از خروج طالبان از کابل و شکست رژیم این گروه در افغانستان ۱۹ سال گذشت.
اما این گروه دوباره منسجم شد و در حال حاضر با حضور فعالش در بیشتر ولایت‌ها در جنگ با دولت افغانستان به سر می‌برد.
کابل این روزها با جمعیت بیش از ۵ میلیونی‌اش رزوهایی را تجربه می‌کند که در آن خبری از حاکمیت طالبان و محدودیت‌های این گروه بر شهریان آن نیست.
گروه طالبان با ورودشان به کابل در ششم میزان سال ۱۳۷۵ خورشیدی، محدودیت‌های زیادی را بر باشنده‌گان این شهر از جمله منع پخش و شنیدن موسیقی، محرومیت زنان از حق آموزش و پرورش و گشت‌وگذار بدون محرم وضع کردند.
روایت شهریان کابل از چگونگی وضع محدودیت‌های طالبان بر مردم این ولایت همسان است.
می‌گویند که تأکید این گروه بر تطبیق مراسم مذهبی بنا بر تعریف خودشان از دین اسلام حتا بر مردان هم سخت‌گیرانه بود.
محمد سلیم، از باشنده‌گان کابل به رادیوی آزادی می‌گوید: "در دوران طالبان قیودات همین بود که زنان از خانۀ خود بیرون شده نمی‌توانستند، مردم به کار و غریبی خود رسیدگی کرده نمی‌توانستند. مردها باید نمازهای خود را می‌خواندند و ریش می‌گذاشتند، موسیقی بند و ادای سه بار نماز در یک وقت را دیدیم. من همینجا در مسجد پل خشتی بودم و از لاهور لیلامی آورده بودم، بدون وضو مرا سر نماز ایستاد کرد."
باشنده‌گان کابل می‌گویند که اکنون وضعیت در شهر کابل تغییر کرده و با وجود ناامنی‌ها مردم به دور از محدودیت‌هایی که طالبان در زمان حاکمیت‌شان وضع کرده بودند، زندگی می‌کنند و آزادی‌های زیادی دارند.
حمله‌های یازدهم سپتمبر در امریکا زمینۀ سقوط رژیم طالبان را در افغانستان فراهم کرد.
پس از این حمله‌ها امریکا از طالبان خواست اسامه بن لادن، رهبر شبکۀ القاعده را به آنان بسپارد – گروهی که مسؤول این حمله‌ها شناخته شد.
این خواست امریکا زمینۀ حملۀ امریکا و هم‌پیمانان ناتو را به افغانستان فراهم کرد.
امریکا حمله‌هایش را بر افغانستان در هفتم اکتوبر ۲۰۰۱ آغاز کرد و سرانجام نیروهای ائتلاف شمال با همکاری مستقیم امریکا، طالبان را در سیزدهم نومبر همان سال مجبور به ترک کابل کردند.
اما با وجود ۱۹ سال جنگ صدها هزار نیروی دولت افغانستان و ناتو، گروه طالبان نه تنها این که به گونۀ کامل شکست نخورد، بلکه در مقایسه با اوایل سقوط رژیم شان منسجم‌تر و فعال شد.
احمد ضیا مسعود، معاون حزب جمعیت اسلامی و معاون رئیس جمهور پیشین افغانستان که در آن زمان عضو فعال دولت مجاهدین به رهبری برهان‌الدین ربانی بود باور دارد که طالبان به دلیل داشتن یک ساختار سیاسی دیکتاتوری مذهبی بستر فعالیت‌های تروریزم بین‌المللی را فراهم کردند.
آقای مسعود می‌گوید، یکی از اصلی‌ترین عوامل همین بود که جامعۀ جهانی به رهبری ایالات متحدۀ امریکا در همکاری با جبهۀ اتحاد شمال برای سرکوب طالبان آستین برزد و در یک ماه افغانستان را از وجود آنان پاک کرد.
