روایت برگشت‌کنندگان از ایران و پاکستان: بیماری‌ها گسترش یافته و سرپناه و دیگر امکانات نداریم

گروهی از مهاجرین افغان از جمله زنان و کودکان که اخیراً از ایران برگشته اند.

سیر یکی از باشندگان اصلی ولایت فاریاب است که اخیراً پس از بازگشت از ایران با خانواده هفت نفری‌اش در یک کمپ مهاجرین در اسلام قلعه بسر می‌برد.

او می‌گوید که پنج روز پیش پس از ۹ سال اقامت در ایران به زور از آن کشور اخراج شد و اکنون پنج فرزند و بسیاری از بسته‌گان دیگرش به دلیل شرایط نامناسب از بیماری‌های گوناگون رنج می‌برند و به کمک‌های عاجل نیاز دارند.

همۀ آن‌ها را گرما زده، اسهالات دارند و گرد و غبار و کثافات زیادی است.

او به رادیو آزادی گفت:

"این‌جا وضعیت در مرز بسیار خراب است، گرمی بسیار زیاد است، ازدحام هم بسیار است، هر روز تا ۳۰ هزار نفر را اخراج می‌کند، سالمندان و کودکان همه در هوای گرم در وضعیت بدی قرار دارند، به آب دسترسی ندارند، همۀ آن‌ها را گرما زده، اسهالات دارند و گرد و غبار و کثافات زیادی است، امیدوارم ادارت ذیربط سریعاً به مردم آب، غذا و در قسمت انتقال‌شان از این‌جا به ولایات دیگر رسید‌گی کند."

در همین حال یک پناهجوی افغان مقیم تهران که مدعی است خانواده‌ و تمام بستگانش به زور به افغانستان اخراج شده‌اند.

او که به دلیل حساسیت موضوع نمی‌خواهد نامش در گزارش گرفته شود، به رادیو آزادی گفت که خانوادۀ بستگانش در افغانستان سرپناه ندارند وفرزندانش مریض هستند و در زیر خیمه‌ها در مرز اسلام قلعه بسر می‌برند.

مامایم که با فامیلش اخراج شده، سه طفل دارد که همه مریض هستند، زنش حامله بود، در مرز یک طفل به دنیا آورد.

"وضعیت مرز بسیار خراب و ناگوار است، تمام فامیلم مریض است، مامایم که با فامیلش اخراج شده، سه طفل دارد که همه مریض هستند، زنش حامله بود، در مرز یک طفل به دنیا آورد، خودش هم مریض است، همه شش یا هفت نفر در یک وضعیت قرار دارند."

ده‌ها مهاجر افغان برگشته از ایران در گذرگاه اسلام قلعه

برخی از برگشت‌کنندگان اخیر از پاکستان نیز می‌گویند که در کنار سایر مشکلات، از کمبود امکانات صحی در افغانستان نگران هستند.

یک پناهجوی افغان که از اسلام‌آباد پاکستان همراه با خانوادۀ هفت نفری‌اش و چند خانواده اقارب‌اش روز چهارشنبه، ۱۸ سرطان به افغانستان برگشته است، به شرط فاش نشدن نامش در صحبت با رادیو آزادی گفت:

شب را در موتر سپری کردیم، چون دیگر جای اقامت نداشتیم، حالا هیچ سرپناهی نداریم.

"ما شب گذشته در آن سوی مرز تورخم بودیم و امروز به افغانستان رسیدیم، حالا در کمپ عمری هستیم، افراد مسن و فامیل را همرای خود دارم، در طرف پاکستان مشکلاتی بود، شب را در موتر سپری کردیم، چون دیگر جای اقامت نداشتیم، حالا هیچ سرپناهی نداریم، زند‌گی را از صفر شروع خواهیم کرد، سرپناه، غذا و امکانات طبی وجود ندارد."

به تازگی سازمان جهانی صحت (دبلیو اچ او) هم در گزارشی از گسترش بیماری‌های مختلف در میان مهاجرینی که از ایران و پاکستان به افغانستان بازگشته اند، ابراز نگرانی کرده است.

سازمان جهانی صحت در گزارش ۷ صفحه‌یی خود که به تاریخ ۹ جولای در ویب سایت ملل متحد منتشر شد، گفته است که بیشترین امراض گزارش شده در میان این برگشت کنندگان، عفونت‌های تنفسی، اسهال شدید، موارد مشکوک به کووید-۱۹ و حساسیت‌های جلدی است که بیشتر کودکان، زنان و سالمندان را متأثر کرده ‌است.

در این گزارش به نقل از سازمان بین‌المللی مهاجرت (آی او ام) آمده که از تاریخ ۱۰ اپریل ۲۰۲۵ میلادی تا کنون در مجموع ۸۳۶ هزار و ۷۱۳ تن از ایران و پاکستان بازگشته اند و به گفتۀ این سازمان از ۱۶ تا ۳۰ جون برگشت مهاجرین به شمول مرز اسلام قلعه از پنج مسیر مختلف افزایش چشم‌گیری داشته است.

در ادامه گزارش آمده که تنها در دو هفته گذشته ۲۵۴ هزار و ۲۸۰ نفر از این دو کشور به افغانستان بازگشته اند.

سازمان جهانی صحت در گزارشی‌ که به تاریخ هشتم جولای در سایت خود منتشر کرد، گفته بود که در میان پناهجویان برگشته، زنان حامله، مادران و کودکان بدون سرپرست وجود دارند که بسیاری از آن‌ها با این مشکلات مواجه هستند و حتی توان رفتن به آن‌سوی مرز به جای دیگری را ندارند و نیازمند مراقبت‌های صحی، غذا و سرپناه هستند.

گزارش می‌افزاید که تیم‌های صحی این سازمان از افزایش جراحات (آن‌هایی که در مسیر راه زخمی شده‌اند)، میکروب‌ها، کمبود آب بدن و سوء تغذیه گزارش داده‌اند که به گفتۀ این سازمان اکثریت این موارد نزد کودکان و سالمندان بوده ‌است.

دبلیو اچ او می‌گوید که انتظار می‌رود در سال ۲۰۲۵ شمار بازگشت کنند‌گان به افغانستان به طور قابل توجهی افزایش یابد و تخمین زده می‌شود که ۱.۶ میلیون پناهجوی افغان از پاکستان و تا دو میلیون نفر از ایران بازگشت کنند.