شرکت های صادرکننده زعفران در هرات می گویند که امسال صادرات زعفران کشور تا ۹۰ درصد کاهش یافته است.
تحریم های جهانی، مشکلات در سیستم بانکداری، کاهش و یا قطع پروازها میان افغانستان و بسیاری از کشورها، از علت های اصلی کاهش صادرات زعفران افغانستان گفته می شود.
عبدالشکور احراری مسوول یک شرکت صادرکننده زعفران در ولایت هرات است.
در جریان دو سال گذشته که حکومت طالبان قدرت را در افغانستان در دست گرفته است، او نتوانسته به مشتریانش در امریکا و اروپا زعفران برساند.
به گفته احراری، امسال بیشتر از صد کیلو زعفران او نافروش مانده و هیچ راهی برای صادر کردن آن به بیرون از کشور وجود ندارد.
احراری به رادیو آزادی می گوید، به علت قطع پروازها نمی تواند زعفران خودرا به بازارهای جهانی صادر کند و بیشتر مشتریان خودرا از دست داده است:
" نبود صادرات تاثیر مستقیم روی قیمت زعفران گذاشته است و قیمت آن را پایین آورده است. در دو سال گذشته ما شاهد افت زیاد قیمت زعفران هستیم. اگر ما قیمت ها را در بازار ببینیم، پارسال قیمت هر کیلو زعفران از ۱۱۰ هزار افغانی تا ۱۲۰ هزار افغان بود اما امسال شاهد افت قیمت زعفران از ۶۵ هزار افغانی تا ۵۵ هزار افغانی هستیم."
جلیل احمد کریمی امسال بیشتر از ۲۰ جریب زمین زعفران در هرات کشت کرده و نزدیک به صد کیلو زعفران برداشت کرده است.
او می گوید، به علت مشکلات در سیستم بانکداری افغانستان و انتقال نشدن پول زعفران صادراتی از کشورهای دیگر، نتوانسته زعفران خودرا صادر کند.
پس از حاکمیت دوباره طالبان در جریان دو سال اخیر، بسیاری از کشورها از جمله امریکا و اروپا بانک های داخلی افغانستان را تحریم کرده و با این بانکها معاملات تجارتی نمیکنند.
کریمی در باره این مشکل به رادیو آزادی چنین می گوید:
:" در قسمت صادرات مشکلات داریم، ما قبل از تحولات به هندوستان زعفران صادر کردیم اما متاسفانه تاهنوز پول به حساب ما نیامده است. تمام شرکت های صادرکننده این مشکل پولی را دارند."
اتحادیه ملی زعفران کاران افغانستان می گوید، به علت مشکلات در صادرات، زعفران افغانستان که به طلای سرخ معروف است، در بازارهای جهانی مشتریان خودرا از دست داده اند.
بشیراحمد رشیدی رییس این اتحادیه می گوید، به دلیل نبود پروازها میان افغانستان و بسیاری از کشورها، زعفران کاران نمی توانند محصولات خودرا به بازارهای جهانی برسانند:
" مشکل در صادرات زعفران کشور، محدودیت های بانکی و نبود پروازها است. مانند گذشته نمی توانیم به کشورهایی مختلف از جمله کشورهای اورپایی و امریکا که قبلا زعفران صادر می کردیم، زعفران را صادر کنیم. زعفران را باید به کشور دوم انتقال بدهیم و از آنجا باید به کشور سومی و مقصد صادر شود. این موضوع روی کاهش قیمت زعفران در بازارهای جهانی تاثیر منفی دارد."
در حالی که شرکت های صادرکننده نگران متوقف شدن صادرات زعفران به بیرون از کشور هستند، حکومت دنمارک یک برنامه را به ارزش یک میلیون و ۲۰۰ هزار دالر امریکایی برای بازاریابی زعفران افغانستان در بازارهای اورپا و امریکا آغاز کرده است.
این برنامه از سوی موسسه داخلی موسوم به Hand to hand یا «دست به دست» تطبیق می شود.
خالد ودان مسوول این موسسه به رادیو آزادی می گوید که شرکت های صادرکننده زعفران ولایت هرات را با نمایشگاه های جهانی و مشتریان در ایالت متحده امریکا و اروپا وصل می سازد:
"ما می خواهیم که برای زعفران افغانستان، بازار و خریداری پیدا کنیم. چون زعفران ارگانیک( طبیعی) در افغانستان چندان بازار ندارد و حتی در کشورهای همسایه هم برای زعفران افغانستان بازار وجود ندارد. ما تلاش داریم تا زعفران کاران افغان را با بازارهای اروپایی وصل بسازیم."
بر اساس آمارهای اتحادیه ملی زعفران کاران افغانستان، امسال هفت هزار و ۸۵۰ هکتار زمین در ولایت هرات زعفران کشت شده و نزدیک به ۱۹ تن زعفران به دست آمده است.
ولایت هرات بیشتر از ۹۰ درصد زعفران افغانستان را تولید می کند.
تا دو سال پیش، زعفران افغانستان به طور مستقیم به ایالات متحده امریکا، اورپا، چین، هند و برخی کشورهای عربی صادر می شد.
بر اساس بررسی موسسه بین المللی ذایقه در سال ۱۳۹۹، برای دومین بار پی درپی، زعفران افغانستان از لحاظ کیفیت مقام نخست را در جهان به دست آورد.
اما صادر کننده های زعفران، مانند عبدالشکور احراری نگران آینده اند و میگویند به علت تحولات دو سال پیش و منزوی شدن افغانستان، بهترین زعفران جهان بدون مشتری مانده و روز به روز قیمت آن کاهش می یابد.
گزارش: شاهپورصابر