حکومت افغانستان روز دوشنبه اعلان کرد که برای تشدید قیود گشت‌وگذار در کابل ۱۶۰۰ پولیس و چهار صد موتر را برای گزمه در شهر گماشته است.
حکومت افغانستان که زیر فشار اقتصادی شدید با اختلافات سیاسی روبه‌رو است از مردم خواست که برای جلوگیری از انتشار ویروس کرونا از خانه‌های خود خارج نشوند.
دفاتر دولتی مسدود و هزاران مامور دولت خانه نشین شده اند. دولت مجبور است که تأثیرات منفی کاهش تجارت بر بودجه را تحمل کند. اعلان قیود هزاران نفر را از کار و شغل روزمره بازداشته است.
امین‌الله در کابل زندگی میکند جایی‌که برای جلوگیری از انتشار بیشتر ویروس کرونا قیود شدید وضع شده است.
او گفت ماندن در چهاردیوار خانه برای بسیاری مردم به این معنی است که گرسنه شوند.
او روز پنجشنبه (۲۱ حمل) به رادیو آزادی گفت که مردم در تنگنا قرار گرفته بیچاره شده اند.
امین‌الله گفت که شغل و کار هم وجود ندارد. مهاجران افغان که در ایران و پاکستان بیکار شده‌اند روزمره گروه گروه به افغانستان بر می‌گردند. پول نیست، فقر و تنگدستی بیداد میکند و نرخ‌ها به آسمان رسیده است.
امین‌الله می‌گوید که وبای ویروس کرونا به مردم نادار سخت آسیب رسانده است.
او افزود: "یک بوجی آرد که قبلاً ۱۲۰۰ افغانی بود اکنون ۲۲۰۰ افغانی است. نرخ ترکاری و سبزیجات هم بسیار بلند رفته آدم فقیر خریده نمی‌تواند. راه‌ها نیز مسدود است. گشت‌وگذار وسایط محدود شده، اگر کسی می‌خواهد دنبال خرید برود چگونه خواهد رفت؟ رفتن تا مارکیت یک جنجال بزرگ است. آدم نادار چه کار کند؟"
هزاران تن از افغانان در دو ماه اخیر از ترس وبای ویروس کرونا و بیکاری از ایران و پاکستان به کشور خود برگشته اند.
یک باشنده کندهار که تازه از پاکستان برگشته است به خبرنگار رادیو آزادی گفت: "برای کار به پاکستان رفته بودم ولی یک ماه در آنجا سپری کردم و مجبور شدم که برگردم چون پولیس پاکستانی در آنجا ما را اذیت و لت‌وکوب می کرد."
طبق آمار رسانه‌های داخلی افغانستان میزان بیکاری در سال گذشته میلادی در این کشور بیش از ۵۲ فیصد بود.
افغان‌هایی که در ایران و پاکستان کار می‌کردند به خانواده‌های خود پول می‌فرستادند.
یک شنونده رادیو آزادی می‌گوید بیکاری و برگشت دوبارۀ این جوانان به کشور یک ضربه شدید به اقتصاد افغانستان وارد میکند که تاثیر آن چندین سال ادامه خواهد داشت.
اما سخنگوی اتاق تجارت و سرمایه گذاری افغانستان روز پنجشنبه به رادیو آزادی گفت که فعالیت تجارتی جریان دارد و بنادر همه باز اند.
حکومت پاکستان روز چهارشنبه اعلان کرد که عبورگاه‌های تورخم و سپین بولدک در هر هفته سه روز، دوشنبه، چهارشنبه و جمعه به روی لاری‌های انتقال اموال تجارتی به افغانستان گشوده خواهند بود.
اسلام آباد این بندرها را یک ماه پیش مسدود ساخته بود. تاجرانی که از چمن به سپین بولدک آمده اند می‌گویند که هزاران لاری متوقف مانده اند و اموال فاسد و گندیده میشود.
