لینک‌های قابل دسترسی

خبر تازه
دوشنبه ۵ قوس ۱۴۰۳ کابل ۰۸:۵۶
لویه جرگه مشورتی صلح
لویه جرگه مشورتی صلح

نتیجۀ لویه جرگه مشورتی صلح؛ غنی: حکم رهایی ۴۰۰ زندانی طالبان را امضا خواهم کرد

لویه جرگه مشورتی صلح با صدور قطع‌نامۀ ۲۵ ماده‌ای فیصله کرد که ۴۰۰ زندانی طالبان رها شوند. رئیس جمهور غنی در سخنرانی اختتامیه این جرگه گفت با توجه به فیصله لویه جرگه مشورتی حکم رهایی ۴۰۰ زندانی طالبان را امضا خواهد کرد. این جرگه روز جمعه با حضور ۳،۴۰۰ شرکت کننده افتاح و برای سه روز ادامه یافت.

چهارمین لویه جرگۀ مشورتی روز جمعه زیر نام لویۀ جرگۀ مشورتی صلح به هدف تصمیم در بارۀ رهایی ۴۰۰ زندانی طالبان در کابل آغاز شد.

برگزاری لویه جرگه‌ها در افغانستان با پیشینۀ تاریخی طولانی مدت که در گذشته‌ها سنتی بود، اکنون جایگاه قانونی هم پیدا کرده است.

نخستین لویه جرگه در تاریخ افغانستان در ۱۷۴۷ میلادی در کندهار برگزار شد که بر اساس آن احمد شاه ابدالی به‌عنوان پادشاه افغانستان برگزیده شد.

البته بر اساس قانون اساسی ۱۳۸۲ برگزاری این‌گونه لویه جرگه‌ها شرایط ویژۀ خودشان را دارند.

غلام محمد محمدی، تاریخ نویس که بیش از ۱۰ اثر تاریخی‌اش را به چاپ رسانیده می‌گوید تشکیل و چگونگی برگزاری لویه جرگه‌ها در قانون اساسی روشن شده اند.

او می‌افزاید:"در آن زمان قانون منظم برای جرگه تسجیل نشده بود که لویه جرگه چگونه باشد و کی‌ها اشتراک کنند. آنها فراتر از قانون بود و در حد قبیله‌ای بود. حال لویه جرگه در قانون اساسی تعیین شده و مستعجل شده است. اگر مطابق این قانون برگزار نمی‌شود، در حقیقت نقض قانون اساسی است."

این تاریخ‌نویس باور دارد که در ۱۱ سال گذشته لویه جرگه‌هایی که زیر نام "لویه جرگۀ مشورتی" برگزار شده اند با مواد قانون اساسی مطابقت ندارند و بیشتر برای گریز از مسئولیت‌ها برگزار شده اند، اما حکومت‌هایی‌که لویه جرگه‌های مشورتی را برگزار کرده اند، این کار را دخیل ساختن مردم در تصمیم‌گیری‌ها گفته اند.

نخستین لویۀ جرگۀ مشورتی صلح در ماه جوزای سال ۱۳۸۹ خورشیدی به ریاست برهان‌الدین ربانی، رهبر پیشین حزب جمعیت اسلامی افغانستان برگزار شد که شمار اشتراک‌کنندگان آن به ۱۶۰۰ تن می‌رسید.

در این جرگه برنامۀ صلح حامد کرزی، رئیس جمهور پیشین افغانستان تأیید شد و آقای کرزی هم شورای عالی را ایجاد کرد و همچنان شمار زیادی از زندانیان گروه طالبان را از بند رها کرد.

دومین جرگۀ مشورتی هم در زمان ریاست جمهوری حامد کرزی ۳۰ عقرب سال ۱۳۹۲ به ریاست صبغت‌الله مجددی از رهبران جهادی برگزار شد.

در این لویه جرگۀ مشورتی هم که ۲۵۰۰ تن اشراک کرده بودند، قرارداد همکاری‌های امنیتی میان افغانستان و امریکا تصویب شد.

سومین لویه جرگۀ مشورتی به تاریخ ۹ ثور سال ۱۳۹۸ در زمان ریاست جمهوری محمداشرف غنی برگزار شد.

ریاست این لویه جرگۀ مشورتی را که ۳۲۰۰ تن از سراسر کشور در آن اشتراک کرده بودند، عبدرب الرسول سیاف، رهبر جهادی به عهده داشت.

بحث اصلی این جرگه تعیین چارچوب و حدود صلح با گروه طالبان بود که اشتراک‌کنندگان پس از ۵ روز بحث و گفت‌وگو یک قطعنامۀ ۲۳ ماده‌یی را به رئیس جمهورغنی ارائه کردند.

