ده‌ها افغان که می‌خواستند قاچاقی وارد ایران شوند، به دلیل سرمای شدید جان باخته‌اند

شماری از منابع محلی در ولایت هرات می‌گویند که ده‌ها تن از شهروندان افغان در مرز ایران و افغانستان، به دلیل سردی هوا جان باخته‌اند.
این منابع در صحبت با رادیو آزادی می‌افزایند که، این شهروندان که قصد داشتند به‌گونهٔ قاچاقی از مرز اسلام‌قلعه وارد ایران شوند، در جریان موج شدید سرما در مسیر راه گیر مانده و جان خود را از دست داده‌اند.

قدوس خطیبی، یکی از فعالان اجتماعی در ولایت هرات، در صحبت با رادیو آزادی گفت که این رویداد روز پنج‌شنبه، ۱۸ دسامبر، رخ داده و زنان و کودکان نیز در میان جان‌باختگان شامل‌اند.
او روز جمعه، ۱۹ دسامبر، در گفت‌وگو با رادیو آزادی گفت:
"یک تعداد از هموطنان عزیز ما زمانی که از مرز اسلام‌قلعه به شکل قاچاقی به سمت ایران می‌رفتند، در بین راه متأسفانه گرفتار برف و سردی هوا شدند و جان خود را از دست دادند. یک عده‌ای که نجات پیدا کرده بودند، خود را به مرزبانان ایرانی رساندند و موضوع را شریک ساختند تا جان دیگران نجات داده شود و اجساد بیرون کشیده شود. در آغاز گفته می‌شد که هفت نفر جان باخته‌اند، اما متأسفانه امروز بعد از ظهر اطلاع یافتیم که تعداد قربانیان بسیار بیشتر از این رقم است. یک فاجعهٔ بزرگ انسانی رخ داده و هنوز رقم دقیق مشخص نیست."

هم‌چنان یک کارمند یک نهاد خیریهٔ محلی در ولایت هرات که نخواست نامش در گزارش گرفته شود، در این مورد به رادیو آزادی گفت:
"متأسفانه این رویداد واقع شده است. امروز من با برخی منابع در مرز صحبت کردم. چند نفر پیش از آن‌که به ایران برسند، دچار جبهات سرد شدند و جان باختند. تعدادی دیگر، مثلاً سه نفر، از مرز عبور کرده بودند که دو تن‌شان جان باختند و یک تن دیگر هنوز در شفاخانه‌های تایباد بستری است. هم‌چنان جنازه‌های دیگری در مرکز کهسان دیده شده که یکی مربوط به خود مرکز بوده و چند جنازهٔ دیگر به اطراف انتقال داده شده‌اند؛ اما منابع گفتند که مشخص نیست به کدام قریه‌ها برده شده‌اند. در منطقهٔ ادرسکن نیز حدود هفت نفر با همین مشکل روبه‌رو شده‌اند."

هم‌چنان یک منبع از شهر تایباد ایران که نخواست نام و صدایش در گزارش منتشر شود، به رادیو آزادی گفته است که ده‌ها جسد مهاجران افغان که به دلیل سردی هوا جان باخته‌اند، به سردخانه‌ها و شفاخانه‌های این شهر انتقال داده شده است.
با آن‌که منابعی که در این گزارش با آن‌ها صحبت شده‌ می‌گویند آمار دقیق تلفات هنوز روشن نیست، اما تأیید می‌کنند که شمار جان‌باختگان به ده‌ها تن می‌رسد.

ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان، در این باره به پرسش‌های رادیو آزادی پاسخ نداد و ایران نیز تا کنون به‌گونهٔ رسمی در این مورد چیزی نگفته است.

رادیو آزادی تلاش کرد با خانواده‌های جان‌باختگان صحبت کند، اما موفق نشد.

این در حالی است که پس از حاکمیت دوباره طالبان بر افغانستان، به دنبال تشدید فقر، بیکاری و ناامنی اقتصادی در افغانستان، موج مهاجرت‌های غیرقانونی شهروندان این کشور به ایران افزایش یافته است. هزاران مهاجر افغان همه‌ساله از مسیرهای خطرناک و قاچاقی، به‌ویژه از مرز اسلام‌قلعه در ولایت هرات، تلاش می‌کنند خود را به ایران برسانند؛ مسیری که به دلیل حضور قاچاقبران انسان، نبود امکانات اولیه و شرایط دشوار طبیعی، همواره جان مهاجران را تهدید کرده است.

این روند در حالی ادامه دارد که کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (یو ان اچ سی آر) می‌گوید از آغاز سال روان میلادی تا ۱۳ دسامبر، بیش از یک‌میلیون و هشت‌صد هزار مهاجر افغان از ایران به افغانستان برگشته‌اند که از این میان، بیش از یک‌میلیون و دوصد هزار تن به‌گونهٔ اجباری اخراج شده‌اند.

برعلاوه اخراج‌های گسترده، بسیاری از مهاجران افغان در گفت‌وگو با رادیو آزادی بارها شکایت کرده‌اند که در ایران با بدرفتاری و محدودیت‌های جدی در زمینهٔ دسترسی به خدمات اساسی، از جمله آموزش و خدمات صحی، روبه‌رو هستند. با این همه، نبود فرصت‌های معیشتی در داخل افغانستان سبب شده است که شماری از شهروندان این کشور، با وجود آگاهی از خطرات موجود، هم‌چنان راه‌های قاچاقی و پرخطر مهاجرت به ایران را بپذیرند.