سازمان ملل متحد اعلام کرده که به دنبال وضع محدودیت های «جدید» طالبان بر کار زنان کارمند در مرز اسلام‌قلعه، این نهاد و شرکای بشردوستانه اش فعالیت های مرزی خود را در این گذرگاه به حالت تعلیق در آورده اند.
اندریکا راتوات هماهنگ کنندۀ امور بشری سازمان ملل متحد در افغانستان به خبرگزاری فرانس‌پرس گفته که این تصمیم روز سه‌شنبه، ۴ نوامبر پس از آن اتخاذ شد که این محدودیت های «جدید» طالبان ،مانع ادامۀ کار کارمند زنان در دفاتر ملل متحد و نهادهای شریک آن در این گذرگاه شد.
او جزئیات محدودیت های «جدید» را روشن نساخته؛ اما هشدار داده که این تصمیم باعث بروز چالش های فوری در روند عملیات بشردوستانه شده است.
راتوات تأکید کرده است که بدون حضور و فعالیت کارمندان زن، ارائه خدمات به زنان و کودکان بازگشت کننده ممکن نخواهد بود.
حکومت طالبان تاکنون در این مورد واکنشی نشان نداده است.
کارمند یک نهاد بین‌المللی در مرز اسلام‌قلعه به رادیو آزادی گفت که سازمان ملل متحد و شرکایش پس از آنکه چند روز پیش مسئولان امر به معروف و نهی از منکر از ولسوالی کهسان هرات مانع کار زنان در مرز شدند، فعالیت های مرزی خود را متوقف کردند.
او که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نامش در گزارش گرفته شود به رادیو آزادی گفت که حدود ۶۰ زن در بخش های مختلف صحی، از جمله ولادی، واکسین، تغذیه، روان درمانی و دیگر بخش ها، در نهاد های بین المللی در مرز اسلام قلعه فعالیت می‌کردند.
« امر به معروف ولسوالی کهسان آمد و گفتند که فعلا روند که شما کار می کنید اسلامی نیست، قانونی نیست کسانی اینجا کار می کنند ما در جریان آن نیستیم مثلا گفتند از شما شکایت های صورت گرفته از همین قبیل حرف ها زدند.»
آگاهان امور مهاجرت می‌گویند تعلیق کمک های مرزی سازمان ملل متحد و نهادهای بین‌المللی، از جمله کمک نقدی، صحی و سرپناه، بار سنگین را به دوش بازگشت کنندگان خالی‌دست می‌گذارد.
این تعلیق ها می تواند متاسفانه پیامد های گسترده داشته باشد از جمله افزایش چشمگیر آسیب پذیری زنان و کودکان بازگشت کننده به دلیل عدم دسترسی به خدمات و حمایت های ضروری که توسط کارمندان زن ارائه می شد.
عبدالرازق عدیل یکی از آنان به رادیو آزادی گفت که این اقدام می‌تواند آسیب‌پذیری بازگشته کنندگان را تشدید کند.
«این تعلیق ها می تواند متاسفانه پیامد های گسترده داشته باشد از جمله افزایش چشمگیر آسیب پذیری زنان و کودکان بازگشت کننده به دلیل عدم دسترسی به خدمات و حمایت های ضروری که توسط کارمندان زن ارائه می شد، قطع کمک های نقدی و غیرنقدی که برای بقا و ادغام هزاران خانواده ضروری است و تشدید بحرانی انسانی و افزایش بی ثباتی در افغانستان می شود.»
بر اساس معلومات کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (یو ان اچ سی آر) از آغاز سال جاری میلادی تا ۱۰ سپتمبر بیش از ۲ میلیون نفر از ایران به افغانستان بازگشته اند.
اسلام‌قلعه یکی از مهمترین گذرگاه های مرزی است که بیشتر افغان های بازگشت کننده از ایران از طریق آن وارد کشور می‌شوند.
براساس آمار سازمان ملل متحد، در سال جاری بیش از یک میلیون و دوصد هزار افغان از راه گذرگاه اسلام‌قلعه از ایران به کشور بازگشته‌اند که بیش از ۶۰ درصد آنان را زنان تشکیل می‌دهند.
طالبان در سال ۲۰۲۲ زنان را از اشتغال در نهاد های داخلی و خارجی غیردولتی منع کردند و سپس در سال ۲۰۲۳ این ممنوعیت را بر کارمندان زن در سازمان ملل متحد نیز گسترش دادند.
کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان(یو ان اچ سی آر) نیز نزدیک به دو ماه قبل گفت که در پی دستور حکومت طالبان مبنی بر جلوگیری از کار زنان افغان در این اداره، فعالیت های خود را در مراکز مهاجران بازگشت کننده، متوقف ساخته است.
هرچند شماری از افغان های بازگشته از کشور های همسایه شکایت های را مطرح کرده اند که هنگام عبور از مرزها کمک های لازم را از سوی سازمان ملل متحد و سایر نهادهای بین‌المللی را دریافت نکرده اند؛ اما (یو ان اچ سی‌آر ) گفته که در این مراکز برای بازگشت‌کنندگان کمک نقدی و سایر مساعدت ها ارائه می‌شد تا روند ادغام دوبارهٔ آنان در جامعهٔ تسهیل شود.