اکنون هم چهارمین لویۀ جرگۀ مشورتی به روز هفدهم ماه اسد سال ۱۳۹۹ خورشیدی برگزار شد. حکومت این جرگه را دنبالۀ موضوعاتی می‌داند که در لویه جرگۀ مشورتی پیشین بر آن‌ها بحث شده بود.

در این جرگۀ مشورتی نیز ۳۲۰۰ تن از سراسر کشور حضور دارند و بر رهایی ۴۰۰ زندانی طالب از فهرست ۵۰۰۰ زندانی طالب که قرار بود براساس "توافق ۲۹ فبروری دوحه" میان امریکا و طالبان برای آغاز گفت‌وگوهای میان افغانان آغاز شود، تصمیم خواهند گرفت.

به گفتۀ معصوم استانکزی رئیس کمیسیون برگزاری لویه جرگۀ مشورتی این طالبان جرم‌هایی چون آدم‌ربایی، قتل، قاچاق مواد مخدر و دیگر جرم‌ها را مرتکب شده اند و شماری از آنان به اعدام محکوم اند.

در همین‌حال داکتر نیلوفر سخی کارشناس حل منازعات در امریکا به این عقیده است که با وجود کاستی‌ها در کار این‌گونه لویه جرگه‌ها، صحبت‌های عمومی در مورد مسایل عمده همیشه سودمند است.

با توجه به اهمیت لویه جرگه در افغانستان فصل ششم قانون اساسی این کشور به چگونگی برگذاری و صلاحیت‌های لویه جرگه اختصاص یافته است.

مادۀ ۱۱۰ قانون اساسی کشور لویه جرگه را "عالی‌ترین مظهر اراده مردم افغانستان" بیان کرده است.

در مادۀ ۱۱۱ قانون اساسی آمده است که لویه جرگه در حالاتی برگزار می‌شود که تصامیم بزرگ در بارۀ استقلال، حاکمیت ارضی، تعدیل قانون اساسی و محاکمۀ رئیس جمهور گرفته شوند.

۱۲:۱۳ ۱۹.۵.۱۳۹۹

۱۲:۱۵ ۱۹.۵.۱۳۹۹

لویه جرگه مشورتی رهایی ۴۰۰ زندانی طالبان را تأیید کرد

رئیس جمهور غنی بعد از صدور قطعنامه لویه جرگۀ مشورتی گفت که حکم رهایی ۴۰۰ زندانی مورد نظر طالبان را امروز امضا می‌کند.

لویه جرگه مشورتی صلح در روز سوم نشست‌ خود با صدور یک قطعنامه رهایی چهارصد زندانی مورد نظر طالبان را تائید کرد.

در قطعنامه آمده که بخاطر رفع موانع جهت آغاز مذاکرات این تصمیم را گرفته و در صورتی‌که میان این زندانیان اتباع خارجی باشند با اخذ ضمانت معتبر از کشورهای مربوطۀ‌شان به آنها تسلیم شوند.

جرگه خواستار آتش‌بس فوری و دوامدار نیز شده و از جامعه جهانی به خصوص امریکا می‌خواهد که به تعهدات خویش به مردم افغانستان در این زمینه عمل کنند.

قطعنامه می‌افزاید که حق العبدی کسانیکه از جانب طالبان رها شده متضرر گردیده اند محفوظ است.

طالبان که برگزاری لویه جرگه را غیرقانونی خوانده هنوز در بارۀ فیصله‌های آن چیزی نگفته اند.

طبق توافقنامه ۲۹ فبروری میان امریکا و طالبان در قطر، قبل از آغاز مذاکرات بین الافغانی، دولت افغانستان باید ۵،۰۰۰ هزار زندانی طالبان و آنها ۱،۰۰۰ اسیر دولتی را رها سازند.

اگرچه طرفین این ارقام را تکمیل کرده اند ولی دولت تاکنون با رهایی ۴۰۰ طالبانی که گفت دوسیه‌های جرمی دارند مخالف بود.

حکومت به جای این ۴۰۰ نفر زندانیان دیگر طالبان را رها کرده است.

۱۳:۱۹ ۱۹.۵.۱۳۹۹

یاسین ضیا لوی درستیز افغانستان: شماری از جنگجویان طالبان و داعش که قصد حمله بر لویه جرگه مشورتی صلح را داشتند بازداشت شدند و مهمات‌شان ضبط شد.

