این زن که از آموزش نیز بازمانده و ده سال تجربهٔ کار دارد و نزدیک به ۲۰ دختر با او کار میکنند، به شرط افشا نشدن نامش به رادیو آزادی گفت که طالبان برای اشتراک زنان در نمایشگاهها محدودیتهای خاص از جمله داشتن محرم را وضع کرده اند.
طالبان میگویند باید محرم همراه داشته باشی. محرم همیشه نمیتواند با ما باشد یا باید تمام روز همانجا بنشیند.
او افزود که آنان به همین دلیل نتوانستند در چهارمین نمــایشگاه ملی و بینالمللی امام ابوحنیفه در کابل، اجازهٔ اشتراک و غرفهداری به آنان داده نشده است.
"یکونیم سال پیش یکیدو بار در نمــایشگاهها اشتراک کردم، اما در ماههای اخیر دیگر اجازه داده نمیشود. طالبان میگویند باید محرم همراه داشته باشی. محرم همیشه نمیتواند با ما باشد یا باید تمام روز همانجا بنشیند. به همین دلیل نتوانستم دوباره اشتراک کنم. نمــایشگاه بسیار مفید بود؛ سود داشت، با مردم و تاجران آشنا میشدیم و مردم کارتهای تجارتی ما را میبردند."
ملیحه شمس، باشندهٔ هرات و رئیس یک شرکت تولید زعفران، نیز شکایت مشابهی دارد.
در این نمــایشگاهها برای زنان به آسانی اجازهٔ اشتراک (غرفهداری) داده نمیشود.
او به رادیو آزادی گفت:
"در این نمــایشگاهها برای زنان به آسانی اجازهٔ اشتراک (غرفهداری) داده نمیشود. پارسال من در نمــایشگاه امام ابوحنیفه (رح) اشتراک کرده بودم، اما هیچ سودی نداشت؛ چون مردها اجازه نداشتند به غرفهٔ ما نزدیک شوند یا با ما صحبت کنند. متأسفانه حالا زنان فقط در نمــایشگاههای اشتراک کرده میتوانند که مخصوص زنان باشد."
باشندهٔ دیگر هرات که کارگاه خیاطی و یک شرکت تولید زعفران و تجارت محصولات زراعتی را مدیریت میکند، میگوید از این که ۲۵ زن و دختر که از آموزش و کار بازماندهاند با او مصروف کارند، مجبور است فعالیت خود را ادامه دهد.
اما این زن که نخواست نامش فاش شود، تأکید میکند که در چهار سال اخیر با وجود تلاشهای زیاد، نه در داخل و نه در بیرون از کشور بدون محرم مرد اجازهٔ اشتراک در نمــایشگاهها را داشته و به گفتهٔ او روزبهروز به سوی ورشکستگی میرود.
نمــایشگاه که هیچ؛ حتی برای کارهای اداری ، مثلاً امروز برای تمدید جواز کارم رفته بودم، بدون چادری داخل نمیگذارند و حرف هم نمیزنند.
"برای هیچ نمــایشگاه یا برنامهٔ مفید اجازه نمیدهند. نمــایشگاه که هیچ؛ حتی برای کارهای اداری ، مثلاً امروز برای تمدید جواز کارم رفته بودم، بدون چادری داخل نمیگذارند و حرف هم نمیزنند. ما کاملاً ورشکسته شدهایم، در ماه حتی ۱۰۰ افغانی برایما نمیماند. ۳۵ ماشین خیاطی داریم اما مصرف و کرایهٔ کارگاه را پرداخت کرده نمیتوانم. مجبورم ببندم. اگر اجازهٔ اشتراک در نمــایشگاهها داده میشد، امروز اینقدر عقب نمیماندیم."
صنایع دستی زنان در یکی از نمایشگاهها در کابل (تصویر آرشیف)
این زنان میگویند که اگر اجازهٔ اشتراک (غرفه داشتن) در نمــایشگاههای اقتصادی و تجارتی برایتان داده شود و محدودیتها کاهش یابد، میتوانند از این طریق با تاجران، خریداران و حتی بازارهای بینالمللی قرارداد ببندند و بازاریابی برایشان آسانتر شود.
عبدالسلام جواد آخندزاده، سخنگوی وزارت صنعت و تجارت طالبان، ، به پرسشهای رادیو آزادی پاسخ نداد.
این در حالیست که دوشنبه، ۲۶ عقرب چهارمین نمــایشگاه ملی و بینالمللی امام ابوحنیفه در کابل افتتاح شد.
اتاق تجارت و سرمایه گذاری افغانستان در ویب سایت خود نوشته که این نمایشگاه تا ۲ قوس ادامه دارد.
در ادامه آمده که تاجران و تولید کنندگان از تمام ولایات افغانستان و همچنان شماری از کشورهای منطقه محصولات خود را به مدت ۷روز به نمایش میگذارند.
ریاست عمومی شرکتهای امارتی طالبان نیز در صفحهٔ ایکس نوشته است که شرکتهای ۱۵ کشور در ۱۸۰ غرفهٔ خارجی و صدها غرفهٔ داخلی تولیداتشان را در این نمایشگاه به نمایش میگذارند.
این اداره افزوده که هیئت اتاق تجارت، صنایع، معادن و زراعت ایران برای اشتراک به کابل رسیده و ایران در این برنامه ۴۰ غرفه و ۱۰۰ تاجر خواهد داشت.
رادیو تلویزیون ملی افغانستان تحت کنترل طالبان نیز روز یکشنبه گزارش داده که قرار است از ۲۶ تا ۲۹ ماه جاری خورشیدی شماری از تاجران افغان در نمایشگاهی در ترکیه اشتراک کنند.
به گفتهٔ سید حماد هاشمی، اتشهٔ تجارتی وزارت صنعت و تجارت طالبان در استانبول، ۴۴ تاجر افغان در این نمــایشگاه اشتراک میکنند و ۹ غرفه برای صادرات افغانستان اختصاص یافته که زعفران، سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی، صنایع دستی، میوهٔ خشک، قالین و دیگر محصولات در آن به نمایش گذااشته میشود.
اما حکومت طالبان دربارهٔ اشتراک زنان تاجر افغان در این دو نمــایشگاه چیزی نگفته است.
این در حالیست که طالبان در بیش از چهار سال اخیر علاوه بر وضع محدودیتهای شدید بر آموزش و کار زنان، در فعالیتهای اقتصادی و تجارتی نیز شرط داشتن محرم را وضع کرده و ارتباطات کاری آنان با مردان را دشوار ساخته است.