یازدهم اکتوبر برابر است با روز جهانی کودک دختر. از این روز حکومتها و نهادهای مختلف در سراسر جهان تجلیل میکند. در افغانستان هم بسیاری از حامیان حقوق دختران و زنان بزرگداشت میکنند.
با آنکه کودکان دختر در افغانستان هنوز هم از حقوق خود به گونه لازم برخوردار نیستند، اما در مقایسه با گذشته توجه به حقوق آنها افزایش یافته است.
میرویس افغان ۶۲ ساله در کابل میگوید در گذشته بسیاری از پدران در روز ازدواج دختران خود خوشحال نبودند و کسی به آنها تبریک نمیگفت، اما حالا وضعیت تغییر کرده است: "من چهارده فرزند دارم، چهار پسر و ده دختر، پنج دختر من عروسی کردهاند. هرکسی که عروسی آنها را به من تبریک گفتند خرسند شدهام. من دختران خود را بیشتر دوست دارم و تاکید میکنم که باید زمینه تحصیل دختران را هم فراهم کرد."
در سال ۲۰۱۲ میلادی سازمان ملل متحد ۱۱ اکتوبر را روز جهانی کودکان دختر نامگذاری کرد و این روز همواره با برگزاری نشستها در کشورهای گوناگون بزرگداشت میشود.
هدف از نامگذاری این روز پشتیبابی از دسترسی بهتر کودکان دختر به آموزش، تغذیه، حقوق قانونی، مراقبتهای صحی، ممانعت از خشونت و تبعیض، و جلوگیری از ازدواج اجباری و زیر سن است.
گیتای ۲۵ ساله در کابل میگوید که خانوادهها باید برای کودکان پسر و دختر به گونه یکسان زمینه آموزش و دسترسی به حقوقشان را فراهم کنند: "اگر دختر نباشد دنیا نیست. هر آن چیزی که برای پسر پسندیده میشود، باید برای دختر نیز پسندیده شود. پسران که تحصیل میکنند و رئیس و داکتر میشوند، برای دختران هم باید به گونه مشابه زمینه مساعد شود."
اما در عین حال کودکان بهویژه کودکان دختر در بخشهای گوناگون افغانستان دیده میشوند که حتی از حقوق ابتدایی خود برخوردار نیستند."
حتی شمار قابل توجهی از والدین با نامگذاری تبعیض آمیز دختران، از زمان تولد آنها، نارضایتی خود را برای همیشه در زندگی آنها اظهار میکنند. نامهای دخترانه بسگل، بسما، بسبیبی، ختیما و خاتمه در فرهنگ دخترستیز سنتی جامعه بیانگر چنین دیدگاهی است. والدین با چنین نامگذاری آرزوی خود را برای ختم تولد کودک دختر در خانواده خود بیان میکنند.
کودکان دختر در جامعه سنتی نیز با انواع چالشهای اجتماعی مواجه هستند. در حال حاضر صدها هزار کودک دختر در افغانستان از آموزش محروم هستند. حتی شمار قابل توجهی از آنها مشغول کارهای شاقه هستند. شماری از آنها هم ممکن است قربانی ازدواج اجباری و زیر سن شوند.
در عین حال برخى از مادران به ویژه در روستاها به دلیل به دنیا آوردن فرزندان دختر با تهدید، خشونت و فشار روانی خانواده شوهر روبهرو میشوند.
کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان پیش از این، بىسوادى، فقر و سطح پایین آگاهی از حقوق انسانی و قوانین را از عوامل مهم زمینهساز خشونت علیه کودکان به ویژه کودکان دختر خوانده است.