۱۸:۲۳ ۱۹.۵.۱۳۹۹

کمیسیون حقوق بشر: رهایی چهار صد زندانی طالبان نگران کننده است

شهرزاد اکبر رئیس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان می‌گوید، در وضعیت فعلی رهایی زندانیان تبدیل شده به یک پیش شرط برای آغاز مذاکرات که به گفتهٔ او این یک روند معمول نیست.

خانم اکبر گفت، معمولاً آزادی زندانیان در جریان یا ختم گفت‌وگو‌ها اتفاق می‌افتند.

او که به پرسش‌های رادیو آزادی پاسخ می‌گفت افزود، تبادلهٔ زندانیان در جریان گفت‌وگو‌ها در کنار موارد دیگر مانند حق قربانی‌ها بحث می‌شود: "چون افغان‌ها به مذاکرات آغاز نکرده، جمهوری اسلامی و طالبان فرصت بحث در باره قربانیان را نداشته و از سوی هم حکومت که آزادی زندانیان طالبان را پیش می‌برد، در بارهٔ دسترسی قربانیان به عدالت، ارتکاب جرایم جنگی و جنایت علیه بشریت توسط زندانیان که رها می‌شوند، بحث روشن نداشته است. بناءً تمامی موارد از نظر کمیسیون نگران کننده است."

خانم اکبر در ادامه صحبت خود گفت، هرچند عفو گسترده، به جز در مورد جرایم علیه بشریت و جرایم جنگی در روند صلح معمول است، اما این در پایان جنگ و خشونت‌ اتفاق می‌افتد.

او در پاسخ این سوال رادیو آزادی که رهایی احتمالی زندانیان طالبان از نظر او چگونه است، گفت، کمیسیون در جریان روند تبادله زندانیان دو بار موضع‌گیری کرد.

خانم اکبر اضافه کرد که کمیسیون بار نخست نامهٔ سرگشاده را منتشر نمود و در آن پرسش‌های را در باره قانونی بودن روند، دیدگاه قربانیان، مسایل مربوط به اسیران جنگی حکومت نزد طالبان و سوالات در باره زندنیان طالبان که در محابس حکومت اند، مطرح کرد.

شهرزاد اکبر رئیس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان

خانم اکبر در ادامه افزود: "این سوالات را مطرح کردیم تا شفافیت بیشتر به مردم در این مورد ارائه شود. اما پاسخ به این پرسش‌ها در باره لیست زندانیان به طور علنی نه از طرف طالبان و نه از طرف دولت ارایه شد. در مرحلهٔ بعدی کمیسیون یاداشت منتشر کرد و دوباره به موضع قربانیان و جلوگیری از ضرر رساندن زندانیان آزاد شده به ملکی‌ها و غیر نظامیان اشاره نمود."

امریکا در ماه فبروری با طالبان توافق‌نامه صلح را امضا کرد.

طالبان بر اساس موافقتنامه گفته اند، مذاکرات بین افغان‌ها را زمانی آغاز می‌کنند، که حکومت ۵ هزار زندانی آن‌ها را از محابس افغانستان رها کند و آنها در بدل آن هزار اسیر حکومت را رها می‌کنند.

طالبان تا پیش از عید قربان تمامی اسیران دولت را رها کردند و حکومت افغانستان تا کنون بیش از چهار و نیم هزار زندانی طالبان را.

اما محمد اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان رهایی بقیه ۴۰۰ زندانی طالبان را که به گفتهٔ او، صلاحیت آزادی آن‌ها را ندارد، لویه‌جرگه‌ مشورتی صلح را برگزار کرد.

رئیس‌جمهور غنی، در روز نخست لویه‌جرگه‌ی مشورتی، گفت که طالبان، وعده سپرده اند که سه روز پس از آزادی این ۴۰۰ زندانی، گفت‌وگوهای مستقیم را با حکومت افغانستان آغاز می‌کنند.

لویه جرگه مشورتی صلح

اکنون که اعضای لویه‌جرگه با آزادی ۴۰۰ زندانی "خطرناک" طالبان رای دادند محمد اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان اعلام کرده که آزادی زندانیان را همین امروز دستور می‌دهد.

شهزاد اکبر رئیس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در پاسخ سوال رادیو آزادی که آن‌ها چگونه صلح را می‌خواهند؟ گفت، صلحی که در روند آن به مطالبات قربانیان توجه شود و همچنان به مسایل حقوق بشری.

اما لویه جرگه در قطعنامه گفته که حق العبدی کسانی‌که از جانب طالبان رها شده متضرر گردیده، محفوظ است.

بیشتر "لود" شود

XS
SM
MD
LG