سال ۲۰۲۴ برای زنان افغان با محدودیتهای بیشتر طالبان سپری شد.
در این سال نیز به دلیل محدودیت ها بر آموزش و کار زنان و دختران و موجودیت فقر، از افزایش مشکلات روانی و ازدواجهای زودهنگام در میان زنان و دختران گزارش شده است.
زنان در افغانستان پس از بازگشت طالبان به قدرت در سال ۲۰۲۱ در این کشور با مشکلات بیشتری روبهرو شدند.
سیاستهای طالبان بهصورت سیستماتیک تحصیل، کار و آزادیهای اساسی آنان را هدف قرار داده است.
جلوگیری از آموزش و تحصیل زنان
پیش از حاکم شدن دوبارۀ طالبان در افغانستان، از میان حدود ۹ میلیون دانشآموز در افغانستان، حدود ۳.۵ میلیون تن آنان و از جملۀ ۴۵۰ هزار محصل پوهنتون ها، ۳۳ درصد آنها ، زنان و دختران بودند.
اما پس از بازگشت طالبان به قدرت در این کشور در بیش از سه سال گذشته ، آموزش دختران بالاتر از صنف ششم ممنوع شده است.
طالبان همچنان پوهنتون ها ، لیلیه ها و کورسهای خصوصی را به روی دختران بستته اند.
در قوس سال ۱۴۰۱، طالبان طی یک مکتوب، تحصیل دختران و بعداً شرکت آنان در امتحان کانکور و آزمون اگزیت یا شورای طبی را متوقف کردند.
این مکتوب با امضای ندا محمد ندیم، سرپرست وزارت تحصیلات عالی طالبان، صادر شده بود.
او قبلاً در یک ویدیو گفته بود که تحصیل دختران یک فرهنگ خارجی است که در زمان امانالله خان و ظاهر شاه وارد افغانستان شده است.
در قوس سال ۱۴۰۳، طالبان تحصیل دختران در انستیتوتهای طبی را نیز ممنوع کردند.
ممنوعیت کار زنان
پیش از تسلط دوبارۀ طالبان بر افغانستان ، حدود ۳۰ درصد کارمندان دولتی و ۲۸ درصد اعضای پارلمان افغانستان را زنان تشکیل می دادند.
از میان تقریباً ۳۰۰ هزار عضو نیروی ملی دفاعی و امنیتی افغانستان، حدود ۶,۳۰۰ شان زنان بودند.
همچنان پیش از حاکمیت دوبارۀ طالبان ، حدود ۲,۷۵۶ خبرنگار و کارمند رسانهای زن در افغانستان وجود داشت ؛ اما اکنون تنها ۶۵۶ نفر از آنان در کشور فعال باقی ماندهاند.
طالبان کار زنان را در محاکم، کودکستانها، آرایشگاهها و برخی کافیشاپهای زنانه و همچنان در بسیاری ادارات دولتی و در همه موسسات داخلی و خارجی غیر دولتی ممنوع کردهاند.
آسیب به سلامت زنان
محدودیتهای طالبان بر تحصیل و فعالیت اجتماعی زنان تأثیرات شدیدی بر سلامت جسمی و روانی آنان داشته است.
در حالی که زنان و دختران از شرکت در آزمون اگزیت محروم شدهاند و انستیتوت های طبی نیز به روی آنان بسته شده اند ، طالبان دستور دادهاندکه زنان بیمار فقط توسط داکتران زن درمان شوند.
طبق یک گزارش صندوق جمعیت سازمان ملل متحد UNFPA، نبود خدمات معیاری برای زنان در زمان بارداری و زایمان و عدم موجودیت متخصصین صحی و نرسان، زنان را با مشکلات جسمی و روانی مواجه کرده است.
در عین حال ، کمیشنری عالی سازمان ملل در امور پناهجویان میگوید که محدودیتها و فشارها بر زنان باعث افزایش مشکلات روانی آنان شده است.
ازدواجهای زودهنگام و اجباری
صندوق کودکان ملل متحد (یونیسف ) اعلام کرده است که دخترانی که از آموزش و حقوق شان در افغانستان محروم شدهاند، آیندهای برای خود جز ازدواج زودهنگام نمیبینند.
از سوی دیگر ، گزارش ادارۀ توسعۀ بین المللی ایالات متحده USAID نشان میدهد که ازدواج دختران کمسن به دلیل محدودیتهای طالبان ۲۵ درصد افزایش یافته است.
در حالی حکومت طالبان ادعا می کند که حقوق زنان را در چارچوب شریعت اسلامی در افغانستان تامین کرده است ؛ اما محدودیتها بر آنان با گذشت هر روز افزایش می یابد.
گزارش: ملالی بشیر