در آستانه فصل زمستان، شماری از مهاجران تازه بازگشته از پاکستان و ایران میگویند سردی هوا ،بیکاری و نبود امکانات، زندگی آنان را با دشواری های جدی روبهرو کرده است.
محمد، پدر چهار فرزند یکی از آنان به رادیو آزادی گفت که حدود یک ماه قبل از پاکستان بازگشته و اکنون در یک خیمه در منطقه ثمرخیل ولایت ننگرهار بسر می برد :
«از جامعه جهانی میخواهیم که به ما توجه کند. ما سرپناه نداریم. اینجا افراد زیادی هستند که هیچچیز ندارند؛ نه زمین دارند، نه خانه و نه پول. در چنین وضعیتی زندگی بسیار دشوار است. کار و روزگار نیست و زمستان سرد آغاز شده است»
در همین حال، شماری از مهاجران تازه بازگشته که در شهرک مهاجرین در کمپ تورخم نیز از نبود امکانات در آنجا شکایت میکنند.
یک زن که نخواست نامش در گزارش ذکر شود، میگوید پنج روز است که در این کمپ اقامت دارد، اما کمک لازم به آنها نرسیده است.
«پنج روز میشود که آمدهایم، کسی از ما پرسان نکرده است. اینجا هیچ امکاناتی وجود ندارد. کودکانم از سرما مریض شدهاند، پولی که با خود آورده بودیم مصرف شده و حالا نمیدانیم چه کنیم»
این در حالی است که پیشتر مسئولان کمپ مهاجرین در تورخم گفته بودند که تمامی امکانات لازم برای مهاجران بازگشته در این کمپ فراهم شده است.
دراین حال یک مهاجر تازه بازگشته از ایران که اکنون در ولایت بغلان ساکن است، میگوید با بیکاری شدید مواجه است و کودکانش نیز بیمار هستند.
او به رادیو آزادی گفت:
«اینجا کلینیک صحی وجود ندارد. کودکان همه بیمار هستند و نمیدانیم آنها را کجا ببریم. مواد غذایی نداریم، چون کار نیست. زندگی ما با بسیار دشواری سپری میشود»
این در حالیست که بر اساس گزارش ها در هفته های اخیر روند اخراج مهاجران افغان از کشور های همسایه، به ویژه پاکستان، شدت یافته است.
بهتازگی وزیر امور مهاجرین و عودتکنندگان حکومت طالبان از کشورهای همسایه خواسته است از اعمال خشونت و فشار بر مهاجران افغان خودداری کرده و زمینههای لازم را برای بازگشت داوطلبانه آنان به افغانستان فراهم کنند.
مولوی عبدالکبیر، روز جمعه ۱۲ دسمبر، در سخنرانی ای در ولایت پکتیا گفت که مهاجران افغان در کشورهای دیگر زندگی مستقل دارند و باری بر دوش کسی نیستند.
در همین حال، کمیسیون رسیدگی به مشکلات مهاجرین حکومت طالبان اعلام کرده است که تاریخ ۱۲ دسمبر، ۸۳۰ خانواده افغان شامل ۴۳۰۰ نفر از ایران و پاکستان، به طور داوطلبانه و اجباری به کشور بازگشتهاند.
با آنکه در اعلامیه این کمیسیون آمده است که کمک های به خانواده های بازگشته ارائه شده، اما مهاجران تازه بازگشته همچنان از مشکلات اقتصادی شکایت دارند.
مهاجران بازگشته در حالی از دشواریهای زندگی شکایت میکنند که پیش از این نیز گزارشهای از افزایش فقر و بیکاری در داخل افغانستان منتشر شده بود.
دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد (اوچا) در گزارشی که دوم دسمبر منتشر شد، پیشبینی کرده است که در سال ۲۰۲۶ حدود ۲۱.۹ میلیون نفر، که ۴۵ درصد جمعیت افغانستان را تشکیل می دهد ، به کمکهای بشری نیاز خواهند داشت.
این نهاد نسبت به ناامنی غذایی ابراز نگرانی کرده گفته است که احتمال میرود در سال آینده ۱۷اعشاریه ۴ میلیون نفر با کمبود شدید امنیت غذایی مواجه شوند.
به گفته این گزارش، وضعیت نامناسب بشری بهویژه برای زنان و دختران، ناامنی غذایی، خشکسالی ناشی از تغییرات اقلیمی، بازگشت گسترده مهاجران، زلزله های مرگبار، سیلابها و بیماریهای گوناگون از جمله عواملی هستند که شرایط را در افغانستان بیش از پیش وخیم کردهاند.
کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (UNHCR) در تازهترین گزارش خود اعلام کرده است که در سال ۲۰۲۵ حدود ۲اعشاریه ۸ میلیون افغان از ایران و پاکستان به افغانستان بازگشتهاند.