بنابر گزارش‌ها، دور بعدی مذاکرات آمریکا و ایران شنبه ۳۰ حمل در پایتخت ایتالیا برگزار خواهد شد؛ همزمان، رئیس جمهور ایالات متحده گفت به زودی درباره ایران تصمیم‌گیری خواهد کرد.
کاسپار فلدکامپ، وزیر امور خارجه هلند، روز دوشنبه در نشست اتحادیه اروپا گفت این گفت‌وگوها در پایتخت ایتالیا برگزار می‌شود. دو دیپلمات مستقر در رم نیز این مکان را تأیید کرده و اعلام کردند که مذاکرات روز شنبه ۳۰ فروردین (۱۹ آوریل) برگزار خواهد شد.
به نوشته وبسایت اکسیوس، پیشنهاد تغییر محل مذاکرات به رم از سوی طرف آمریکایی مطرح شده است.
استیو ویتکاف و عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، روز شنبه دور اول مذاکرات هسته‌ای را در مسقط، پایتخت عمان، برگزار کردند و دو طرف آن را سازنده و مثبت خواندند.
ترامپ: درباره ایران به زودی تصمیم می‌گیریم
دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، بامداد دوشنبه ۲۵ حمل در طیارۀ ریاست جمهوری به خبرنگاران گفت که با مشاوران خود درباره ایران گفت‌وگو کرده و انتظار دارد که به زودی تصمیم‌گیری کند.
آقای ترامپ بدون اشاره به جزئیات بیشتر، تنها گفت: «ما خیلی سریع درباره ایران تصمیم خواهیم گرفت.»
رئیس جمهور ایالات متحده پیش از این گفته است که اجازه دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای را نخواهد داد و دو گزینه توافق یا اقدام نظامی در برابر تهران است.
مقام‌های ایران تلاش برای تولید جنگ‌افزار هسته‌ای را رد می‌کنند اما در ماه‌های اخیر از احتمال «تغییر دکترین هسته‌ای» سخن گفته‌اند.
اظهارات آقای ترامپ پس از بازگشت استیو ویتکاف، فرستاده ویژه او، به ایالات متحده بیان شده است.
بقائی: مقامات آمریکا تناقض مواضع‌شان را حل کنند
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، در نشست خبری روز دوشنبه خود در مورد اظهارات اخیر سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در مورد تهران از جمله این که ایران باید جدیت بیشتری از خود نشان دهد و تهدیداتی که در این زمینه بیان کرده است، گفت: «این مواضع متناقضی است که از سوی مقامات مختلف آمریکایی مطرح می‌شود و باید این تناقض را حل کنند.»
تامی بروس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، روز پنج‌شنبه گفته بود که نشست روز شنبه میان ایالات متحده و ایران تعیین خواهد کرد که آیا تهران در مواضع خود جدی است یا خیر. مقامات آمریکایی همواره بر وجود گزینه نظامی در صورت شکست مذاکرات با ایران تأکید کرده‌اند.
آقای بقائی روز دوشنبه ادامه داد: «یکی از دلایل مذاکره غیر مستقیم این است که شما نمی‌توانید مدعی مذاکره باشید و از طرف دیگر به فشار ادامه دهید و مطلقاً چنین رویکردی پذیرفتنی نیست.»
او افزود که «مذاکرات به صورت غیر مستقیم با میانجی‌گری عمان ادامه پیدا می‌کند و همان‌طور که وزیر خارجه مطرح کردند احتمالاً دور بعدی مذاکرات جایی غیر از عمان خواهد بود.»
سخنگوی وزارت خارجه ایران اعلام کرد که در این مرحله نمی‌توان دربارهٔ حضور اعضای برجام و آژانس در تیم مذاکراتی اظهارنظر کرد و تأکید کرد گفت‌وگوها تنها بر رفع تحریم‌ها و موضوع هسته‌ای متمرکز است. وی افزود ایران به تعهدات پادمانی پایبند است و خواهان لغو مؤثر و عملی تحریم‌ها در برابر شفاف‌سازی است.
اسماعیل بقائی همچنین خبر داد که عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، اواخر این هفته به روسیه سفر می‌کند «و در این سفر مسائل مختلف از جمله آخرین تحولات مسقط مورد بررسی قرار می‌گیرد.»
گفت‌وگوی ۴۵ دقیقه‌ای عراقچی و ویتکاف
وبسایت اکسیوس همچنین به نقل از یک منبع آگاه نوشته است که استیو ویتکاف و عباس عراقچی در مذاکرات عمان «حدود ۴۵ دقیقه با یکدیگر صحبت کردند».
مقام‌های ایران و آمریکا هنوز واکنشی به این گزارش نشان نداده‌اند.
