آنان به رادیو آزادی گفتهاند که ناچار اند زیر خیمهها در شرایط بسیار دشوار زندگی کنند و به هیچگونه امکانات ابتدایی دسترسی ندارند.
محمد اسلام، باشندهی ولسوالی چوکی ولایت کنر است که میگوید زلزله خانهی او را ویران کرده و اکنون زندگی در خیمه باعث شده کودکان و زنان خانوادهاش به بیماریهای ساری و تنفسی گرفتار شوند.
او به رادیو آزادی گفت: "زمستان در راه است و هوا سرد شده، همه کودکان ما به سینهوبغل مبتلا هستند. اگر زمستان برسد، این کودکان به بیماریهای بیشتری مبتلا خواهند شد. در این خیمه نمیتوانیم زمستان را سپری کنیم، وضعیت ما بسیار خراب است. خواست ما این است که برای ما خانه بسازند یا خیمههای گرم برای ما بفرستند."
سبحانالله، یکی از باشندگان ولسوالی چوکی نیز شکایت مشابه دارد و میگوید که او، خانوادهاش و شمار زیادی از روستاییان که پس از زلزله در کمپها زندگی میکنند، به هیچگونه خدمات ابتدایی دسترسی ندارند.
او میگوید اطفالش به سینه بغل و اسهالات شدید مبتلا شدهاند.
"هوا در اینجا سرد است و بیماریهای ساری رو به افزایشاند، دیگر هیچ امکاناتی زندگی در اینجا وجود ندارد، از موسسات و ادارهها میخواهیم برای ما سرپناه فراهم کنند تا بتوانیم زمستان را در آن بگذرانیم، چون بیماریها هر روز بیشتر میشوند و ما با مشکلات بسیار جدی روبهرو هستیم."
این خانوادهها در حالی از گسترش بیماریها و نبود امکانات شکایت دارند که تیمهای صحی و داکتران کلینیک های سیار در مناطق زلزلهزده نیز وضعیت مشابهی را مطرح می کنند و میگویند با وجود نداشتن تجهیزات و امکانات کافی، روزانه دهها بیمار به آنها مراجعه میکنند.
مسعود کمال صافی، داکتر کلینیک صحی کمپ زلزلهزدگان در منطقه دیوه گل ولسوالی چوکی ولایت کنر، به رادیو آزادی گفت:
"در اینجا فعلاً آب پاک وجود ندارد و این خیمهها نیز برای بودوباش کودکان و زنان مناسب نیستند. روز به روز موارد سینه بغل، زکام و دیگر بیماریها در حال افزایش است. تنها به ما روزانه از ۱۰۰ تا ۱۳۰ بیمار مراجعه میکنند که بیشترشان زنان و کودکاناند. اکثر کودکان به بیماریهای ساری، سینه بغل و زکام مبتلا هستند".
داکتر غفران الله صافی، داکتر یکی از کلینیکهای سیار صحی در منطقهی چلسِ این ولسوالی، نیز وضعیت مشابهی را بازگو میکند و از نهادهای بینالمللی، بهویژه سازمان جهانی صحت، میخواهد که در فراهمسازی امکانات صحی با آنان همکاری کنند.
او میگوید: "بیشتر کودکان به سينه و بغل و اسهالات شدید مبتلا هستند، زیرا کمبود آب پاک و نبود تشنابها بسیار جدی است، امکانات در اینجا بسیار کم است. ما در منطقهی چلس خدمات ابتدایی صحی ارائه میکنیم یا بیماران را به مرکز ولسوالی چوکی برای تداوی میفرستیم، اما خدمات بستر نداریم. روزانه میان ۸۰ تا ۱۰۰ بیمار، شامل کودکان و بزرگسالان، نزد ما مراجعه میکنند، چون کودکان در خاک و محیط آلوده بازی میکنند، موارد اسهالات، سینهبغل و بیماریهای دیگر در این مناطق افزایش یافته و با سرد شدن هوا، وضعیت بدتر شده است."
قابل یادآوری است که صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل (یونیسف) نیز در تاریخ ۱۵ اکتوبر با نشر اعلامیهای در وبسایت خود با ابراز نگرانی تأکید کرده که هماکنون بیش از ۲۱۲ هزار کودک در مناطق زلزلهزده در معرض خطر ابتلا به اسهالات شدید آبکی و دیگر بیماریهای کشندهای ناشی از آب آلوده قرار دارند.
یونیسف در اعلامیهای به نقل از سازمان جهانی صحت (دبلیو اچ او) گفته است که این بیماریها سومین عامل عمده مرگومیر در میان کودکان یک ماهه تا ۵۹ماهه بهشمار میروند و هر سال در سراسر جهان جان حدود ۴۰۰ هزار کودک زیر پنج سال را میگیرند.
یونیسف افزوده است که خطر گسترش این بیماریها پس از زلزلهای با شدت ۶.۳ درجه که به تاریخ ۳۱ آگست در یکی از مناطق شرقی افغانستان، در نزدیکی مرز با پاکستان، رخ داد، بهگونهی چشمگیری افزایش یافته است، زلزلهای که به گفتهی این سازمان زیربناهای آب رسانی، صحی و حفظالصحه را ویران کرد.
یونیسف از نهادهای امدادرسان خواسته بود تا برای پاسخگویی فوری، کمکهای مالی خود را بهصورت عاجل افزایش دهند.
زلزله ۳۱ آگست در ولایتهای شرقی افغانستان، از جمله کنر و ننگرهار، هزاران خانه را ویران و باشندگان آن را بیجا ساخت.
بر اساس آمار رسمی، در این زلزله مرگبار بیش از ۲۲۰۰ نفر جان باخته و نزدیک به ۴۰۰۰ تن دیگر زخمی شدهاند.