عفو بین‌الملل: طالبان به‌گونهٔ بی‌وقفه به سرکوب آزادی بیان ادامه می‌دهند

رسانه‌های افغانستان

سازمان عفو بین‌الملل می‌گوید که طالبان با ممنوع ساختن فعالیت رسانه‌ها، محدود کردن برنامه‌های رسانه‌ها و بازداشت و شکنجهٔ غیرقانونی خبرنگارانی که از سیاست‌ها و قوانین سخت‌گیرانهٔ این گروه انتقاد می‌کنند، به سرکوب آزادی بیان ادامه داده است.

این سازمان در گزارش تازه‌ای که به مناسبت سوم می، روز جهانی آزادی مطبوعات در ویب‌سایت خود منتشر کرده، با اشاره به محدودیت‌های طالبان گفته است که افغانستان تحت حاکمیت طالبان در ردهٔ بدترین کشورها از نظر آزادی رسانه‌ها قرار دارد.

سازمان عفو بین‌الملل با استناد به گزارش دفتر هیئت معاونت ملل متحد در افغانستان (یوناما) افزوده است که از ماه آگست سال ۲۰۲۱ تا ماه سپتامبر ۲۰۲۴، ۳۳۶ خبرنگار و کارمند رسانه‌ای مورد بازداشت‌های خودسرانه، شکنجه، بدرفتاری، تهدید و فشار قرار گرفته‌اند.

ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان به پرسش‌های رادیو آزادی در بارۀ این گزارش پاسخ نداد. اما او پیش از این مدعی شده که آنان متعهد به آزادی بیان و فعالیت رسانه‌ها و خبرنگاران در چهارچوب شریعت اسلام و منافع ملی هستند.

با این‌حال منتقدان طالبان می‌گویند که طالبان قوانین شریعت اسلامی را به نفع نظام خود تفسیر می‌کنند و آزادی بیان را به‌شدت محدود ساخته‌اند.

خبرنگاران افغانستان (تصویر آرشیف)

دلیل این که من را زندانی کردند، این بود که من خبرنگار استم

یک بانوی خبرنگار در افغانستان که به‌دلیل فعالیت خبرنگاری‌اش از سوی حکومت طالبان بازداشت شده، می‌گوید که به گونۀ جبری از او اعتراف گرفته شده است.
او که به‌دلیل حساسیت موضوع نخواست نامش در گزارش ذکر شود، به رادیو آزادی گفت:

"دلیل این که من را زندانی کردند، این بود که من خبرنگار استم، اگرچه من در یک روزنامۀ داخلی کار می‌کردم، اما مرا به بهانۀ همکاری با رسانه‌های بین‌المللی گرفتند، در صورتی که با هیچ خبرنگار انترنشنل در ارتباط نبودم، ولی همانجا من اقرار کردم که خبرنگار انترنشنل استم و پس از این فعالیت نمی‌کنم، چیزی که آنها در ورق پیش رویم آوردند و من شست ماندم."

من خودم به حیث یک خبرنگار هیچ فعالیتی نمی‌توانم داشته باشم، نه تنها من بلکه همکارانم و اعضای رسانه‌ای بازداشت می‌شوند، لت‌وکوب می‌شوند.

یک خبرنگار دیگر که او نیز به ‌دلیل حساسیت موضوع نخواست نامش در گزارش ذکر شود، در مورد مشکلات خبرنگاران در افغانستان گفت:

"من خودم به حیث یک خبرنگار هیچ فعالیتی نمی‌توانم داشته باشم، نه تنها من بلکه همکارانم و اعضای رسانه‌ای بازداشت می‌شوند، لت‌وکوب می‌شوند، خبرنگاران قسمتی از جامعه هستن، اما بسیاری از آنان فعلاً بیکار هستن و زندگی خود را با مشکلات فراوانی به پیش می‌برند."

اما حکومت طالبان همواره مدعی شده که هیچ خبرنگاری را به دلیل فعالیت‌های رسانه‌ای بازداشت نکرده است.

Your browser doesn’t support HTML5

گفت‌وگو با حامد عبیدی، مسئول سازمان حمایت از خبرنگاران افغانستان

این درحالیست که دفتر هیئت معاونت ملل متحد در افغانستان (یوناما) به‌تازگی با نشر اعلامیه‌ای از محدودیت‌های طالبان بر آزادی بیان ابراز نگرانی کرده و تأکید کرده که رسانه‌های آزاد برای شفافیت، اعتماد عمومی و حکومت‌داری خوب اهمیت دارند.

بیشتر در این باره: یوناما با نگرانی از محدودیت‌های طالبان، بر فعالیت رسانه‌های آزاد تأکید کرد

در اعلامیهٔ یوناما که به تاریخ ۳ می منتشر شده، به نقل از روزا اوتونبایوا، رئیس این سازمان و نمایندهٔ ویژهٔ سرمنشی ملل متحد در افغانستان آمده است که محدودیت‌های گستردهٔ طالبان سبب شده افراد حرفه‌ای رسانه با تهدید، بازداشت و آزار و اذیت روبه‌رو شوند و به ‌ویژه خبرنگاران زن به ‌شدت از این موانع متأثر شده‌اند.

پس از تسلط مجدد طالبان بر افغانستان، محدودیت‌های گسترده‌ای بر رسانه‌ها در این کشور وضع شده است.

ده‌ها رسانه بسته شد، صدها خبرنگار ترک وظیفه کردند، در چینل‌های تلویزیونی نزدیک به ۱۶ ولایت کشور نشر تصاویر موجودات زنده را ممنوع کرده اند، گویندگان زن مجبور به پوشیدن ماسک در تلویزیون شده اند و ممنوعیت‌های شدیدی بر پخش موسیقی در تمام رسانه‌ها وضع شده است.