از سوم ماه می"روز بین المللی آزادی رسانه ها" به روز چهارشنبه در جهان در حالی تجلیل می شود که فشار ها از سوی طالبان بر رسانه ها در افغانستان، افزایش یافته است.
حامد عبیدی، رئیس بنیاد حمایت از خبرنگاران افغان در جرمنی می گوید که مقامات طالبان به رسانه ها و آزادی بیان اعتقاد ندارند:
"متاسفانه در افغانستان، دیگر آزادی بیان وجود ندارد، همه رسانه ها به شدت سانسور می شوند، تمام برنامه ها از طرف نظام حاکم بررسی می شوند، هیچ محتوای بدون اجازۀ نظام حاکم نشر نمی شود. خبرنگاران به خود سانسوری دست می زنند و انتقاد جرم پنداشته می شود. حتی مردم عام جرئت انتقاد کردن را ندارند، در غیر آن از سوی ادارۀ حاکم و ارگان استخبارتی آن مورد تعقیب قرار می گرفته، آزار و اذیت می شوند."
مرکز خبرنگاران افغانستان به مناسبت روز جهانی آزادی رسانه ها در گزارشی به روز سه شنبه دوم می٬ گفت که از ماه می سال ۲۰۲۲ تا می ۲۰۲۳ میلادی، ۲۱۳ مورد خشونت، تهدید و دستگیری خبرنگاران ثبت شده که نسبت به سال گذشته۶۴ درصد افزایش را نشان می دهد. براساس گزارش، از می سال ۲۰۲۱ تا می ۲۰۲۲ میلادی تنها ۱۳۰ مورد ثبت شده بود.
بر اساس اطلاعات این مرکز، پس از سقوط نظام جمهوری در اواسط ماه اگست سال ۲۰۲۱ میلادی، تقریبا نصف از ۶۰۰ رسانه فعال در افغانستان به دلیل محدودیت های وضع شده از سوی حکومت طالبان و مشکلات اقتصادی فعالیت شان را متوقف کرده اند.
حامد عبیدی، رئیس بنیاد حمایت از خبرنگاران افغان در جرمنی، پیشنهاد میکند که از برخی رسانه های بیطرف که در خارج از افغانستان فعالیت میکنند، حمایت شود:
سخنگوی حکومت طالبان: ما با رسانه ها همکار هستیم
"به نظر من در همچو شرایط بهترین گزینه اینست که بالای رسانه های که بیرون از افغانستان فعالیت دارند، سرمایه گزاری شود، رابطۀ مردم و رسانه ها نزدیک تر شود تا رسانه های که در خارج از افغانستان قرار دارند، بتوانند صدای مردم افغانستان را به گوش جهانیان برسانند."
ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان به رادیو آزادی گفته که آنها همیشه با رسانه ها همکاری داشته اند و به آزادی بیان در چارچوب اصول افغانی و اسلامی متعهد هستند.
در ۲۰ سال گذشته بزرگترین دستاورد نظام جمهوری مخلوع، آزادی بیان و فعالیت گسترده رسانه ها بود که به گفتۀ برخی نهادها کمتر نظیر آن در منطقه دیده می شد. اما اکنون روز به روز خبرهایی مبنی بر توقف فعالیت رسانه ها از برخی مناطق افغانستان به گوش می رسد.
مرکز خبرنگاران افغانستان میگوید که در یک سال گذشته، محدویت های تازه در زمینۀ دسترسی به اطلاعات و محتوای نشرات رسانه ها وضع شده که عرصه های کاری خبرنگاران و رسانه ها را تنگ کرده و اطلاع رسانی آزاد را متاثر ساخته است.
آرش همایون
