از مؤسسات خواهش میکنم که در قسمت ساخت سرپناه به ما کمک کنند.
او روز دوشنبه ۶ اکتوبر به رادیو آزادی گفت که در ایران با امکانات خوب زندگی میکرد، اما پس از بازگشت به افغانستان، اکنون خودش بیمار است و بدون سرپناه شخصی در وضعیت بد اقتصادی زندگی میکند: «ما پانزده سال ایران بودیم، امکانات ما خوب بود، فرزندانم درس میخواندند و امکانات خانه و کار وجود داشت، اما اینجا امکانات نیست، کرایهٔ خانه زیاد است، پول نداریم، خودم بیماری سرطان دارم، فرزندانم خرد هستند و شوهرم بیکار است. از مؤسسات خواهش میکنم که در قسمت ساخت سرپناه به ما کمک کنند.»
علاوه بر بازگشتکنندگان، شماری از افغانها نیز در نتیجهٔ رویدادهای طبیعی مانند زلزله و سیلاب بیجا شده و خانههایشان ویران شده است.
ما زیر خیمهها زندگی میکنیم و بسیار به تکلیف هستیم.
نیکمحمد، باشندهٔ ولسوالی چوکی ولایت کنر، که در نتیجهٔ زلزلهٔ ۳۱ اگست خانهاش به کلی تخریب شده، اکنون بدون داشتن هیچ امکاناتی در خیمه زندگی میکند.
او به رادیو آزادی گفت: «خانههای ما کاملاً از بین رفته و ما سرپناه نداریم. اکنون که زمستان هم در حال رسیدن است و هوا هم سرد است، ما زیر خیمهها زندگی میکنیم و بسیار به تکلیف هستیم. ما میخواهیم که در بازسازی خانهها با ما همکاری صورت گیرد.»
این تنها کسانی نیستند که اخیراً در نتیجهٔ مهاجرت و حوادث طبیعی با مشکل بیسرپناهی و اقتصادی روبهرو هستند، بلکه شماری از افرادی که بیش از چهار دهه قبل در نتیجهٔ جنگ از مناطقشان در افغانستان آواره شدهاند نیز میگویند تا هنوز سرپناه نداشته و از اقتصاد خوب برخوردار نیستند.
محمد طاهر، یکی از این بیجاشدگان در شهر کابل، به رادیو آزادی گفت: «در سال ۱۳۵۹ شرایط در لغمان بسیار خراب شد. زمانی که انقلاب هفت ثور به میان آمد، آنجا جنگهای داخلی صورت گرفت و زمانی که مجاهدین مکاتب را آتش زدند، ما مجبور شدیم بهخاطر ادامهٔ آموزش خود، خانه را رها کنیم. حالا در کابل هم کار نیست و با مشکلات زیاد روبهرو هستیم. واقعاً همین جنگهای داخلی بود که ما تا امروز در زندگی خود با آوارگی و مشکلات روبهرو هستیم.»
دوشنبه ۶ اکتوبر روز جهانی اسکان بشر است.
سازمان ملل متحد در وبسایت خود به مناسبت این روز نوشته که شمار زیادی از مردم به دلیل بحرانهایی مانند درگیری، بیثباتی سیاسی، تغییرات اقلیمی و مشکلات اقتصادی از خانههای خود رانده میشوند.
این سازمان افزوده است که «بیش از ۶۰ درصد بیجاشدگان داخلی، پناهندگان و مهاجران در شهرها پناه میبرند و این مسئله بر سیستمهای محلی فشار میآورد.»
سازمان ملل متحد همچنان گفته که رویآوردن مردم به شهرها رشد شهری را تسریع میبخشد، در حالی که قلمروها را بهصورت چشمگیری تغییر میدهد.
این سازمان گفته است که روز جهانی اسکان بشر سال ۲۰۲۵ فرصتی برای هماندیشی جهانی در مسیر ساختن شهرهای تابآور، فراگیر و انسانیتر برای همه است.
در همین حال، برخی از کارشناسان امور مهاجرت و آوارگان میگویند که افراد بیجاشده از حوادث مختلف نیازمند کمکهای کوتاهمدت و درازمدت هستند.
عبدالرازق عدیل، یکی از این کارشناسان، در این مورد به رادیو آزادی گفت:
«مشکلات اساسی بیجاشدگان شامل نبود سرپناه، گرسنگی، بیکاری و محرومیت از خدمات اولیه است. در کوتاهمدت، کمکهای ضروری باید بر کمکهای نقدی، سرپناه اضطراری و خدمات صحی متمرکز باشد تا زندگی بیجاشدگان در وضعیت فعلی حفظ شود و امکان بازگشت پایدار برای آنان فراهم گردد. راهحل دایمی و درازمدت این بحران با برقراری صلح پایدار و سرمایهگذاری بینالمللی در بازسازی اقتصادی و ایجاد شغل در مناطق بازگشت ممکن است.»
در همین حال، برنامهٔ اسکان بشر سازمان ملل متحد (UN-Habitat) هشدار داده که استقرار گستردهٔ بازگشتکنندگان افغان در شهرهای افغانستان، فشار زیادی بر خدمات عمومی و زیرساختهای شهری وارد کرده است.
این نهاد به مناسبت این روز در اعلامیهٔ یکشنبه ۵ اکتوبر در صفحهٔ ایکس (توییتر سابق) نوشته که بیشتر بازگشتکنندگان افغان پس از ورود به کشور، در مناطق شهری ساکن میشوند.
سازمان بینالمللی مهاجرت (آیاوام) در ماه ثور سال گذشته نیز گفته بود که افغانستان، در حالیکه نفوس آن بهسرعت در حال افزایش است، با سطح بلند بیکاری، شهرنشینی، کمبود منابع و افزایش تقاضا برای خدمات روبهرو است.
سازمان ملل متحد سال گذشته نیز به مناسبت روز جهانی جمعیت در وبسایت خود نوشته بود که پیشبینی میشود جمعیت جهان در سال ۲۰۳۰ به حدود ۸.۵ میلیارد نفر افزایش یابد.
بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، این رشد چشمگیر با تغییرات عمده در افزایش شهرنشینی و تسریع مهاجرت همراه بوده و بر توسعهٔ اقتصادی، اشتغال، درآمد، فقر و حمایتهای اجتماعی، تضمین دسترسی همه به مراقبتهای صحی، آموزش، مسکن، آب، غذا و انرژی تأثیر میگذارد.