راه های صعب العبور، یکی از آزمون های اساسی در برابر باشندگان بدخشان

راه های پر خم و پیچ و دشوار گذر در شماری از ولسوالی های بدخشان آنقدر خطرناک است که میان مردم به "جادۀ مرگ" مسمی شده است.

ولسوالی های یاوان ، کوهستان ، راغستان و پنج ولسوالی درواز ها، با صعب العبور ترین سرک ها با شهر فیض آباد مرکز ولایت بدخشان وصل میشود.

این شاهرا که 9 ولسوالی سرحدی بدخشان را به شهر فیض آباد وصل می‌کند، از جمله طولانی ترین سرک ها در بدخشان است که بیش از دو صد کیلومتر طول دارد .

این. مسیر همه ساله در فصل سرما به علت برف باری های سنگین و سرازیر شدن سیلاب، مسدود می‌شود و با بسته شدن آن به مشکلات مردم آن مناطق افزایش می یابد

نیازمحمد ۶۲ ساله باشنده ولسوالی راغستان ولایت بدخشان، از نبود سرک و دشواری ها در این مسیر شکایت دارد:

" وضعیت سرک های راغ بسیار خراب است ، از شکلب به بالا بی اندازه گِل و لای است و شیبرهای کلان یخک دارد ، گولای های بالای یاوان بی اندازه خراب است ، بسیار یه مشکل وقتیکه انسان حرکت می‌کند حتمن در این ۹۹ فیصد خطر است، راه بندان می‌شود، بارش می‌شود ، سیل می‌زند و برف هم راه بندان می‌کند، در گولایی ها موتر دو لیورس نکند آمده نمی‌تواند، غاریکه از یاوان میگذری چند نفر شهید شد ، هیچ وقتی نیست که در راه راغ چند نفر شهید نشود ، یگان زن که ولادت می‌کند سر تذکره سر شانه شان بسیار به زحمت و به تکلیف به مرکز زیره کی انتقال می‌دهند، از دولت می‌خواهیم که صد در صد یک سرک قیر اگر به راغستان باشد فکر کنید که همه مشکلات ما رفع میشود"

فیض الله باشنده ولسوالی یاوان بدخشان نیز نظر مشابهی دارد. او می‌گوید که بدلیل خرابی سرک ها، در فصل سرما بیمارن شان را برای تداوی به مرکز ولایت بر شانه ها حمل می‌کنند و اکثراً مریضان در مسیر راه جان می‌دهند:

" سرک یاوان بسیار خراب است ، در زمستان صد در صد خطر دارد . سرک نیست که از آن استفاده درست صورت گیرد. برف باری ها که زیاد شود برف را باد می‌کند و سرک ها بند می‌شود و تا ماه حوت و ثور سرک ها بند می‌شود، اگر بخواهند که مریض را به مرکز ببرند مریض را از دست می‌دهند. تقاضای ملت این است که حکومت خدمت بکند. سرک و شفاخانه را جور کند"

عبدالغفور عتید رئیس فواید عامه طالبان در ولایت بدخشان، می‌گوید که حکومت آنها بودجه اعمار این سرک ندارد . او به رادیو آزادی گفت که چندین بار مشکلات سرک راغ ها را با مقام های بلند رتبه در میان گذاشته، اما از سوی آنان پاسخ رد دریافت کرده است:

" موسسات در ولسوالی دروازها کار می‌کنند. از طرف حکومت فعلاً هیچ پروگرام نیست. سرک های ولسوالی های راغ فعلاً یک منطقه که سرک عمومی نیست، بلکه یک سرک فرعی که به قریه وصل می‌شود چند کیلومتر به کمک مردم محل کارش جریان دارد . ما مسولیت خودرا ادا کردیم ، پیش بزرگان رفتیم از آن به بالا توان و قدرتش را نداریم"

اما فعالان اجتماعی، حکومت های گذشته و فعلی را در مورد اعمار سرک 9 ولسوالی سرحدی بدخشان، به بی پروایی و عدم مسولیت پذیری متهم می‌کنند.

محمد نعیم انوری فعال اجتماعی معتقد است که مقام های این ولایت در بخش اعمار و ترمیم این سرک، سهل انگاری کرده و مشکلات مردم را نادیده می‌گیرند:

" با توجه به مشکلات و صعب العبور بودن راه های راغستان که سه ولسوالی یاوان ، راغستان و کوف آب ، این مشکلات هر ساله در فصل زمستان به مردم این ولسوالی ها مشکل ساز می‌شود، مشکل اصلی و اساسی در ولسوالی های راغستان عدم مسولیت است ، کسانیکه در راس استند در بدخشان توجه جدی نمیکنند ، اگر این سرک کمی کلان شود ، عرض سرک بزرگ شود حداقل اگر قیر هم نمی‌شود جغل فرش شود بغل های سرک کلان شود ، من مطمئن استم که یک کمی از مشکلات مردم بیچاره راغستان کاهش پیدا می‌کند"

ولسوالی های راغ ها و دروازها از جمله ولسوالی های سرحدی با کشور تاجیکستان است که با داشتن معادن طلا و انواع سنگ های قیمتی، از اهمیت خاص برخوردار بوده و سالانه پول هنگفت از ذخایر معدنی به حساب افراد زورمند و شماری از افراد حکومت طالبان واریز می‌شود.

نبودن سرک های معیاری ، برف باری های سنگین و راه های صعب‌العبور از جمله آزمون‌های است که در فصل زمستان، سخت دامن گیر مردم این ولسوالی ها می شود و باشنده گان این مناطق با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.