مجمع مدافعان حقوق بشر، حکومت طالبان را متهم به وخیمتر ساختن وضعیت بشری در افغانستان کرده و میگوید که حکومت طالبان محدودیتها بر آزادیهای مردم را افزایش داده و جامعه را به زندان روشنفکران و منتقدین تبدیل کردهاست.
نگرانیکه حکومت طالبان تا کنون در برابر آن سکوت اختیار کردهاست.
این مجمع که شبکۀ هماهنگ کننده فعالان حقوق بشر در داخل و خارج از افغانستان است، روز پنجشنبه (۲۹ می) با انتشار اعلامیهی در صفحه اکس (تویتر سابق) خود گفته که وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان پیوسته رسانهها را هدف قرار داده و محدودیتهای آزادی مطبوعات را بیشتر کردهاست.
این سازمان گفته که سرکوب علمای دینی، بازداشت خبرنگاران، به حاشیه راندن زنان و بحران بشری در افغانستان در حال افزایش است.
برخی از افرادیکه تجربه زندانی شدن در حکومت طالبان را دارند، ادعای شکنجه شدید را مطرح کرده و میگویند که برای پایان دادن به "بحران جاری بشری" در افغانستان جامعه جهانی باید فشار را بر طالبان افزایش دهد.
تقریباً چهار ماه در زندان طالبان بودم، دلیلش این بود که ما گاهی اوقات در شبکههای اجتماعی در مورد آموزش دختران، حقوق بشر و دیگر حقوق اساسی صدای خود را بلند میکردیم، وقتی طالبان فهمیدند، هجوم آوردند و مرا بازداشت کردند.
یک فعال مدنی و حقوق بشریکه در سال ۲۰۲۳ از سوی طالبان زندانی شده بود و نخواست به دلیل حساسیت موضوع ناماش را در گزارش بگیریم و به شرط تغییر صدایش به رادیو آزادی گفت: "تقریباً چهار ماه در زندان طالبان بودم، دلیلش این بود که ما گاهی اوقات در شبکههای اجتماعی در مورد آموزش دختران، حقوق بشر و دیگر حقوق اساسی صدای خود را بلند میکردیم، وقتی طالبان فهمیدند، هجوم آوردند و مرا بازداشت کردند، در مدت یک ماه در یک اتاق تاریک استخبارات بودم که در آنجا شکنجه روحی و فزیکی میدهند، سپس مرا به «زندان عمومی» فرستادند، در دو روز اول در زندان استخبارات مرا لتوکوب کردند، اما افراد دیگری را دیدم که در حین لتوکوب معدهشان سوراخ شده و دوباره عملیات شدند."
اعلامیهی مجمع مدافعان حقوق بشر میافزاید که نهادهای استخباراتی طالبان و پولیس مذهبی (محتسبین وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت طالبان) نقش سازمانهای جامعه مدنی را تا حدی غیر قابل تصور محدود کرده و به دلایل ناموجه فعالیتهای آنان را لغو کردهاند.
به همین ترتیب رقیه ساعی فعال حقوق زن که تجربه زندانی شدن توسط طالبان را نیز دارد به رادیو آزادی گفت: "طالبان با بدست آوردن مجدد قدرت، زنان را از تمام عرصههای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی حذف کردهاند، زنان افغان حتی از حقوق اساسیشان که همانا تحصیل و کار است محروم اند، ما از جامعه جهانی و سازمان ملل متحد میخواهیم که در کنار مردم افغانستان بایستند و راه را برای یک حکومت فراگیر، مشروع و دموکراتیک و انتخابات هموار کنند. تا زمانیکه یک حکومت درست نباشد قانون بوده نمیتواند."
مجمع مدافعان حقوق بشر که پس از به قدرت رسیدن مجدد طالبان در افغانستان تشکیل شده و در تبعید فعالیت دارد همچنان میگوید که فعالان حقوق بشر و مدافعان حقوق زن همواره از سوی طالبان مورد تهدید و توهین قرار میگیرند که زنان را از جامعه به حاشیه رانده اند.
این چیزیست که برخی از مدافعان حقوق بشر و فعالان حقوق زن نیز از آن نگران هستند.
هر کسیکه مخالف طالبان فکر کند و یا جرأت به چالش کشیدن سیاستهای آنان را داشته باشد، با بازداشت، شکنجه یا ناپدید شدن اجباری روبهرو میشوند، خانوادهها هم تهدید میشوند و خبرنگاران نیز تهدید میشوند.
شهرزاد اکبر رئیس نهاد حقوق بشری موسوم به «رواداری» به رادیو آزادی گفت: "هر کسیکه مخالف طالبان فکر کند و یا جرأت به چالش کشیدن سیاستهای آنان را داشته باشد، با بازداشت، شکنجه یا ناپدید شدن اجباری روبهرو میشوند، خانوادهها هم تهدید میشوند و خبرنگاران نیز تهدید میشوند، فضای وجود ندارد که مردم بتوانند از حاکمانشان سؤال کنند و پالیسیهای آنها را مورد نقد قرار دهند، بخاطر فضای ترس و این طبعاً باعث میشود که وضعیت بدتر شده و پالیسیهای که خلاف میل مردم است به زور تطبیق شود."
مجمع مدافعان حقوق بشر در مورد اعمال محدودیتها بر رسانهها و خبرنگاران نیز نگرانی کرده و افزوده که وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان به طور مداوم رسانهها را هدف قرار داده و محدودیتها بر آزادی مطبوعات را تشدید کردهاست.
به گفته این مجمع، نشر تصاویر موجودات زنده در رسانهها اکنون در ۱۷ ولایت افغانستان که ۵۰ درصد خاک این کشور را تشکیل میدهند، ممنوع است.
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان به پرسشهای رادیو آزادی در مورد اظهارات مجمع مدافعان حقوق بشر و ادعای کسانیکه در این گزارش مصاحبه شده بودند، تا زمان نشر این گزارش پاسخ نداد.
اما پیش از این اداره حفاظت از زندانهای حکومت طالبان بدرفتاری و شکنجه زندانیان در زندانها را رد کرده بود و ذبیحالله مجاهد در رابطه به بازداشت خبرنگاران و وضع محدودیت بر رسانهها گفته بود که این خبرنگاران به خاطر کار رسانهای شان بازداشت نشده و آنان در چارچوب قوانین اسلامی و منافع ملی از رسانهها حمایت میکنند.
گفتنیست که در حال حاضر سه تن از عالمان دینی نزد حکومت طالبان زندانی اند.
در همین حال، مرکز خبرنگاران افغانستان روز پنجشنبه ۸ جوزا به رادیو آزادی گفت که در حال حاضر ۱۰ خبرنگار نیز در بازداشت طالبان به سر میبرند، اما مجمع مدافعان حقوق بشر شمار خبرنگاران و کارمندان رسانهای زندانی شده توسط طالبان را ۱۶ نفر اعلام کردهاست.