ایاصوفیه؛ موزیمی که به مسجد مبدل شد
ایاصوفیه تقریباً ۱۵۰۰ سال پیش به عنوان یک کلیسای جامع مسیحی ساخته شد، در آن زمان استانبول - قسطنطنیه نامیده می‌شد.
یک نقاشی قرن ۱۹ از جین جوزیف بنجامین نقاش فرانسوی. در تصویر فتح قسطنطنیه توسط سلطان محمد دوم دیده می شود
ایاصوفیه پس از فتح قسطنطنیه توسط ارتش سلطان محمد دوم در سال ۱۴۵۳ به مسجد تبدیل شد.
مسلمانان در سال ۱۸۵۲ در حال نماز خواندن در داخل ایاصوفیه. در این هنگام ایاصوفیه مسجد مسلمانان بود.
تصویری از ایاصوفیه در سال ۱۸۵۷.
مسجد آبی به طرف (راست) عکاسی ایاصوفیه در سال ۲۰۱۴
طرز معماری ایاصوفیه در چندین مسجد در استانبول از جمله مسجد آبی که در اوایل دهه ۱۶۰۰ ساخته شده و همچنین کلیساها و کنیسه ها در سراسر جهان استفاده شده است.
پنجره ها (کلکین های) داخل ایاصوفیه
ایاصوفیه در سال ۱۹۳۴ در زمان حاکمیت کمال آتاترک بنیان گذار ترکیه مدرن به موزیم مبدل شد.
یک موزائیک مسیحی (مرکز) در میان دیسک ها با نام رهبران صدر اسلام و سخنان معروف مسلمانان.
این ساختمان پس از تبدیل شدن به موزیم در زمان حکمرانی آتاترک، به عنوان سمبول سکولار ترکیه و همزیستی مذهبی بوده است.
ترسیم عکس منسوب به حضرت عیسی در موزائیک که گفته می‌شود مربوط سال ۱۲۶۱ است.
از سال۱۹۳۴ به این سو چندین موزائیک مسیحی باستان در ایاصوفیه کشف شده است.
موزائیکی ساخته شده در قرن ۹ یا ۱۰ که در آن تصویری منسوب به حضرت عیسی دیده می شود و کتابی را برداشته که در آن نوشته شده: "درود بر شما باد. من روشنایی جهان هستم."
رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه از سال ۲۰۱۸ به این سو از مبدل شدن دوباره موزیم ایاصوفیه به مسجد سخن گفته است.
نمای فعلی ایاصوفیه
در آستانه انتخابات در ماه مارچ ۲۰۱۹، رجب طیب اردوغان خطاب به هوادارانش گفت: "پس از انتخابات نام ایاصوفیه را از موزیم به مسجد تغییر خواهیم داد." اما او نگفت که وضعیت ساختمان نمادین به همراه نام آن تغییر خواهد کرد یا خیر.
پس از تصمیم یک محکمه ترکیه که ایاصوفیه دوباره از موزیم به مسجد تبدیل شود، مردم در ۱۰ جولای ۲۰۲۰ نماز شام را در مقابل ساختمان آن ادا کردند.
قرار است اولین نماز جماعت به تاریخ ۲۴ جولای ۲۰۲۰ در داخل ساختمان ایاصوفیه برگزار شود.
نظر سنجی اخیر که در مورد مبدل شدن ایاصوفیه از موزیم به مسجد در ترکیه صورت گرفت، ۷۳ درصد ترک ها از آن پشتیبانی کردند.
بر اساس گزارش رسانه‌های ترکیه، به احتمال زیاد نماد نگارگری مسیحی در ایاصوفیه در جریان ادای نماز پوشانده می‌شود.
یک خانم ترکی از تصمیم محکمه در مورد تبدیل شدن ایاصوفیه از موزیم به مسجد استقبال کرده است.
اما این اقدام حکومت ترکیه در گوشه و کنار جهان تقبیح نیز شده است. قسمی که پاپ فرانسس رهبر مذهبی کاتولیک های جهان این تصمیم حکومت ترکیه را درد آور خوانده است.
اردوغان گفته: "مانند همه مساجد ما، درهای [ایاصوفیه] برای همه باز خواهد بود مسلمان یا غیرمسلمان." اما او همچنین به یک روزنامه نگار ترکیه گفته که "تصمیم گیرنده نهایی در مورد ایاصوفیه ملت ترکیه است نه دیگران. این موضوع داخلی خود ماست."