لینک‌های قابل دسترسی

خبر تازه
جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳ کابل ۰۶:۴۷

پاسپورت، ویزه و قاچاقبر در این اواخر بین جوانان افغان بیشتر یاد می شود


در اوج تاریکی شب، صدها افغان برای گرفتن پاسپورت به هدف بیرون شدن از افغانستان پشت در ریاست پاسپورت وزارت داخله در کابل صف کشیده و لحظه شماری می کنند.

اکبر اکبری یکی از این افغانها است که از ولایت بلخ به کابل آمده و می خواهد پس ازگرفتن پاسپورت با خانم و دو طفل خورد سال اش، افغانستان را ترک کند و به یکی از کشورهای اروپایی پناه ببرد.

او می پذیرد که در راه رسیدن به اروپا خطرات زیادی را متحمل خواهند شد، اما به گفته او، بیکاری و ناامنی در افغانستان سبب شده که این چنین یک تصمیم بگیرند:

" خاطرات وجود دارد و با وجود آن دو پانزده یک سی می شود، زمانی که بیکاری، مشکلات اجتماعی و ناامنی در افغانستان باشد هر دویش یکی است دگه. "

آقای اکبری کدام کیس یا دوسیه خاصی در دست ندارد که سبب قبولیت اش در کشورهای غربی شود، اما او به این دل خوش کرده که به دلیل فعالیت چندین ساله اش با نظامیان خارجی در افغانستان، اقامت دایمی در یکی از کشورهای اروپایی را حاصل خواهد کرد.

همانند آقای اکبری، همه روزه صدها جوان دیگر نیز در پشت در و دیوار ریاست پاسپورت، سفارت های ترکیه و ایران جمع می شوند تا یک راه بیرون رفت از افغانستان را دریابند.

اسدالله متعلم صنف دوازدهم مکتب، جوانی است که بخاطر تهدیدات امنیتی از ولایت تخار به کابل آمده و تلاش دارد تا پس از گرفتن پاسپورت خودش را از راهی به ایران سپس ترکیه و یونان و بالاخره به بلجیم برساند:

" ولا من خبر شدیم که به افغانها بسیار زود قبولیت می دهند، کیس من اینست که طالبان در منطقه ما است و کار و بار وجود ندارد. "

با آنکه از چندی به اینسو بارها گزارشهای در رابطه غرق شدن برخی از مهاجرین دربحرهای منتهی به کشورهای اروپایی به نشر رسیده، اما هنوز هم جوانان هستند که با قبول این همه خطرات آماده اندکه از راه قاچاق به خارج بروند.

اده قندهار در منطقه کمپنی کابل محلی است که همه روزه صبح وقت، صدها تن بدون داشتن اسناد با موترهای سه صد و سه مسافر بری به ولایت نیمروز می روند و از آنجا به همکاری قاچاقبران وارد ایران می شوند و سپس می کوشند تا به کشورهای اروپایی بروند.

احسان الله یکی از افغانهای است که تصمیم گرفته تا بخاطر بهبود وضع اقتصادی فامیل اش به هر نوع ممکن به خارج از کشور برود:

" بخاطر بیکاری می خواهم بروم نیمروز، سپس به ایران و از آنجا به خارج، قاچاقبر نداریم و در نیمروز که رسیدیم با قاچاقبران گپ می زنیم، از خطرات راه خبرداریم، اما مجبور هستم که اگر سرما هم برود به خارج برویم و وضع اقتصادی خانه خود را جور کنیم. "

نماینده های شرکت های ترانسپورتی در اده قندهار از افزایش بی سابقه مسافرین که به نیمروز به هدف رفتن به خارج می روند، خبر می دهد.

نور آغا یکی از این نماینده ها می گوید که در گذشته پانزده موتر به نیمروز می رفت، اما حالا همه روزه تا پنجاه موتر می رود:

" سابق روزانه ده الا پانزده موتر به طرف نیمروز می رفت، اما حالا مردم زیاد می روند، روزنامه چهل تا پنجاه موتر به طرف نیمروز می رود. "

در گفتگوی که با شماری از مسافرین این موترها داشتیم، دریافتیم که اکثر آنان از خطرات راه های قاچاقی رسیدن به اروپا کم و بیش آگاهی داشتند، اما با آن هم آماده رفتن بودند.

