کمبود برق در افغانستان؛ «سرمایه‌گذاری در بخش انرژی‌های «تجدیدپذیر» ضرور است»

افغانستان

برنامهٔ اسکان بشر سازمان ملل متحد (UN-Habitat) می‌گوید که کمبود گستردهٔ برق در افغانستان به‌طور جدی بر معیشت شهروندان و فعالیت‌های تجاری تأثیر منفی گذاشته است.

این نهاد روز یکشنبه ۱۴ دسمبر در صفحهٔ ایکس «توییتر سابق» خود تأکید کرده است که قطع مکرر برق، زندگی روزمرهٔ مردم را مختل کرده، فعالیت‌های اقتصادی را محدود ساخته و مانع از درس‌خواندن کودکان در شب می‌شود.

یو‌ان‌ـ‌هبیتات گفته است که خانواده‌ها در سراسر افغانستان هر روز با قطع برق مواجه هستند و این موضوع نیاز فوری به دست‌یافتن به راه‌حل‌های پایدار و درازمدت را نشان می‌دهد.

انرژی‌های تجدیدپذیر

در ادامه تأکید شده که سرمایه‌گذاری در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر برای ساخت شهرهای پایدار و مقاوم در افغانستان ضروری است.

ما در ۲۴ ساعت بیشتر از یک ساعت برق نداریم.

این در حالی‌ است که شماری از شهروندان افغانستان در ولایات مختلف از نبود برق منظم و سردشدن هوا شکایت داشته و می‌گویند در حالی‌ که نیاز شدید به برق دارند، اما پرچاوی‌ها بیشتر است.

عزت‌الله ۱۵ ساله، باشندهٔ شهر کابل، در مورد مشکلات قطع مکرر برق به رادیو آزادی گفت: «ما از مشکلات بی‌برقی خیلی رنج می‌بریم، ما در ۲۴ ساعت بیشتر از یک ساعت برق نداریم، آن‌هم نیمه‌شب می‌آید که بعد از ۲۰ دقیقه دوباره قطع می‌شود. در این مدت ما حتی نمی‌توانیم درس آنلاین خود را تعقیب کنیم و مشکلات درسی خود را حل کنیم. خواست ما از شرکت برشنا همین است که برق را منظم و عادلانه توزیع بکند.»

یک سیستم برق را از پول شخصی مردم قریه ساخته بودیم که سیلاب‌ها تخریبش کرد.

پاچا، یک باشندهٔ تنگی سیدان ولسوالی دایمیرداد ولایت میدان‌وردگ، می‌گوید که از گذشته‌ها به این‌طرف برای‌شان برق توزیع نشده است و با آن‌که چندین بار پیشنهاد کرده‌اند، اما توجهی صورت نگرفته است.

«ما که اصلاً برق نداریم و از برق خورشیدی استفاده می‌کنیم. در منطقهٔ ما اصلاً برق نبوده و در گذشته یک سیستم برق را از پول شخصی مردم قریه ساخته بودیم که سیلاب‌ها تخریبش کرد و فعلاً برق زنده نداریم. از سولرها استفاده می‌کنیم، اما اشد ضرورت است که برق داشته باشیم.»

مسئولان شماری از کارخانه‌های تولیدی نیز از کمبود برق و پرچاوی‌های بیش از حد شکایت دارند.

فیروزخان، مسئول یکی از کارخانه‌های تولیدی بوت در شهر کابل، می‌گوید که روزانه بین دو تا سه ساعت برق برای آنان توزیع می‌شود که کافی نیست.

«مشکلات برق زیاد است، به‌خاطری که وقتی برق نباشد تمام ماشین‌های ما از فعالیت باز می‌ماند. تولیدات کرده نمی‌توانیم، به‌خصوص ماشین‌های لیزری ما توسط برق فعال می‌شود. کار در ماشین بسیار تمیز و استره می‌آید و در بازار خوب فروش می‌شود، اما کاری را که توسط دست انجام می‌دهیم تمیز نمی‌آید، در بازار فروش نمی‌شود و بالای عواید ما هم تأثیر منفی دارد.»

تلاش کردیم نظر حکمت‌الله میوندی، سخنگوی شرکت برشنا تحت کنترل طالبان را در پیوند به گزارش یو‌ان‌هبیتات و نگرانی‌های مردم بپرسیم؛ اما تا نشر گزارش به پرسش‌های رادیو آزادی پاسخ نداد.

حکومت طالبان به تاریخ ۱۱ اسد از امضای قراردادی میان وزارت انرژی و آب این حکومت و شرکت خصوصی «عزیزی گروپ» به ارزش ۱۰ میلیارد دالر امریکایی برای تولید برق خبر داده است.

معاونیت اقتصادی ریاست‌الوزرای طالبان با نشر خبرنامه‌ای در شبکهٔ ایکس اعلام کرده بود که بر بنیاد این قرارداد، پروژهٔ تولید ۱۰ هزار میگاوات برق از منابع گاز، ذغال‌سنگ، آب، باد و آفتاب راه‌اندازی خواهد شد.

بر اساس این خبرنامه، ۴ هزار میگاوات برق تولیدی به مردم عام و ۶ هزار میگاوات دیگر به فابریکه‌های صنعتی اختصاص خواهد یافت.

برنامهٔ توسعه‌ای سازمان ملل متحد (UNDP) می‌گوید که عدم دسترسی بیش از ۸۰ درصد مردم افغانستان به برق قابل‌اعتماد، صحت، مصونیت و محیط‌زیست را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

این نهاد یک ماه قبل افزوده بود که افغانستان هنوز یکی از کشورهایی است که از نظر انرژی بسیار ناامن است و بسیاری از خانواده‌ها برای رفع نیازهای روزمرهٔ خود به هیزم متکی‌اند که استفادهٔ گسترده از آن به تخریب محیط‌زیست دامن می‌زند.

افغانستان از چندین سال به این‌طرف، بخش زیاد برق مورد ضرورت خود را از ازبکستان، ترکمنستان، ایران و تاجیکستان وارد می‌کند.

ادارهٔ سرمفتش خاص امریکا برای بازسازی افغانستان (سیگار) پیش از این گفته است که ۸۰ درصد برق مورد نیاز افغانستان از کشورهای همسایه تأمین می‌شود و این کشور سالانه حدود ۲۲۰ میلیون دالر برای خرید برق هزینه می‌کند.