در این اعلامیه تأکید شده که رسانه‌های آزاد برای شفافیت، اعتماد مردم و حکومت‌داری خوب مهم است.
در ادامه به نقل از روزا اوتونبایوا، نمایندۀ ویژۀ سرمنشی ملل متحد و رئیس یوناما در افغانستان آمده است که محدودیت‌های گستردۀ طالبان سبب شده که افراد مسلکی رسانه‌ها با تهدید، بازداشت و آزار و اذیت مواجه شوند و به ویژه خبرنگاران زن به شدت از این خطرات و موانع متاثر شده اند.
در همین حال سازمان عفو بین‌الملل در مقاله‌ای گفته که افغانستان تحت حاکمیت طالبان هنوز هم یکی از بدترین کشورها از نظر آزادی رسانه‌ها است و طالبان به گونۀ غیرقانونی خبرنگارانی را که گزارش‌های انتقاداتی از سیاست‌ها و قوانین سختگیرانۀ آنان تهیه می‌کنند، شکنجه می‌کنند.
رسانه‌ها سانسور شده اند. شما نمی‌توانید چیزی را نشر کنید که طالبان را مورد انتقاد قرار دهد.
شماری از خبرنگاران در افغانستان نیز می‌گویند که طالبان خبرنگاران و رسانه‌ها را به شدت سانسور کرده و به کسی اجازه انتقاد از سیاست‌هایشان را نمی‌دهند.
یک خبرنگار یکی از رسانه‌های خصوصی در کابل که نخواست نامش در این گزارش ذکر شود به رادیو آزادی گفت:
"رسانه‌ها سانسور شده اند. شما نمی‌توانید چیزی را نشر کنید که طالبان را مورد انتقاد قرار دهد. اگر یک روزنامه‌نگار کمی جرئت کرده و یک گزارش تولیدی بنویسد باید هفته‌ها منتظر نظر آنها بماند و سپس باید گزارشی فرمایشی تهیه کند. در حال حاضر گزارش دادن بی‌طرفانه و مبتنی بر حقایق ناممکن شده است، چون در آن مداخله می‌کنند."
حمید بیت‌الله، استاد پیشین پوهنزی ژورنالیزم پوهنتون کابل می‌گوید که در حال حاضر وضعیت رسانه‌ها در افغانستان تحت حاکمیت طالبان بدتر از گذشته است.
"هر خبرنگاری که جرئت کرده از مشکلات جامعه گزارش بدهد، با تهدید زندان و یا مرگ مواجه می‌شود. این مشکلات ثابت می‌کند که نه تنها در افغانستان آزادی بیان وجود ندارد، بلکه از رسانه‌ها برای تبلیغات گروه حاکم استفاده می‌شود."
در همین حال ریچارد بنیت، گزارشگر ویژۀ ملل متحد در امور حقوق بشر در افغانستان در یک بیانیۀ ویدیویی به مناسبت روز جهانی آزادی مطبوعات، از طالبان خواسته که تمام خبرنگاران، کارمندان رسانه‌ای، سینماگران و همه افراد دیگر را که به دلیل آزادی بیان بازداشت شده اند، فوراً آزاد و سرکوب رسانه‌ها را متوقف کند.
ریچارد بنیت، گزارشگر ویژۀ ملل متحد در امور حقوق بشر افغانستان
این در حالیست که به تازگی مرکز خبرنگاران افغانستان با نشر اعلامیه‌ای گفته که امسال در مقایسه با سال گذشته رویدادهای خشونت علیه رسانه‌ها در افغانستان۵۸ درصد افزایش یافته و از ماه می سال ۲۰۲۴ میلادی تا کنون ۲۱۵ مورد نقض آزادی رسانه‌ها در افغانستان ثبت شده که شامل ۱۷۵ مورد تهدید و ۴۰ مورد بازداشت است.
در مجموع ما معتقدیم که نظام رسانه‌ای در درون افغانستان یک نظام استبدادی مطبوعاتی است که در آن انتقاد جرم پنداشته می‌شود.
از سوی هم سازمان حمایت از خبرنگاران افغانستان با نشر خبرنامه‌ای گفته که ۹ خبرنگار هنوز هم در زندان‌های طالبان بسر می‌برند.
حامد عبیدی، رئیس این سازمان به رادیو آزادی گفت:
"در مجموع ما معتقدیم که نظام رسانه‌ای در درون افغانستان یک نظام استبدادی مطبوعاتی است که در آن انتقاد جرم پنداشته می‌شود و تمامی نشرات از سوی گروه حاکم سانسور می‌شود."
پس از تسلط مجدد طالبان بر افغانستان، محدودیت‌های شدیدی بر رسانه‌ها در داخل کشور وضع شد.
ده‌ها رسانه بسته شد، صدها خبرنگار ترک وظیفه کردند، در چینل‌های تلویزیونی نزدیک به ۱۶ ولایت کشور نشر تصاویر موجودات زنده را ممنوع کرده اند، گویندگان زن مجبور به پوشیدن ماسک در تلویزیون شده اند و ممنوعیت‌های شدیدی بر پخش موسیقی در تمام رسانه‌ها وضع شده است.
بیشتر در این باره: ممنوعیت تصویر زنده‌جان؛ تشدید سانسور و محدودیت دسترسی به اطلاعات در افغانستانسازمان حمایت از خبرنگاران افغانستان گفته که از ماه آگست سال ۲۰۲۱ میلادی تا کنون ۵۲۵ رویداد خشونت علیۀ خبرنگاران در افغانستان ثبت شده است.
در اعلامیه این نهاد آمده که در زمان حکومت جمهوری پیشین، ۵۴۷ رسانه مختلف در افغانستان فعالیت داشتند که در حدود ۱۲هزار نفر در آن کار می‌کردند که دست‌کم دو هزار تن آنان را زنان تشکیل می‌داد. با این حال، براساس آمار سازمان حمایت از خبرنگاران افغانستان، اکنون تعداد رسانه‌ها به ۲۹۶ و تعداد کارمندان آن به ۴۲۵۷ تن کاهش یافته است که از این میان تنها ۵۵۷ تن آنان را زنان تشکیل می‌دهند.
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان به سوالات رادیو آزادی در مورد روز جهانی آزادی مطبوعات پاسخی نداد، اما او پیش از این ادعا کرده که آنان به فعالیت رسانه‌ها و آزادی بیان در چهارچوب شریعت اسلام و منافع ملی متعهد اند.
با این حال، منتقدان می‌گویند که طالبان قوانین شریعت اسلامی را به نفع نظام خود تعریف می‌کنند و آزادی بیان را به شدت محدود کرده‌اند.
سوم ماه می، روز جهانی آزادی مطبوعات است.
این روز در سال ۱۹۹۳ بر اساس فیصلۀ کنفرانس عمومی یونسکو رسماً اعلام شد و همه ساله به هدف احترام به آزادی بیان در سراسر جهان، توجه به ارزش رسانه‌ها و حمایت از امنیت خبرنگاران از سوی ملل متحد بزرگداشت می‌شود.