اما چه سبب شد که طالبان دوباره منسجم شوند؟
به باور احمدضیاء مسعود چندین عامل از جمله عدم نابودی پایگاه‌های این گروه در جنوب و جنوب شرق افغانستان، عدم بهبود رابطۀ حکومت وقت افغانستان با حکومت پاکستان و بی‌توجهی به تأمین امنیت و توسعۀ روستاها سبب شد که طالبان دوباره منسجم شوند.
آقای مسعود افزود: "حکومت کابل در زمان کرزی صاحب پس از دو سال و سه سال نتوانست که رابطۀ خود را با حکومت پاکستان بهبود ببخشد و تنش‌ها بین آقای کرزی و حکومت پاکستان به وجود آمد و این سبب شد که پاکستانی‌ها دوباره طالبان را سازماندهی کنند و این‌ها را دوباره به افغانستان گسیل دارند."
حاجی دین‌محمد، معاون شورای عالی مصالحۀ ملی افغانستان و از رهبران پیشین جهادی بدین باور است که تصمیم نابودی رژیم طالبان از سوی جامعۀ جهانی پیش از حمله‌های یازدهم سپتبمر گرفته شده بود و این حمله‌ها سبب شد که این روند تسریع شود.
به گفتۀ او، پس از شکست طالبان در ۲۰۰۱ ادامۀ حمله‌ها بر افراد این گروه و شامل نکردن این گروه در حکومت جدید زمنیۀ انسجام دوبارۀ آنان را فراهم کرد
آقای دین محمد می‌گوید: "تجربۀ من در ولایت ننگرهار (به عنوان والی وقت این ولایت) بود، افرادی که در خانه‌های‌شان بودند، نیروهای نظامی داخلی و خارجی بالای آنان عملیات انجام دادند و بازداشت‌شان کردند و این اقدامات ما سبب شد که آن‌ها دوباره به کوه‌ها بالا شوند."
اما روایت اعضای پیشین گروه طالبان اندکی متفاوت‌تر است. مولوی قلم‌الدین وزیر امر بالمعروف و نهی عن‌المنکر رژیم وقت طالبان بار ملامتی را بر شانه‌های جامعۀ جهانی می‌اندازد.
آقای قلم‌الدین گفت: "ما انتظار داشتیم که مجامع بین‌المللی که به کابل آمدند، افغانستان صلح و آرام می‌شود و ما صاحب یک حکومت با رفاه و قانونمند می‌شویم، اما متاسفانه که چنین نشد. آن‌ها که آمدند با دوستان داخلی‌شان بر علیۀ طالبانی که در خانه‌های خود بودند، اقدام کردند و آن‌ها را در بگرام و یا هم در گوانتانامو زندانی کردند."
سرانجام پس از کم و بیش 19 سال از براندازی رژیم طالبان امریکا در سال ۲۰۱۹ باب گفت‌وگوها را با طالبان باز کرد و توافقنامۀ صلح دوحه را به تاریخ ۲۹ فبروری ۲۰۲۰ با این گروه امضا کرد.
بر بنیاد موافقتنامه صلح باید تمام نیروهای خارجی افغانستان را ترک کنند و طالبان هم روابط شان را با گروه‌های هراس افگن قطع کنند و اجازه داده نشود که از خاک افغانستان در برابر امریکا و متحدانش استفاده شود.
با این همه از یک سو حاجی دین محمد معاون شورای عالی مصالحۀ ملی فکر می‌کند که اگر گفت‌وگوهای صلح با طالبان به نتیجه نرسد، جنگ همچنان ادامۀ خواهد یافت.
از سوی دیگر احمد ضیاء مسعود، معاون رئیس جمهور پیشین افغانستان می‌گوید که گفت‌وگو با گروه طالبان بی‌نتیجه است و برای حل مشکل موجود در افغانستان و پایان جنگ، حکومت افغانستان باید پیش از همه با پاکستان به تفاهم برسد تا دوباره گرفتار انسجام گروه‌های جنگی نشود و صلح دایمی تأمین شود.