وزیر خارجه ایران پیش از این تنها از گفت‌وگوی «چند دقیقه‌ای» هنگام خروج هیئت‌های ایران و آمریکا خبر داده و گفته بود که این موضوع «امر پذیرفته شده‌ای است» و «چیز فوق‌العاده‌ای نبود».
به نوشته اکسیوس، با گفت‌وگوی ۴۵ دقیقه‌ای نمایندگان دو طرف، دولت دونالد ترامپ در دور اول مذاکرات طبق برنامه پیش رفت و به هدف تغییر شکل مذاکرات از غیرمستقیم به مستقیم دست یافت.
اکسیوس به نقل از این منبع آگاه که نام او را ذکر نکرده، گفت‌وگو بین استیو ویتکاف و عباس عراقچی را «مهم، جدی و عالی» توصیف کرد و یادآور شد که این بالاترین سطح گفت‌وگو بین مقامات ایران و آمریکا در هشت سال گذشته بود.
Your browser doesn’t support HTML5
دیدگاه حسین قاضیان، جامعه‌شناس درباره واکنش‌های جامعه ایران به مذاکرات عمان
پیش از این روزنامه وال‌استریت جورنال به نقل از مقام‌های ایرانی گزارش داده بود که تهران ممکن است در این مذاکرات آمادگی خود برای بازگشت به سطوح غنی‌سازی اورانیوم تعیین‌شده در برجام را اعلام کند و در ازای آن خواستار کاهش تحریم‌های آمریکا، آزاد شدن دارایی‌های مسدودشده، و توقف فشار بر خریداران چینی نفت ایران شود.
روزنامه نیویورک تایمز هم به نقل از مقام‌های آگاه نوشت که استیو ویتکاف در گفت‌وگوی خود با عباس عراقچی خواستار توقف کامل غنی‌سازی اورانیوم از سوی جمهوری اسلامی نشد و تمرکز اصلی مذاکرات «بر این بود که ایران مواد موجود را به سمت تولید سلاح اتمی نبرد».
به نوشته وبسایت اکسیوس، استیو ویتکاف پس از بازگشت به ایالات متحده روز یکشنبه در دیدار با دونالد ترامپ او را در جریان مذاکرات قرار داد.
پیت هگست، وزیر دفاع ایالات متحده، روز یکشنبه در گفت‌وگو با فاکس نیوز مذاکرات استیو ویتکاف با ایران را گامی رو به جلو خواند و در عین حال هشدار داد که در صورت شکست مذاکرات، گزینه نظامی مطرح خواهد بود «که البته واقعا امیدوارم هرگز مجبور به اتخاذ چنین تصمیمی نشویم».
از سوی دیگر عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، روز یکشنبه با همتایان خود در کشورهای قطر، کویت و مصر گفت‌وگو کرد و آنها را در جریان مذاکرات قرار داد.
مسعود پزشکیان، رئیس جمهور ایران، نیز در جلسه هیئت دولت از «مجوز» رهبر جمهوری اسلامی برای آغاز این مذاکرات قدردانی کرد.
همچنین برخی رسانه‌ها، از جمله وال‌استریت جورنال و اکسیوس، گزارش داده‌اند که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در روزهای آتی و پیش از دور دوم مذاکرات ایران و آمریکا رهسپار تهران خواهد شد.
آقای گروسی پیش از مذاکرات عمان گفته بود امیدوار است که این مذاکرات به ایران و آمریکا کمک کند تا اختلافات بین خود را برطرف کرده و به توافق دست یابند.
مدیرکل آژانس در گزارش‌های فصلی اخیر خود به شورای حکام این نهاد نسبت به افزایش ذخایر اورانیوم ۶۰ درصد غنی شده ابراز نگرانی کرده است.
Your browser doesn’t support HTML5
نشانه‌شناسی سقوط قیمت دلار در ایران بعد از مذاکرات ایران و آمریکا
نگرانی در اسرائیل از توافق هسته‌ای «نرم» آمریکا با ایران
وبسایت خبری «اکسیوس» روز دوشنبه ۲۵ فروردین نیز در گزارشی نوشت که اسرائیل در حال اعمال فشار بر ایالات متحده است تا در صورت ناکامی مذاکرات دربارهٔ برنامه هسته‌ای ایران، گزینه نظامی را مدنظر قرار دهد.
بر پایه گزارش منابع این رسانه، استیو ویتکاف، نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا، نتایج دور نخست مذاکرات با مقام‌های ایرانی در عمان را به ران درمر، وزیر امور راهبردی اسرائیل، ارائه کرده است.
