نلسون ماندلا؛ صدای آزادی، نماد بردباری و الگوی مبارزه بی‌خشونت در جهان

نلسون ماندلا کی بود؟

پژوهش‌گر داکتر عبدالغفور لیوال می‌گوید نلسون ماندلا یکی از چهره‌های شناخته شده جهان همانند مهاتما گاندی، مارتین لوتر کینگ، و باچا خان (عبدالغفار خان) بود که مبارزه‌اش بر اصول عدم خشونت استوار بود و از همین طریق به اهداف خود رسید.

او پیشتر در مورد ماندلا می گوید: "در جریان مبارزات خود، او توانست تبعیض نژادی و قومی را در افریقای جنوبی تقریباً از بین ببرد، او در طول این مبارزه، ۲۷ سال را در زندان سپری کرد، اما سرانجام به نتیجه رسید و هنگامی‌که از زندان آزاد شد، هیچ‌گونه انتقام از کسی نگرفت، مردم او را به مقام ریاست جمهوری رساندند و او در دوران ریاست جمهوری‌اش تلاش کرد تا فضای برادری، برابری و صمیمیت را میان تمام باشنده‌گان افریقای جنوبی برقرار کند."

نلسون ماندلا نخستین رئیس جمهور سیاه‌پوست افریقای جنوبی بود (از سال ۱۹۹۴ تا ۱۹۹۹ میلادی) که از طریق انتخابات دموکراتیک به قدرت رسید.

مردم می‌خواستند تا برای بار دوم نیز کاندید شود، اما او نخواست و همین کارش باعث شد که محبوبیتش در میان مردم بیشتر شود.

این رئیس جمهور حقوق‌دان افریقای جنوبی، از سال ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۷ میلادی، رهبر حزب «کنگره ملی افریقا» نیز بود.

ماندلا پس از پایان دوره ریاست جمهوری‌اش، یک بنیاد خیریه ایجاد و در برابر فقر و بیماری ایدز نیز مبارزه کرد.

او به تاریخ ۱۸ جولای ۱۹۱۸ میلادی چشم به جهان گشود و به تاریخ ۵ دسامبر ۲۰۱۳ میلادی چشم از جهان فروبست.

نلسون ماندلا به پاس همین مبارزاتش، در سال ۱۹۹۳ میلادی برنده جایزه صلح نوبل شد.

شماری از فعالان حقوق بشر بر ادامه راه و مبارزه نلسون ماندلا تأکید می‌ورزند، زیرا به باور آنان، جهان امروز هنوز هم با بی‌عدالتی، تبعیض، زورگویی و شکاف‌های اجتماعی روبه‌رو است.

عنایت صافی، یکی از این فعالان می‌گوید ماندلا برای بردباری، آشتی و کرامت انسانی چنان اصول ارزشمندی ارائه کرد که نه‌تنها برای افریقای جنوبی، بلکه برای هر کشوری‌که با جنگ‌ها، تعصبات قومی و نابرابری‌ها دست‌وپنجه نرم می‌کند، الهام‌بخش است.

آقای صافی در گفت‌وگو با رادیو آزادی، در مورد عملی ساختن شیوه مبارزاتی او در افغانستان چنین گفت: "ارزش مبارزه نلسون ماندلا باید در کشوری چون افغانستان که سال‌هاست از جنگ‌ها رنج می‌برد، به گونه‌ای عملی شود که بر محور بردباری، بخشش، عدالت و وحدت ملی استوار باشد، تا از رهگذر جنگ‌های طولانی، تعصبات قومی و اختلافات سیاسی، ملت از هم‌گسیخته ما بار دیگر به هم بپیوندد، او می‌گفت «ما می‌توانیم ببخشیم، اما نباید فراموش کنیم»، برای آشتی در افغانستان، ضروری‌ست که ظلم‌های گذشته ثبت شوند، صدای قربانیان شنیده شود و راه برای عدالت هموار گردد."

مریم معروف آروین، فعال حقوق زنان می‌گوید، در جغرافیای مانند افغانستان که نزدیک به چهار سال است عدالت اجتماعی در آن وجود ندارد و دختران و زنان افغان قربانیان آپارتاید جنسیتی اند، مبارزهٔ عدالت و برابری نلسون ماندلا، بازتاب نیرومندی برای حق، عدالت و آزادی است: "زنان و دختران افغان امروز با همان شهامتی زنده‌گی می‌کنند که ماندلا یک عمر از آن سخن گفته است، شهامت ایستاده‌گی در برابر بی‌عدالتی و ظلم، حتی در زمانی‌که هیچ امیدی وجود ندارد، امیدواریم مردم افغانستان با الهام از ماندلا، روزانه برای ۶۷ دقیقه در راه ساختن جامعه‌ی عاری از بی‌عدالتی اجتماعی و آپارتاید جنسیتی تلاش کنند و در این زمینه به‌گونه‌ی فوری و متحدانه گام بردارند."

قابل ذکر است که نلسون ماندلا سخنان مشهوری دارد که در کشورهای مختلف جهان علاقه‌مندان فراوان یافته و به زبان‌های گوناگون ترجمه شده‌اند.

از جمله معروف‌ترین گفته‌های او یکی این است که "آزادی تنها به معنای رهایی از زنجیرهای دست و پا نیست، بلکه به معنای احترام به آزادی دیگران نیز می‌باشد".