عدالت‌خواهی برای عابده؛ دختری در غور که برای فرار از «ازدواج اجباری با یک طالب» خود را آتش زد

نقشۀ ولایت غور

عابده، دختر بیست‌ساله در ولایت غور، در تلاش برای رهایی از یک ازدواج اجباری با یکی از اعضای طالبان، خود را به آتش کشید.

نزدیکان او در صحبت با رادیو آزادی گفتند که این رویداد روز یکشنبه ۷ ثور در روستای درزاب نیلی ولسوالی تیوره این ولایت پس از آن رخ داد که گروهی از اعضای حکومت طالبان به خانه عابده هجوم بردند و قصد داشتند او را با خود ببرند.

از سازمان های جهانی حقوق بشر خواست ما این است که این موضوع را جدی بگیرند.

یکی از نزدیکان عابده به رادیو آزادی گفت که عدالت می‌خواهند: «از سازمان های جهانی حقوق بشر خواست ما این است که این موضوع را جدی بگیرند بررسی نمایند که چرا یک دختر جوان بیست ساله خود را به آتش می‌زند و کل آرمان هایش به قلبش می‌ماند.»

سرگروپ طالبان

این فرد نزدیک به عابده، که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نام و نسبت اش با عابده در گزارش ذکر شود، می گوید که شخصیکه به گفتهء او سرگروپ پر نفوذ اعضای طالبان است قصد داشت بدون رضایت عابده، او را به نکاح برادرش در بیاورد.

او افزود: «روز یکشنبه ساعت ۳:۱۰ دقیقه آمدند به خانهء عابده، پدر و برادرش را بردند داخل مسجد زندانی کردند، موبایل، پیسه و همه لوازم که در جیب شان بود را گرفته بودند، و ۲۰ نفر مسلح پشت خانه عابده آمده بودند، در بام ها بالا شده بودند و صدا می کردند که ما عابده را به زور میبریم، عابده که این صحنهء وحشتناک را دیده، بالای خود پطرول انداخت و خودش را به آتش کشید، طالبان هیچگونه عکس العمل نشان ندادند، تماشا می کردند و کسی را اجازه نمی دادند که آتش را خاموش کند، بعد از ۲۰ دقیقه پدرش را رها کردند و باز مردم آمدند عابده را نجات دادند ولی متاسفانه او جان خود را به حق سپرده بود.»

به گفته این فرد نزدیک به عابده، پیش از وقوع این رویداد، این شخص به محکمهٔ استیناف کندهار مراجعه کرده و ادعا کرده بود که عابده در نکاح برادرش قرار دارد، اما نتوانسته بود هیچ‌سندی برای اثبات این ادعا ارائه کند.

به گفته او محکمهٔ طالبان در کندهار به این فرد دستور داده بود تا از مزاحمت برای عابده و خانواده‌اش دست بردارد.

شخص مدعی علیه و یا برادر او تا هنوز در مورد این ادعای خانواده عابده چیزی نگفته اند.

در عین حال ویدیویی در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود که نشان می‌دهد شماری از مردم محل تلاش می‌کنند تا عابده را نجات بدهند، اما موفق نمی‌شوند و او جان خود را از دست می‌دهد.

واکنش‌های گسترده

این رویداد تکان دهنده واکنش‌های را برانگیخته و شماری از زنان معترض و فعالان حقوق بشر با راه اندازی کمپاین ها در شبکه های اجتماعی و نشر ویدیو ها و اعلامیه ها این حادثه را محکوم کرده و خواهان تامین عدالت برای عابده شده اند.

سکینه خالقی یکی از آنان و عضو جنبش زنان افغان به سوی آزادی، به رادیو آزادی گفت:

«از نهاد های حقوق بشر، سازمان ملل و وجدان های بیدار میخواهم که این جنایت را نادیده نگیرند، من عدالت می خواهم، من می‌خواهم که به تمام خشونت‌های خانوادگی و بی رحمانه که جان دختران ما را هر روز می‌گیرد مهر خلاصی زده شود.»

سکوت طالبان

خواستیم در مورد این حادثه نظر حکومت طالبان را داشته باشیم ، ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان به پرسش های رادیو آزادی پاسخ نداد، اما طالبان همواره ادعا می کنند که حقوق زنان در چهارچوب شریعت اسلامی تامین است و در بیش از سه سال گذشته از حدود ۵ هزار ازدواج اجباری جلوگیری کرده اند.

ملا هبت الله آخندزاده، رهبر طالبان

پس از تسلط طالبان بر افغانستان در اگست ۲۰۲۱ ،، ساختارهای حمایتی از زنان مانند وزارت امور زنان، کمیسیون مستقل حقوق بشر و نهادهای حقوقی مربوط به رسیدگی به خشونت علیه زنان از میان برداشته شد که در نتیجه، زنانی که با خشونت مواجه‌اند، دیگر مرجعی برای مراجعه و دادخواهی ندارند.

براساس گزارش ها این وضعیت باعث افزایش آسیب‌پذیری زنان و گسترش سکوت و ترس در برابر خشونت شده است.