دایکندی در مرکز افغانستان از ولایتهای کوهستانی و سردسیر است که در فصل زمستان بیشتر گذرگاهایش پوشیده از برف و به روی عابران مسدود میشود.
گذشته از این چالشها، نبود راههای معیاری و وسائل نقلیه در فصل زمستان از بنیادیترین مشکلات است که دسترسی به مراکز آموزشی، خدمات بهداشتی و دیگر امکانات اولیه زندگی را برای ساکنان روستایی دایکندی دشوار میکند.
نادر در ولسوالی دشوار گذار خدیر دایکندی زندگی میکند.
او از قربانیان طبیعت خشن این منطقه و نبود کلینک صحی در روستایش است. نادر میگوید پارسال دو خواهر جوانش در اثر برف کوچ درگذشت.
او میگوید: "در سال گذشته در جرایلک تخته دو همشیره مرا برفکوچ گرفته بود که مردم جمع شدند، از زیر برفکوچ که کشیدند بی هوش بودند. راه نبود بعد از چند ساعت از بین رفتند. یکی آنها نامزاد بود دیگرش یک طفل شش ماهه داشت".
حبیبالله یکی دیگر از روستاییان ولسوالی شهرستان دایکندی است. به گفته او نبود سرک و وسائل حمل و نقل همه ساله از آنها قربانی میگیرد.
حبیبالله هم به تازگی یکی از اعضای خانوادهاش را به دلیل مسدود بودن راهها از دست داده. او از اتفاقات ناگوار که دامنگیر مردم قریه اش در فصل زمستان اند، روایت های تلخی دارد.
او افزود: "یکی از فامیلهای ما اپندیکس بود چون راه مسدود بود ما بر سر شانه انتقال میدادیم که در مسیر راه از بین رفت. چند مدت پیش هم کمی برف بارید راه را کاملاً مسدود کرد. دولت هم هیچ توان پاک کردن شانرا نداشت. ما یک مریض را روی چوب سری شانههای خود به سختی کلینیک بردیم.در همین مسیر چندین خانم از قریه ما در جریان ولادت از بین رفته چون بموقع به شفاخانه نمیرسند."
باشندگان دایکندی میگویند که نبود سرکهای معیاری خدمات ترانسپورتی را کند ساخته.
آنان میگویند مجبورند از الاغ برای انتقال مواد اولیه و از موترسایکل برای انتقال مسافران استفاده کنند.
فاطمه نعیمی عضو شورای ولایتی دایکندی میگوید که توسعۀ نامتوازن و نبود عدالت اجتماعی سبب شده که مردم دایکندی از ابتدایترین حقوق شهروندی خود محروم بمانند.
او گفت: "همین لحظه من با یک موترباربری سرخوردم که به دلیل خرابی راه چپه شده و کاملاً از بین رفته. در دایکندی خیلی موارد کم عطف توجه قرار میگیرد. متأسفانه برخی از نارساییهای که در حکومت وجود دارد که مردم دایکندی دچار این مشکلات میشوند".
در همین حال مسئولان محلی دایکندی با تایید این مشکلات میگویند آنان در تلاش اند که به شکل تدریجی پروژههای بیشتر زیربنایی را تطبیق کنند، تا دسترسی مردم به خدمات صحی و سرک معیاری فراهم شود.
محمد علی ارزگانی معاون والی دایکندی به رادیو آزادی گفت."ما یک بحث راه سازی روستایی داریم یک بحث کمکهای مواد غذایی در مقابل کار داریم که در این قسمت در حد امکانات محدود که در دایکندی است کوشش میکنیم برای قریه جاتی که سرک ندارند از طریق ولسوالیها مواد برای آنها روان کنیم تا آنها سرکها را ترمیم و عریضسازی کنند. ما ۳۶۵ متر سرک را هم در زمستان پاککاری میکنیم".
از سوی هم مقامهای محلی دایکندی میگویند با افزونی این همه مشکلات و منابع محدود که در دسترس شان هستند به یکبارگی رسیدگی به تمام مشکلات برایشان دشوار است.
اما روستانشینان دایکندی از مشکلات به ستوه آمده اند.
بسیاریها مثل حبیبالله و نادر از حکومت میخواهند که راههای مواصلاتی قریههای شان به صورت معیاری ساخته شود، تا دسترسی آنان به خدمات صحی آسان گردد و زمینه آموزش در تمام فصل های سال برای کودکان شان فراهم شوند.