

پرویز باشندهٔ احمدشاه بابا مینه (ارزان قیمت) برای خانه‌اش سبزی و ترکاری می‌خرد.

او که مدتی را در چند کشور همسایه سپری کرده، می‌گوید که سبزیجات و ترکاری در افغانستان بسیار ارزان است.

پرویز در گفت‌وگو با رادیو آزادی در مورد قیمت برخی سبزی‌ها گفت: "ترکاری مثل نعنا، گشنیز، مُلی سرخک، نوش‌پیاز، دسته‌اش پنج افغانی است، پیاز یک سیر ۱۴۰ افغانی و کچالو ۱۵۰، دو کیلو بادرنگ ۳۰ افغانی و یک چارک بامیه ۸۰ افغانی، گندنه هم یک دسته کلان ۱۰ افغانی."

در کابل سبزیجات همیشه ارزان نیست، در زمستان قیمت‌ها بالا می‌رود، اما در فصل برداشت که در اکثر ولایت‌ها به‌صورت همزمان انجام می‌شود، قیمت‌ها پایین می‌آید.

بیشتر حاصلات زراعتی افغانستان در تابستان برداشته می‌شود.

درحالی‌که مردم خوشحال اند که این محصولات را ارزان می‌خرند، دهقانان می‌گویند به اندازهٔ زحمات‌شان سود نمی‌برند.

آن‌ها می‌گویند که محصولات‌شان خوب است، اما بازار فروش ندارند و به دلیل ترس از خراب شدن، مجبور اند محصولات‌شان را به نرخ کم بفروشند.

این دهقانان خواهان ساخت سردخانه‌ها برای‌شان اند.

خیرالله، یک تن از دهقانان ولایت هرات به رادیو آزادی گفت: "متأسفانه ما مجبوریم محصولات را به قیمت ناچیز بفروشیم، چون سردخانه نداریم، از حکومت می‌خواهیم که برای ما سردخانه بسازد تا محصولات‌مان خراب نشود و ما ضرر نکنیم."

یک دهقان از ولایت بادغیس که نمی‌خواهد نام‌اش در گزارش ذکر شود به رادیو آزادی گفت: "ما ترکاری کشت می‌کنیم، بادنجان، رومی، بادرنگ، اما در تابستان جایی برای نگهداری نداریم، از حکومت می‌خواهیم برای ما سردخانه‌ها بسازد تا بتوانیم سبزیجات را نگهداری کنیم."

بر اساس معلومات وزارت زراعت و مالداری حکومت طالبان، از هر چهار نفر در افغانستان سه تن آنان به زراعت مشغول اند.

چرا در بخش سردخانه‌ها سرمایه‌گذاری نمی‌شود؟

خان‌جان الکوزی، عضو هیئت مدیره اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری افغانستان به رادیو آزادی گفت: "مشکل بزرگ برق است، ما برق ۲۴ ساعته نداریم، سردخانه به برق دایمی نیاز دارد، با جنراتور و سولر نمی‌توان سردخانه را فعال کرد، مشکل اصلی همین است."

افغانستان به شدت به برق وارداتی متکی است و حدود ۷۰ درصد برق مورد نیازش را از تاجیکستان، ازبیکستان، ترکمنستان و ایران وارد می‌کند.

برخی مالکان سردخانه‌ها نیز این مشکل را تأیید می‌کنند.

ایوب خالد، مالک یک سردخانه در کندز به رادیو آزادی گفت: "سردخانه با برق سه فاز کار می‌کند، برق قوی لازم دارد، سردخانه ما در یک ساعت حدود ۴۵ کیلووات برق مصرف می‌کند، مشکل ما بزرگ است، بعضی وقت‌ها برق نیست و هوا که گرم می‌شود، برق ضعیف می‌شود."

مسئولان اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری افغانستان می‌گویند که به دلیل نبود سردخانه‌های کافی، بسیاری از سبزیجات و میوه‌های افغانستان در فصل برداشت به پاکستان صادر می‌شوند، در آن‌جا نگهداری و بعداً با قیمت بالا دوباره به افغانستان وارد می‌شوند.

خالد، فروشندهٔ میوه و سبزی در شهر پشاور پاکستان این موضوع را تأیید می‌کند: "این موضوع ۱۰۰ درصد درست است. حالا انار افغانستان را آورده‌اند، این‌جا در سردخانه‌ها نگهداری شده، به همین ترتیب سیب کابلی را هم آورده اند و نگهداری می‌کنند."

مسئولان وزارت زراعت، آبیاری و مالداری حکومت طالبان در باره این‌که چی تعداد مردم در افغانستان در بخش زراعت فعال اند، چند سردخانه موجود است و چه اقداماتی در این زمینه انجام شده؟ به پرسش‌های رادیو آزادی پاسخ ندادند.

اما قبلاً این وزارت گفته بود که در افغانستان حدود ۴۵۰ سردخانه بزرگ و کوچک وجود دارد که برخی آن دولتی، برخی خصوصی و برخی هم مربوط به دهقانان اند که بعضی آن‌ها غیر فعال شده‌اند.

اما دلیل غیر فعال بودن‌شان مشخص نشده بود که ظاهراً ممکن بر اساس گفته‌های مصاحبه شونده‌ها در این گزارش، همانا مشکل نبود و ضعیف بودن برق باشد.