«دبلیو اچ او»روز دوشنبه ۱۹می در یک پیام ویدیویی که در صفحه ایکس خود منتشر کرد، گفت که این سازمان و شرکایش خدمات صحی نجات دهنده زندگی را برای خانواده های بازگشته از ایران و پاکستان در گذرگاه های تورخم، اسلام قلعه و سپین بولدک ارائه می دهند.
درهمین حال، شماری از خانواده‌های بازگشته از پاکستان و ایران می‌گویند که مشکلات اقتصادی از یک‌سو و بروز بیماری‌های گوناگون در میان کودکان و بزرگ‌سالان‌شان از سوی دیگر آنان را با مشکلات زیادی مواجه کرده است.
مدثر که به تازگی از پاکستان برگشته و فعلا با خانواده ده نفره اش در شهر جلال آباد ولایت ننگرهار بسر می برد می گوید:
کودکان من مریض هستند، از اسهال و تب رنج می برند،
"یک یا یک ونیم ماه می شود که کوچ خود را از پشاور به جلال آباد آورده ایم، تعداد مریضان در اینجا زیاد شده، کودکان من مریض هستند، از اسهال و تب رنج می برند، کارو روزگار نیست، ما پول کافی نداریم که مریضان را به شفاخانه های خصوصی ببریم، اما هیچ امکانات در شفاخانه های دولتی وجود ندارد ما در وضعیت بسیار بد قرارداریم»
سردار آغا، افغان برگشته از ایران که در کابل زندگی می کند، از کمبود امکانات و مراقبت های صحی شکایت دارد.
او می‌گوید که مسئولیت یک خانواده هشت نفره را به عهده دارد و با دشواری‌های شدید اقتصادی مواجه است.
"دو ماه از برگشت ما از ایران میگذرد. اطفال ما از امراض مختلف مانند گلو درد، تب، و سرخکان رنج میبرند. در شفاخانه ها هیچ امکانات وجود ندارد، و ما توانایی تداوی آنها را در شفاخانه های شخصی نداریم. بخاطریکه اینجا کار یا درآمد وجود ندارد، من در حال حاضر در یک خانه کرایی زندگی می کنم که حتی توانایی پرداخت کرایه آنرا هم ندارم. "
پیش از این نیز شماری از پناهجویان برگشته از عدم دسترسی مناسبت به سهولت ها و مراقبت های صحی در افغانستان به رادیو آزادی شکایت کرده اند.
قابل ذکر است که سازمان جهانی صحت قبلاً از افزایش نگران کننده موارد مثبت بیماری های سرخکان ، اسهالات ، کانگو ،تب دینگی و ملاریا در ماه اپریل درمقایسه به ماه مارچ گذشته گزارش داده است.
این سازمان درگزارش خود به تاریخ ۱۹می گفت که در ماه اپریل، بیش از ۱۶۳ هزار واقعه مشکوک به این بیماری‌ها ثبت شده که در مجموع بیش از ۳۸۰ تن جان باخته‌اند.
براساس این گزارش، بیماری‌های تنفسی و سرخکان از بیماری‌هایی است که نزدیک به ۱۴۷ هزار مورد مشکوک مثبت و بیش از ۳۷۰ مرگ و میر ثبت شده و درکل بیشتر افغان ها را متاثر ساخته است
بازگشت اجباری مهاجران افغان از پاکستان و ایران به سرعت ادامه دارد و روزانه ده‌ها خانواده به کشورشان باز می‌گردند.
سازمان صحی جهان گفته است که در ماه اپریل ۲۵۰ هزار پناهجو از ایران و پاکستان به کشورهای شان بازگشته اند که از این میان ۱۰۷ هزار تن به گونه اجباری از این دو کشور اخراج شده اند.
در این اعلامیه آمده که افغان های برگشته با فشارهای روانی ، اضطراب و آینده نا معلوم روبرو هستند.
این نگرانی‌ها در حالی مطرح می‌شود که سیستم صحی ضعیف این کشور به دلیل کاهش کمک‌های بین‌المللی در پی حاکمیت دوباره طالبان در افغانستان، با چالش‌های بیشتری مواجه است.
سازمان جهانی صحت در اوایل ماه می هشدار داد که تعداد نیمی از بیش از یک هزار مرکز صحی افغانستان تا پایان سال ۲۰۲۵ مسدود خواهد شد.
ادوین سینزا سلوادور، رئیس بخش افغانستان این سازمان درمصاحبه با آژانس خبری فرانس پرس گفت که از آغاز سال جاری میلادی که امریکا کمک‌های خود با افغانستان را متوقف کرده است، سه میلیون افغان از دسترسی به خدمات صحی محروم شده‌اند.
او افزوده که از میان ۱۰۶۸ مرکز صحی موجود در افغانستان ، ۳۶۴ مرکز آن مسدود شده و بیم آن میرود که تا پایان سال جاری میلادی ۲۲۰ مرکز دیگر هم مسدود شود.