دونالد ترمپ رئیس جمهور ایالات متحدۀ امریکا با آغاز دور دوم ریاست جمهوریاش کمکهای خارجی امریکا را تعلیق کرد و گفت که این کمکها باید بررسی شوند و به گفتۀ او، در بیشتر موارد با ارزشها و منافع امریکا همخوانی ندارند.
در این گزارش که در وبسایت ریلیف منتشر شده و از چهارم ماه مارچ سال روان تا تاریخ ۱۱ این ماه را تحت پوشش قرار داده آمده که با تعلیق و یا بسته شدن این مراکز تعداد مراکز صحیکه در بیش از دو هفته گذشته در افغانستان تعلیق یا بسته شدهاند به ۱۹۱ مرکز رسیده است.
سازمان جهانی صحت و «کلستر جهانی صحت» همچنان گفته است که این امر به گونه قابل توجهی ۱،۷ میلیون تن به خصوص افراد آسیبپذیر به مراقبتهای مهم صحی را متأثر کردهاست.
شماری از باشندهگان ولایات مختلف کشور نیز از عدم دسترسی به خدمات صحی شاکی اند و میگویند که حتی مراکز صحی باز دولتی قادر به ارائه خدمات نیستند و آنها مجبور اند به شفاخانههای خصوصی مراجعه کنند.
اتاق مریضان در یکی از مراکز صحی در افغانستان- تصویر از آرشیف
ثناءالله باشنده ولسوالی علینگار ولایت لغمان روز جمعه در صحبت به رادیو آزادی گفت: "مادرم مریض بود و شکر اش بالا رفته بود. هر کلینیک دولتی که بردیم، حتی یک پیچکاری به او زرق نکردند و نه فشارش را چک کردند. از در یک کلینیک میخواستم داخل بروم گفتند کسی نیست، نه داکتر و نه نرس، مجبور شدم شفاخانه خصوصی ببرم."
انیسه فضل باشنده ولسوالی اچین ولایت ننگرهار نیز گفت: "در ننگرهار کلینیکهای صحی بسته شده، از خاطریکه بعضی از مؤسسات بند شده و اگر به همین گونه شفاخانهها بسته شود، افغانها با مشکلات زیادی روبهرو میشوند. ما و دیگر مردم بیشتر اوقات از این مراکز دوا دریافت میکنیم، چون مشکلات اقتصادی در افغانستان بسیار زیاد است."
"در ننگرهار کلینیکهای صحی بسته شده، از خاطریکه بعضی از مؤسسات بند شده و اگر به همین گونه شفاخانهها بسته شود، افغانها با مشکلات زیادی روبهرو میشوند. ما و دیگر مردم بیشتر اوقات از این مراکز دوا دریافت میکنیم، چون مشکلات اقتصادی در افغانستان بسیار زیاد است."
بر اساس گزارش سازمان جهانی صحت و «کلستر جهانی صحت»، شرق افغانستان بیشترین آسیب را دیده و ۵۰ مرکز صحی در آن تعلیق یا بسته شدهاند.
این درحالیست که این دو سازمان به تاریخ «۶ مارچ» سال روان گزارش دادند که دستور کامل قطع کمکهای دولت ایالات متحده در فبروری ۲۰۲۵، باعث تعلیق یا بسته شدن ۱۶۷ مرکز صحی در ۲۵ ولایت افغانستان شدهاست.
این سازمانها پیشتر نیز در گزارشهای جداگانهی در تاریخهای ۲۵ فبروری و سوم مارچ اعلام کرده بودند که تعلیق کمکهای خارجی ایالات متحده منجر به تعلیق یا بسته شدن تقریباً ۵۱۰ مرکز صحی در افغانستان شده که حدود چهار میلیون نفر را در سراسر کشور تحت تأثیر قرار دادهاست.
خواستیم دیدگاه شرافت زمان سخنگوی وزارت صحت عامه طالبان را در این مورد داشته باشیم، اما به سؤالات رادیو آزادی در این مورد پاسخ نداد.
نگرانیها از عدم دسترسی مردم به خدمات صحی و تعلیق یا بسته شدن مراکز صحی در افغانستان درحالیست که پیش از این دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد (اوچا) اعلام کرده بود که در سال ۲۰۲۵ حدود ۱۴،۳ میلیون نفر در افغانستان به خدمات اضطراری صحی نیاز خواهند داشت، اما از این میان تنها ۹،۳ میلیون نفر کمکهای لازم را دریافت خواهند کرد.
وزارت صحت عامه حکومت طالبان هم گفته بود که ۷۲ درصد باشندههای ولسوالیهای افغانستان به خدمات صحی دسترسی ندارند و از میان ۴۰۰ ولسوالی این کشور تنها در ۹۳ ولسوالی مراکز صحی وجود دارد.