وزارت مهاجرین و عودت کننده گان افغانستان، نگران افزایش موارد فرار جوانان افغان به خارج است.

حفیظ احمد میاخیل مشاور مطبوعاتی این وزارت تایید می کند که در هشت ماه گذشته در میان سه صد و پنجاه هزار مهاجریکه از بحیره مدیترانه عبور کردند، بیش از سی هزار آن پناه جویان افغان بوده اند:

" واقعاً مهاجرت های غیرقانونی افزایش یافته و وزارت مهاجرین وعودت کننده گان بخاطر اینکه دراین مهاجرت ها هیچ گونه ضمانت به زنده ماندن آنان وجود ندارد، سخت نگران این مورد است و از فامیل ها و جوانان که می خواهند به طور غیرقانونی به کشورهای اروپایی و دیگر کشورها خود را برسانند می خواهیم که ازاین کار دست بردارند. "

آقای میاخیل همچنان از کشورهای اروپایی خواست تا با مهاجرین افغان برخورد دوگانه نکرده و به حل مشکل شان از راه های قانونی اقدام کنند.

دراین حال نادر فرهاد سخنگوی یو ان اچ سی آر یا کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهنده گان می گویدکه به اساس گزارشهای اولیه در سالجاری به دلیل ناامنی، فقر و بیکاری حدود سی وهشت هزار تن از افغانستان خارج شده اند.

آقای فرهاد این وضعیت را نگران کننده خوانده و می گویدکه پیشنهاداتی را به کشورهای جهان به هدف فراهم آوری حمایت های حقوقی بین المللی به پناهجویان افغان، مطرح کرده اند:

" تاکید همین اساس نامه یو ان اچ سی آر اینست که هر گاه شخصی به دلایل موجه ترس دارد، حق فرار را باید داشته باشد، حق پناه جستن را باید داشته باشد، در واقع ما نمی توانیم که مانع رفتن مردم شویم، بخاطر اینکه هرگاه در میان شان پناه جو باشد ما نقض حقوق پناه جویی می کنیم. "

سخنگوی کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهنده گان در افغانستان تاکید کردکه این اداره به هیچ وجه مسیر پر مخاطره مسافرت های غیرقانونی را قبول کرده نمی تواند و نیاز است تا برنامه های آگاهی دهی حکومت وحدت ملی دراین خصوص، بیشتر گردد.

آی او ام یا سازمان بین المللی مهاجرت در افغانستان، نهاد دیگریست که از نزدیک با مهاجرین افغان همکاری می کند.

مسعود احمدی امر پروگرام عودت داوطلبانه و استقرار مجدد در این سازمان می گویدکه میزان مهاجرت افغانها به خارج نسبت به گذشته شصت در صد افزایش یافته است.

آقای احمدی به این باور است که حق مهاجرت را هر کسی دارد، اما باید افغانها از خطرات راه های غیرقانونی مهاجرت به طور اساسی، آگاه ساخته شوند:

" هستند شبکه های در داخل و بیرون از کشور که مردم را به مهاجرت های غیرقانونی تشویق می کنند، چراکه این کار یک منبع خوبی درآمد برای آنها است، بناً به همان اندازه که آی او ام و دیگر ارگان ها به شمول دولت افغانستان دراین راستا کار می کنند و مردم را متوجه خطرات مهاجرت های غیر منظم می سازند، به همان اندازه کسانی هستندکه مردم را تشویق به حرکت دراین مسیر می کنند. "

آقای احمدی می گوید که به اساس یافته های آنان در سالجاری، بیش از دو هزار افغان در راه رسیدن به کشورهای اروپایی جان های شان را از دست داده اند.