اسرائیل به مذاکرات با ایران بدبین است و بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر این کشور، گفته است که فقط دستیابی به توافقی «مشابه مدل لیبی» و نابودی تاسیسات و تجهیزات هسته‌ای ایران می‌تواند توافق خوب قلمداد شود.
اکسیوس می‌نویسد: «اسرائیل نسبت به حصول توافق از طریق این مذاکرات تردید جدی دارد و از کاخ سفید خواسته تا در صورت شکست گفت‌وگوها، دربارهٔ گزینه نظامی هماهنگی ایجاد شود.» در مقابل، ایران نگران است که واشینگتن ممکن است مانند سال ۲۰۱۸ از هرگونه توافق احتمالی خارج شود.
این منابع همچنین افزوده‌اند که ویتکاف دربارهٔ دور نخست مذاکرات با مقام‌هایی از کشورهای حوزه خلیج فارس گفت‌وگو کرده، در حالی که عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، نیز با همتایان خود در قطر، کویت و مصر تماس گرفته و آنان را در جریان گفت‌وگوها قرار داده است.
«وای‌نت»، وبسایت اسرائیلی روزنامه یدیعوت آحارونوت، روز یکشنبه ۲۴ حمل نوشت که مقام‌های اسرائیلی از «موضع نرم» ایالات متحده در مذاکرات هسته‌ای با ایران نگران‌اند.
این گزارش می‌نویسد که «با وجود نبود هیچ به‌روزرسانی رسمی، اورشلیم به گزارش‌های ایرانی تکیه کرده و بیم دارد که توافقی حاصل شود که پس از دوران ترامپ نتواند مانع تهران شود؛ مقام‌ها در خلوت بر این باورند که یک توافق بد، از نبود توافق بدتر است و گزینه‌ای نظامی و معتبر را ترجیح می‌دهند.»
به نوشته «وای‌نت»، منابع اسرائیلی درخصوص مذاکرات هسته‌ای روز شنبه ایران و آمریکا، بیم دارند که پیشنهادهای اولیه مطرح‌شده شامل برچیدن کامل برنامه هسته‌ای ایران بر پایه الگوی موسوم به «مدل لیبی» نمی‌شود؛ الگویی که اسرائیل آن را تنها چارچوب مؤثر در ارتباط با برنامه هسته‌ای ایران می‌داند.
بنابر این گزارش، اگرچه به‌طور رسمی اعلام نشده، مقام‌های اورشلیم در محافل خصوصی اذعان کرده‌اند که توافق احتمالی تحت دولت کنونی آمریکا «عمیقاً مسئله‌ساز» خواهد بود؛ به‌ویژه با توجه به این پیش‌فرض که ترامپ پس از پایان دوره کنونی‌اش در قدرت نخواهد ماند.
«وای‌نت» می‌نویسد با توجه به گزارش‌هایی مبنی بر اینکه ایران به‌اندازه مواد لازم برای ساخت شش بمب هسته‌ای دست یافته، مقام‌های اسرائیلی نگران‌اند که دستیابی به توافقی در این مقطع، جمهوری اسلامی را پس از پایان دوره ترامپ در آستانه توان گریز هسته‌ای قرار دهد.
این منبع می‌افزاید که برخی در اسرائیل در خلوت امیدوارند که این مذاکرات به شکست بینجامد تا راه برای یک گزینه نظامی معتبر هموار شود.
بنابر این گزارش: «مقام‌های اسرائیلی همچنین نسبت به عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، که به مهارت در مذاکره شهرت دارد، محتاط‌اند. در اورشلیم بیم آن می‌رود که او بتواند هیئت آمریکایی را فریب داده یا مذاکرات را تا زمانی که ترامپ صبرش را از دست دهد و شتاب‌زده به توافقی تن دهد، به تعویق بیندازد.»
فرانسه: گفت‌وگوهای هسته‌ای ایران و آمریکا باید با منافع اروپا هم‌راستا باشد
ژان‌نوئل بارو، وزیر امور خارجه فرانسه، روز دوشنبه اعلام کرد که فرانسه، بریتانیا و آلمان در قبال گفت‌وگوهای هسته‌ای میان ایالات متحده و ایران هوشیار خواهند بود تا اطمینان یابند این مذاکرات با منافع اروپایی هم‌خوانی دارد.
او هنگام ورود به نشست وزیران خارجه اتحادیه اروپا در لوکزامبورگ گفت: «ما همراه با دوستان و شرکای بریتانیایی و آلمانی خود هوشیار خواهیم بود تا هرگونه مذاکره احتمالی میان آمریکا و ایران با منافع امنیتی ما در قبال برنامه هسته‌ای ایران هم‌راستا باشد.»