کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (یو ان اچ سی آر) می‌گوید که تا پایان سال ۲۰۲۲ میلادی ۹.۲ میلیون افغان بیجا شدهٔ اجباری در سراسر جهان ثبت شده که تنها ۸.۵ میلیون آن در آسیا و بیشتر در جنوب غربی آسیا اقامت دارند.
به اساس این گزارش این آمار ۴۳ درصد افزایش را نسبت به آمار پایان سال ۲۰۲۱ نشان می‌دهد.
این سازمان در گزارشش افزوده که ۵.۷ میلیون افغان مهاجر در سراسر جهان وجود دارد که از این میان ۵.۲ میلیون آن در آسیای جنوب غربی هستند.
همزمان با این، ۲۹۵ هزار افغان برای دریافت پناهندگی تلاش می‌کنند که از این میان، ۵۱ هزار آن در آسیای جنوب غربی بسر می‌برند.
کمیشنری عالی سازمان ملل متحد همچنان گفته است که ۳.۲۵ میلیون بیجا شدهٔ داخلی در داخل افغانستان وجود دارد.
این سازمان علت بیجا شدن اجباری افغانان را درگیری‌های و تغییرات اقلیمی در افغانستان عنوان کرده است.
در همین حال برخی از افغانهای مهاجر در کشورهای ایران و ترکیه که به گونهٔ اجباری دوباره به افغانستان برگشت داده شده اند، از وضعیت دشوارشان به رادیو آزادی روایت می‌کنند.
یکی از آنان ضیاالرحمن ۲۳ ساله، باشندهٔ ولایت بغلان است که پس از یک بار اخراج اجباری اکنون در ترکیه به گونهٔ غیرقانونی زندگی می‌کند.
او به رادیو آزادی می‌گوید، پس از حاکمیت طالبان مجبور شد تا افغانستان را ترک کند و راهی اروپا از راه‌های غیر قانونی شود، اما از سوی پولیس ترکیه بازداشت و به افغانستان برگشت داده شد.
او به رادیو آزادی گفت:
"زمانی که هجوم طالبان به افغانستان آمد ما مجبور شدیم به ترک وطن و مدت ۲۳ روز به فریب و مشکلات از طرف قاچاقبر به ترکیه رسیدیم، بعد از یک و نیم سال شبی پولیس آمد به اتاق ما را دست‌گیر کرد به کمپ برد، ما به مدت ده روز به کمپ تدله زندگی کردیم، مثل زندانی بودم، پانزده دقیقه از طرف شب و ۱۵ دقیقه از طرف روز اجازه بیرون شدن داشتیم، غذا درست نمی‌دادند."
ضیاالرحمن می‌گوید، اکنون دوباره به ترکیه رفته و قصد دارد خود را به یکی از کشورهای اروپایی برساند.
مقامت‌شاه، باشندهٔ ولایت فراه به رادیو آزادی می‌گوید، به علت بی‌کاری و فقر ناخواسته به ایران رفت، اما دو هفته می‌شود که حکومت ایران او را دوباره به افغانستان برگشت داده است:
"ایران به خاطر بدبختی، کار و فقر رفتیم، چون که بعد از ۱۵ سال درس زمینهٔ تحصیل و کار برای قشر تحصیل کرده فراهم نیست، مجبور شدم راه‌های قاچاق را در پیش گرفتم و خود را به ایران رساندم، تقریباً یک و نیم سال در ایران بودم، اما چون پاسپورت نداشتم از طرف پولیس ایران دوباره برگشت داده شدم، رویۀ پولیس ایران، رویۀ ظالمانه، رویۀ خشن است قسمی که چشم دید خودم است رویۀ تحقیرآمیز و زشت‌آمیز انجام می‌دهند با اتباع خارجی."
پیش از این افغانهای مقیم پاکستان و منیزه کاکر، یکی از وکیلان مدافع زندانیان افغان در این کشور هم از رفتار بد پولیس پاکستان با مهاجرین و پناهجویان افغان شکایت کرده اند که به ادعای آنان، پولیس پاکستان افغانان را زندانی و آزار و اذیت می‌کند.
پس از حاکمیت طالبان در افغانستان، مهاجرت افغانان به ویژه مهاجرت غیرقانونی آنان به کشورهای همسایه از جمله ایران و پاکستان شدت گرفته است.
بیشتر آنان دلیل مهاجرت‌شان را تهدیدات امنیتی در برابرشان، بی‌کاری و فقر عنوان می‌کنند.
