در پی درگیریهایی که میان دولت اسلامگرای سوریه و اعضای جامعه دروزی در این کشور رخ داد، اکنون این اقلیت کوچک اما متنفذ زیر ذرهبین قرار گرفته است.
دروزیها در بخشهایی از لبنان، اردن، اسرائیل، سوریه و بلندیهای جولان زندگی میکنند، و همین باعث شده که آنها در سیاستهای خاورمیانه جایگاه ویژهای به خود اختصاص دهند.
اسرائیل در هفته جاری اعلام کرد که در حمایت و با هدف حفاظت از دروزیها به نیروهای دولتی سوریه حمله کرده است.
دروزیها کیستند؟
دروزیها اعرابی هستند پیرو مذهبی که شاخهای از اسلام و تشیع به حساب میآید، مذهبی که در قرن یازدهم میلادی ظهور کرده و ترکیبی است از عناصری از اسلام و چند آیین فلسفی دیگر که تأکید در آن بر وحدانیت است و تناسخ و جستوجوی حقیقت.
در حالی که برخی از سنیهای افراطی دروزیها را «کافر» میدانند، احمد الشرع، رئیسجمهور جوان و اسلامگرای سوریه، اعلام کرده که آنها را بخشی از جامعهٔ سوریه میداند و از حقوق آنها دفاع خواهد کرد.
دروزیها کجا زندگی میکنند؟
دروزیهای سوریه در جنوب غربی این کشور یعنی در منطقه سُویدا، هممرز با اردن، و همچنین در بخشهایی از استان قنیطره که به بلندیهای جولان نزدیک است زندگی میکنند. در مقابل، دروزیهای اسرائیل در آن سوی مرز، در جولان اشغالی، به سر میبرند. گروهی از دروزیهای سوریه هم در یکی از حومههای دمشق ساکن هستند.
جایگاه دروزیها در سیاست منطقه
دروزیها با آن که اقلیت کوچکی هستند غالباً در سیاست کشور محل سکونت خود نقشی بزرگ داشتهاند.
در اسرائیل، تعداد دروزیها به ۱۵۰ هزار نفر هم میرسد و برخلاف اعراب فلسطینی، دروزیها در پلیس و ارتش هم خدمت میکنند و حتی در جنگ غزه هم شرکت دارند. برخی از این دروزیها در ارتش به مناصب بالا هم رسیدهاند، و همین باعث میشود که رهبران اسرائیل نتوانند آنها را نادیده بگیرند.
اغلب این دروزیها خود را اسرائیلی میدانند، اما بیش از ۲۰ هزار دروزی که در جولان اشغالی زندگی میکنند همچنان خود را سوری میدانند و با دروزیهای سوریه رابطهٔ نزدیکی دارند.
تخمین زده میشود که تعداد دروزیهای سوریه حدود یک میلیون نفر باشد. در زمان بشار اسد، دروزیها در اعتراضات ضد حکومتی نیز شرکت داشتند، اما هرگز مانند سنیها سرکوب نشدند.
اکنون نیز برخی از رهبران دروزیها خواستار روابط حسنه با حکومت مرکزی سوریه هستند، اما برخی دیگر همچون شیخ حکمت الهاجری خواستار مقاومت در برابر نیروهای دولتی شدهاند، و از دیگر کشورها از جمله اسرائیل کمک خواستهاند، رویکردی که همه رهبران دروزی نمیپسندند.
انگیزه اسرائیل از مداخله در درگیری تازه چیست؟
تا زمانی که بشار اسد در رأس قدرت سوریه بود، اسرائیل مدام این کشور را بمباران میکرد، با این هدف که از نفوذ جمهوری اسلامی در این کشور بکاهد.
پس از اسد نیز اسرائیل دولت جدید سوریه را «تهدیدی جهادی» توصیف و تأکید کرده است که اجازه نخواهد داد نیروهای نظامی دولتی در جنوب سوریه حضور فعال داشته باشند.
در مقابل احمد الشرع، رئیسجمهور موقت سوریه، روز پنجشنبه در یک سخنرانی تلویزیونی بعد از حملات اسرائیل به ساختمانهای دولتی در شهر دمشق اعلام کرد که حفاظت از شهروندان دروزی و حقوق آنها «اولویت ما» است.
او خطاب به شهروندان دروزی گفت: «ما هرگونه تلاش برای کشاندن شما به دامن طرفهای خارجی را رد میکنیم».
احمد الشرع اسرائیل را متهم کرد که از زمان سقوط حکومت بشار اسد به دنبال ایجاد اختلاف و بیثباتی در سوریه است و اتحاد مردم این کشور را هدف قرار گرفته است.