فیروز الدین فیروز وزیر صحت عامه افغانستان پیش‌بینی کرده است که امکان دارد چندین میلیون افغان به ویروس کرونا مبتلا و تا ۱۱۰ هزار نفر تلف شوند. ولی مجله تایم هفته گذشته از قول کارشناسان غربی گفت که امکان دارد شمار تلفات این وایروس در افغانستان به یک میلیون نفر برسد.
انتشار ویروس کرونا به اقتصاد جهانی سخت ضربه وارد کرده است.
رئیس صندوق بین‌المللی پول هفته گذشته گفت که جهان با افلاس روبه‌رو است و احیای دوبارۀ اقتصاد به میلیاردها دالر نیاز دارد. اما این سازمان جهانی گفت که برای مقابله با ویروس کرونا هنوز ۲۵ میلیون دالر وارد بودجه افغانستان شده است.
بانک جهانی هم در آغاز ماه جاری گفت که برای مقابله با این وبا به افغانستان ۱۰۰.۴ میلیون دالر می‌دهد.
اما یک مقام افغان که نخواسته نامش ذکر شود به مجلۀ تایم گفته است که وبای ویروس کرونا می‌تواند تأثیر کمرشکنی برای افغانستان داشته باشد و این کشور برای مقابله با این ویروس به حداقل دو میلیارد دالر نیاز دارد. جاوید احمدی یک باشنده کابل به رادیو آزادی گفت که به دنبال انتشار این و با مشکلات اقتصادی مردم افزایش یافته است. او افزود که دولت و نهاد‌های ذیربط باید نگرانی مردم را دورسازند.
اما حکومت چه کرده می تواند؟
بانک جهانی می‌گوید امور اقتصادی افغانستان در سال ۲۰۱۹ پیشرفت مثبت داشت و رشد اقتصادی ۲.۹ فیصد بود. اما برنامه کمک اقتصادی با افغانستان که در سال ۲۰۱۶ در بروکسل اعلان شد خاتمه می‌یابد. جوانب کمک دهندۀ بین‌المللی وعده کرده بودند که برای ثبات اقتصادی افغانستان در ماه نومبر امسال در فنلند گردهم می‌آیند. ولی با انتشار ویروس کرونا تقریباً همه جهان در حالت رکود اقتصادی قرار دارد و سخن از برگزاری گردهمایی فنلند قبل از وقت به نظر می‌رسد.
بانک جهانی رشد اقتصادی افغانستان در سال ۲۰۲۰ را ۳.۳ فیصد پیش‌بینی کرده بود. این بانک گفته بود که بزرگ‌ترین مشکل این است که افغانستان چگونه می‌تواند که برای بهبود وضع اقتصادی خود منابع عواید داخلی ایجاد کند. بانک جهانی می‌گوید که اقتصاد افغانستان هنوز بیشتر به کمک‌های خارجی متکی است.
امریکا بزرگ‌ترین کمک دهنده به افغانستان است. حکومت افغانستان در بارۀ خسارات ناشی از شیوع ویروس کرونا هنوز ارقامی نشر نکرده است.
اما در حالی‌که این کشور با وبای ویروس کرونا روبه‌رو است که زندگی میلیون‌ها انسان را تهدید میکند اعلان کاهش کمک‌ها از سوی حکومت ایالات متحده امریکا یک ضربه محکم به اقتصاد افغانستان پنداشته میشود.
وزارت خارجه ایالات متحده امریکا در ماه مارچ گذشته اعلان کرد که که یک میلیارد دالر از کمک‌های خود با افغانستان را قطع میکند.
امرالله صالح معاون اول رئیس جمهوری افغانستان در گفت‌وگوی روز شنبه خود به مجله تایم گفته است که اصلاً هیچ‌گونه وضاحتی در مورد دریافت نکرده اند و همزمان با شیوع ویروس کرونا وضعیت کمک‌ها نیز نامعلوم است.
