برای بسیاری از آوارگان جنگ روزهای عید قربان به سخت‌ترین شرایط ممکن در ولایت هرات می‌گذرد. آوارگانی که حتی در روزهای عید، نه نانی برای خوردن و سرپناهی برای زندگی کردن ندارند.
این آوارگان امیدوار هستند که با فروکش کردن شعلههای جنگ، دوباره به مناطق اصلی‌شان برگردند و در عیدهای بعدی صدای جنگ خاموش شود.
عید قربان، برای بی‌بی‌گل ۳۵ ساله به سخت‌ترین شکل ممکن می‌گذرد؛ چرا که نتوانسته برای هفت فرزندش لباس نو و شیرینی عیدی بخرد. او از ترس جنگ در ولسوالی ادرسکن به مرکز شهر هرات پناه آورده.
همسر بی‌بی‌گل نیز به شدت مریض است و در کنار آوارگی، مشکلاتش زیادتر شده: "عیدهای قبلی، حیوان قربانی می‌کردیم. حالا نه میوه، نه قربانی و نه هم نان به خانه داریم. هم نتوانستیم که به‌خاطر جنگ لباس‌های خود را به هرات بیاوریم. حکومت همین خدمت بکند که برای ما کمک بکند. صلح به کشور ما بیاید، تا ما دوباره به منطقه خود برویم."
در یک ماه گذشته جنگ‌ها در اغلب ولسوالی‌های هرات شدت گرفته است و پیامد آن، آوارگی، شمار زیادی از خانواده‌ها به مرکز شهر هرات است.
یکی از آواره ها می‌گوید: "از دست جنگ‌ها فرار کردیم و خانه من خراب شد و قبرغه‌های من شکسته و پول هر چه داشتم تداوی خود کردم."
جان بی‌بی، ۶۰ ساله پس از برخورد هاوان بر خانه‌اش، ولسوالی شیندند را با سه فرزندش ترک کرد و آثار تخریب خانه‌اش بر کمرش هنوز دیده می‌شود.
او بر خلاف عیدهای قبلی، به‌دلیل نداشتن پولی در جیب، نتوانسته مواشی ذبح کند و به همین خاطر پریشان است: "به ولسوالی شیندند جنگ شد و ما به شهر هرات مهاجر شدیم و هیچی نداریم و باید با ما حکومت کمک کند. نه قربانی، نه شیرینی و نه هم خانه در هرات داریم."
هرات به مکان اسکان آوارگان جنگ ولایت‌های غربی مبدل گشته است. عیسی ۲۵ ساله است. او پس از آتش گرفتن دکان فروش لباس زنانه در شهر قلعه‌نو – مرکز ولایت بادغیس به هرات آمد، تا لحظاتی به دور از صدای تفنگ زندگی کند.
زندگی برای عیسی در عید قربان بی‌نهایت دشوار است، چرا که در هرات حتی خانه‌ای برای زندگی با چهار عضو خانواده‌اش ندارد. او یک آرزو دارد؛ برقراری آتش‌بس، تا با زندگی آوارگی وداع کند.
او می‌گوید: "برای ما عید خوشایندی نیست و به‌خاطری که ما مهاجر شدیم و قربانی گرفته نمی‌توانیم و خانه و کاشانه ما ویرانه شده. دکان ما در آتش‌‌سوزی قلعه‌نو تخریب شده. امیدوار هستیم که عیدهای بعدی با خوشی سپری کنیم و صلح به افغانستان بیاید."
تداوم جنگ؛ آوارگی و گرسنگی را در پی دارد. آمار مهاجرین و عودت کنندگان هرات نشان می‌دهد که طی یک ماه گذشته بیش از ۲۴۰۰ خانواده از ولایت‌های غربی به هرات آواره شده‌اند.
خواست اصلی بی‌بی‌گل، بی‌بی‌جان، عیسی و هزاران آواره جنگ، تامین صلح در افغانستان است، تا عیدهای بعدی را در زادگاه‌شان سپری کنند.
اما بعید به نظر می‌رسد که به این زودی‌ها در افغانستان جنگ پایان یابد. این در حالی است که در آخرین دور مذاکرات صلح میان هیئت‌های بلندپایه حکومت افغانستان و طالبان در دوحه قطر، بر سر برقراری آتش‌بس دو طرف درگیر جنگ به توافق نرسیده‌اند.