گفته می شودکه در شش ماه اول سال 2015 میلادی تنها شانزده هزار افغان خود را به یونان رسانیده اند.

در این حال، آی او ام یا سازمان بین المللی مهاجرت در افغانستان می گویدکه درسالجاری حدود هفتصد تن از کشورهای اروپایی داوطلبانه وارد افغانستان شده اند.

برخلاف باور تعدادی از جوانان افغان که گویا جرمنی به تعدادی زیادی افغانها قبولیت می دهد، ماکوز پوتسل سفیر اینکشور در کابل گفته است که کشورش کدام برنامه خاصی برای مهاجرین افغان روی دست ندارد:

" ما کدام برنامه خاصی برای افغانهای مهاجر نداریم، با تمام مهاجرین یکسان برخورد می کنیم، اکثر مهاجرین از سوریه، عراق، سومالیا و دیگر کشورهای افریقایی می آیند، اما دقیقاً که افغانستان در گروپ بزرگ این مهاجرین قرار دارد، ما می بینیم که وضعیت در افغانستان بسیار خوب نیست، اما من تنها می توانم که از افغانها بخواهم تا در کشورشان باقی بمانند و خودشان آنرا بسازند. "

چندی قبل، حامد کرزی رییس جمهور قبلی افغانستان و محمد محقق معاون دوم ریاست اجراییه بخاطر فرار جوانان افغان از کشور ابراز نگرانی کردند.

وزارت کار و امور اجتماعی افغانستان نیز این مساله را زیانبار به بخش های انکشافی، زراعت و معادن کشور خوانده و مایه نگرانی دانسته است.

واصل نورمهمند معین امور اجتماعی این وزارت تایید می کندکه هم اکنون بیش از چهار میلیون فرد مستحق کار در کشور بی کار استند، اما به گفته وی، حکومت برنامه های را برای اشتغال زایی به جوانان افغان روی دست دارد:

" در مجموع وزارت کار و امور اجتماعی و حکومت افغانستان به هیچ صورت طرفدار این نیست که نیروی کار و یا قوای بشری ما از وطن فرار بکنند، ما و حکومت در تلاش هستیم تا زمینه های اشتغال را جوانان افغان مساعد بسازیم. "

آقای مهمند می گوید که حکومت افغانستان با کشورهای عربستان سعودی، امارات متحده عربی و کشورهای خلیج در باره فراهم آوری فرصت های کاری به جوانان افغان گفتگو کرده است.

در این حال، حق نواز حقیار قوماندان پولیس سرحدی میدان هوایی بین المللی حامد کرزی می گوید که نسبت به سالهای قبل رقم افغانهای اخراج شده از کشورهای غربی افزایش یافته و تنها در سالجاری 115 تن به میدان هوایی کابل آورده شدند:

" تقریباً از سه میدان هوایی بین المللی به خارج پرواز داریم، درمجموع چون نشست تنها در کابل است و مجموع دیپورتی ها را به کابل انتقال می دهند، تقریباً در یک ماه تا بیست قضیه هم می رسد که آمار نسبت به گذشته افزایش را نشان می دهد. "

به گفته آقای حقیار، پولیس سرحدی میدان هوایی بین المللی حامد کرزی همچنان توانسته که جلو خروج دها تن را بگیرد که تلاش می کردند تا با ویزه تقبلی به خارج از کشور بروند.

گرچه مساله بحران مهاجرت که افغانها نیز به میان آورنده آن به حساب می آیند، نگرانی اکثر کشورهای جهان بخصوص اتحادیه اروپا را برانگیخته، اما تا اکنون طرح و برنامه حکومت افغانستان در زمینه جلوگیری از فرار جوانان به خارج، روشن نشده است.

تحلیلگران افغان می گویند، در صورت که هرچه زودتر حکومت با فراهم آوری زمینه کار و تامین امنیت، از فرار نیروی کار افغانستان جلوگیری نکند، این کشور در آینده نزدیک به آسانی طعمه بیگانه گان فرصت طلب، خواهد شد.

جمشید حبیب زاده

XS
SM
MD
LG