دستان هنرمند - تصاویر بافته شده در قالین؛ بیانگر ویرانی ۴۰ سالۀ افغانستان

یک قالینچۀ مزین شده با تصویر هلیکوپتر روسی

دریاچه‌ای پر از قایق در زیر آسمان پر از هواپیماهای جنگی و هلیکوپترهای موجود در این فرش به اندازۀ ساحل قرار دارد. این فرش بلافاصله پس از حمله شوروی در سال ۱۹۷۹ به افغانستان، ساخته شده است.
 

قالینچه‌ای که در آن مبارزان شتردار افغان که سربازان شوروی را کشته اند به تصویر کشیده شده است. سربازان خارجی به عنوان شاخ شیطان نشان داده شده اند.
 
این فرش‌ها متعلق به موزیم بریتانیا است که در اواخر اپریل نزدیک به دو میلیون عکس از مجموعه های آن برای انتشار تهیه شده است. بیش از ده‌ها فرش با مضمون جنگی در این موزیم موجود اند.
 

جزئیات فرش ساخته شده در دهه ۱۹۸۰، تانک‌ها، بمب افکن‌ها، هلیکوپترها و نارنجک‌های دستی را به تصویر می‌کشد.
فرش‌ها از پشم گوسفند توسط کارگران کارخانه یا در خانه ها از سوی زنانی روستایی بافته شده اند. یک فرش متوسط در حدود شش هفته که مادر و دختر بالای آن کار کنند بافته می‌شود.

 

فرشی که در سال ۱۹۸۰ بافته شده قطار موترهای زرهی را نشان می‌دهد که در حال بالا شدن به یک سرک کوه است و توسط هلیکوپتر بدرقه می‌شود. با وجودیکه بسیاری فرش‌ها برای بازار افغانستان بافته می‌شدند، فرید یار کسی که کاروبار تجارت قالین از سال ۱۹۹۱ به این سو به اروپا را می‌کند به رادیو آزادی/رادیو اروپای آزاد گفته است که بسیاری از فرش‌ها مخصوص برای خارجی‌ها بافته می‌شدند.

آقای یار می‌گوید: " فرش‌های مزین شده با تصاویر جنگ در سال‌های ۱۹۸۰ و ۸۱ به آلمان غرب رسید. این درست زمان جنگ سرد بود، لذا این فرش‌ها مورد توجه و علاقۀ مردم غرب قرار گرفت مانند یک فرش که نمایانگر تاریخچه قشون سرخ شوروی در افغانستان بود، فروخته شد. وقتی تاجران دریافتند که این فرش ها بازار خوب در غرب دارند آن‌ها برای بافنده ها در شمال افغانستان فرمایش تهیه بیشتر این نوع فرش‌ها را دادند، و به این صورت فرش‌های بیشتر مزین شده با اسلحه و تانک‌ها در اختیار تاجران قرار گرفت."

این فرش نشان می‌دهد وسایط زرهپوش در حال خارج شدن از افغانستان است. این ظاهراً اشاره به عقب نشینی نیروهای شوروی در سال ۱۹۸۸ دارد. اسلحه ها با نام های مستعار "Dashaka" برای مسلسل سنگین DsHK و "Zigokk" برای اسلحه ضد هوایی ZPU که برای مبارزان مجاهدین از سوی سی آی ای داده شده بود، تصویر شده است.

 

مجموعه بافته شدۀ سلاح های گوناگون، شامل یک راکت انداز ساخت روسیه (پائین طرف چپ). 
از زمان پایان اشغال شوروی در سال ۱۹۸۸، فرش های جنگی افغانستان نشان دهنده درگیری ها در این کشور است.

فرش که در جریان جنگ‌های داخلی افغانستان در سال ۱۹۹۲بافته شده ازدحام هواپیماهای نظامی را در اطراف نقشه افغانستان نشان می‌دهد.
 

تصاویر بیانگر حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، حملات تروریستی که برج های دوقلوی مرکز تجارت جهانی در امریکا را هدف قرار داد و کبوتر صلح بین بیرق های ایالات متحده و افغانستان.
 

در این فرش مغارۀ در توره بوره به تصویر کشیده شده محلی که نیروهای امریکایی در سال ۲۰۰۱ آنرا مورد هدف قرار دادند اما موفق به شکار اسامه بن لادن نشدند.

فرش مزین شده با سلاح‌های مدرن از سوی تاجران در کابل در سال ۲۰۱۵ برای فروس به نمایش گذاشته شده است.

در همین سالی که این فرش ساخته شد یک فروشنده قالین به اسوشتید پرس گفت: " اگر جنگ متوقف شود شاید این رسم و رواج [بافتن فرش‌های مزین شده با سلاح] نیز تغییر کند و مردم بجای تزئین فرش‌ها با سلاح و تفنگ شاید آن‌ها را با گل و چیزهای دیگر مزین کنند."