"در این زمینه نه کیفیت آموزش مناسب است، نه سمینارها و ورکشاپ‌ها برگزار می‌شوند و جوانان کاملاً عقب مانده‌اند، در اینجا کادر متخصص در زمینه تکنالوژی وجود ندارد تا دیگران را آموزش دهند و آگاهی از اهمیت این حوزه هم بسیار کم است، امروزه حتی اقتصاد و نیروی نظامی کشورها بر پایه تکنالوژی است."
در سایر ولایت ها نیز جوانان نگرانی مشابهی دارند.
محب شینواری، ساکن ولایت ننگرهار، به رادیو آزادی گفت:
در افغانستان، فاصله آگاهی جوانان از تکنالوژی در مقایسه با استانداردهای جهانی بسیار زیاد است
"ناامنی، بی‌ثباتی سیاسی، جنگ و تحولات باعث تخریب زیرساخت‌های آموزشی شده‌اند، از سوی دیگر به دلیل مشکلات اقتصادی، بسیاری از جوانان قادر به تهیه ابزارهای تکنالوژیک نیستند،محدودیت‌های اینترنتی، کیفیت پایین اینترنت و دسترسی ضعیف به آن و آموزش محدود تکنالوژی‌های مدرن در مکاتب و پوهنتون‌ها از جمله این موانع است."
شفیع‌الله، باشنده ولایت ارزگان نیز می گوید:
"در اینجا پیشرفت تکنالوژی به اندازه‌ای که در جهان وجود دارد، دیده نمی‌شود چون امکانات فراهم نیست، نبود برق، اینترنت ضعیف، فقدان ورکشاپ‌ها و کمبود امکانات فزیکی باعث شده مردم در زمینه تکنالوژی آگاهی نداشته باشند."
رادیو آزادی تلاش کرد در مورد این مشکلات و شکایات، نظر وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی حکومت طالبان را بپرسد، اما عنایت‌الله الکوزی، سخنگوی این وزارت، به پرسش‌ها پاسخ نداد.
اما یکی از مسئولان اداره اترا که نخواست نامش فاش شود، در پیامی کتبی به رادیو آزادی گفت که آن‌ها این ادعاها را تأیید می‌کنند و افزودند که در حال حاضر منابع و امکانات کافی در سراسر کشور در دسترس ندارند و بخش خصوصی نیز در این زمینه سرمایه‌گذاری نکرده است.
این نگرانی‌ها در حالی مطرح می‌شود که در بیشتر کشورهای جهان، از جمله کشورهای همسایه افغانستان ومنطقه مانند چین و هند، پیشرفت‌های چشمگیری از طریق تکنالوژی‌های نوین و هوش مصنوعی حاصل شده است.
سازمان ملل متحد در سوم جولای ۲۰۲۴ اعلام کرده بود که در شش سال گذشته، فقط از طریق بهره‌گیری از هوش مصنوعی، میزان نوآوری‌ها در سطح جهان هشت برابر افزایش یافته که اکثر مبتکران آن از چین بوده‌اند.
پس از چین، بیشترین نوآوری‌ها در فاصله سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۳ به ترتیب در امریکا، کوریای جنوبی، جاپان و سپس هند به ثبت رسیده‌اند.
متخصصان و پژوهشگران حوزه تکنالوژی و هوش مصنوعی با توجه به نیازهای اقتصادی و اجتماعی افغانستان، دسترسی به آموزش‌های مرتبط با تکنالوژی را برای نسل جوان حیاتی می‌دانند و تأکید می‌کنند که اگر جوانان در این زمینه آموزش ببینند، نه تنها مهارت‌های مختلف را خواهند آموخت، بلکه به فرصت‌های شغلی نیز دست خواهند یافت.
آغا ملوک سهار، انجینیر سافت‌ویر یکی از این متخصصان، به رادیو آزادی گفت که مهارت‌های تکنالوژی نه تنها فرصت‌های شغلی برای افراد ایجاد می‌کند، بلکه باعث رشد سریع اقتصاد یک جامعه و کشور می‌شود:
در چهار تا پنج سال آینده، ۸۰ درصد مشاغل به حوزه تکنالوژی نیاز خواهند داشت و جوانان باید حداقل در یکی از این حوزه‌ها آموزش ببینند
"شغل‌ها بر علوم، تکنالوژی، انجنیری و ریاضیات متمرکز خواهند بود و آن‌ها باید خود را آماده کنند و این مهارت‌ها را بیاموزند."
آقای سهار می‌گوید که حکومت، سکتور خصوصی و سازمان‌های بین‌المللی باید برنامه‌هایی برای توسعه ظرفیت در زمینه تکنالوژی اجرا کنند و همراه با اجرای پروژه‌های انکشافی، دوره‌ها، کورس‌ها و ورکشاپ‌های آنلاین را نیز تنظیم کرده و نصاب مکاتب و پوهنتون‌ها را مطابق با پیشرفت‌های جهانی هماهنگ بسازند.
گفتنی است که در بسیاری از کشورها، از تکنالوژی، به‌ویژه پلتفورم‌هایی مانند ChatGPT و پلتفورم‌های مختلف گوگل، در طراحی و تولید لباس، وسایط، محصولات صنعتی و بسیاری از بخش‌های دیگر استفاده می‌شوند.
اما در افغانستان، حکومت طالبان آموزش دختران بالاتر از صنف ششم را ممنوع کرده و درهای سایر مراکز آموزشی را نیز به روی آن‌ها بسته است، که این موضوع نه تنها مانع آشنایی آن‌ها با تکنالوژی شده، بلکه حتی مانع دسترسی‌شان به آموزش ابتدایی نیز شده است.
سازمان جهانی مالکیت فکری سازمان ملل متحد در گزارشی گفته بود که در یک دهه گذشته، بیش از ۵۴ هزار نوآوری جدید با استفاده از هوش مصنوعی ثبت شده که تنها ۲۵ درصد آن‌ها در سال ۲۰۲۳ به ثبت رسیده اند.
در این نوآوری‌ها، برنامه‌های هوشمند کمپیوتر توانایی تولید محتوا از جمله ویدیو، متن، موسیقی و سایر بخش ها را تنها در چند ثانیه دارند.