نیوزیلند دیروز دوشنبه اعلام کرد که ماموریت بیست‌ساله نظامی خود را در افغانستان پایان داده و آخرین سربازانش را از افغانستان بیرون کرده است.
نیوزیلند یکی از هم‌پیمانان امریکا است که پس از سال ۲۰۰۱ بیش از ۳۵۰۰ سرباز به افغانستان فرستاد و در جریان حضورش، ده سرباز خود را نیز از دست داد.
اگرچه آخرین شمار سربازان نیوزیلندی در افغانستان تنها شش نفر بود، اما آیا خروج آنها می‌تواند خروج نیروهای خارجی را کلید بزند؟
عتیق‌الله امرخیل
عتیق‌الله امرخیل، نظامی پیشین خروج شش نظامی نیوزیلند را نامحسوس می‌داند، اما تاکید می‌کند که خروج نیروهای امریکایی و دیگر کشورهای هم‌پیمان ناتو که نقش پُررنگی در تجهیز و آموزش نیروهای دفاعی افغانستان دارند، نباید عجولانه و غیر مسئولانه باشد.
او افزود: "افغان‌ها متکی به این استند که اکمالات‌شان را امریکایی‌ها کنند و در صورت لزوم از وقت‌های هوایی هم استفاده کرده می‌توانند این یک بخش تقویت کننده است در صفوف قوای مسلح افغانستان. اگر این‌ها بدون مسئولیت و با عجله از افغانستان خارج شوند واضح است که مخالفان مسلح افغانستان مورال (انگیزه) می‌گیرند."
هم‌اکنون ۹ هزار و ۵۹۲ سرباز ناتو در افغانستان با فرماندهی آمریکا موسوم به "ماموریت حمایت قاطع" حضور دارند. امریکا ۲۵۰۰، آلمان ۱۳۰۰، ایتالیا ۸۹۵ و بریتانیا ۷۵۰ سرباز در چارچوب ناتو دارند. همچنین در این چارچوب سربازان چند کشور دیگر عضو ناتو نیز در افغانستان حضور دارند.
این در حالی است که رهبری جدید ایالات متحده امریکا تا کنون موقف روشنی در باره خروج به موقع نیروهایش از افغانستان نشان نداده است.
بیشتر در این باره: بایدن: از لحاظ فنی خارج شدن سربازان ما از افغانستان تا ماه می، دشوار استجو بایدن رئیس جمهور امریکا روز پنج‌شنبه در کنفرانس خبری گفت که ایالات متحده مهلت خروج اول ماه می را رعایت نمی‌کند اما گفت که "نمی‌تواند امریكا را در سال آینده با داشتن سرباز در افغانستان تصور كند."
فواد امان معاون سخنگوی وزارت دفاع می‌گوید همین اکنون بیش از ۹۰ درصد عملیات‌ها به گونه مستقلانه توسط نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان انجام می‌شود: "نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان فعلاً از نگاه ظرفیت و توانایی به مرحله‌ای رسیده‌اند که می‌توانند به تنهایی از خاک افغانستان دفاع کنند. همین لحظه که با شما صحبت می‌کنم، بیش از نود درصد عملیات‌های نظامی توسط نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان انجام می‌شود."
آرشیف، نیروهای افغان در جریان عملیات نظامی
اما وزارت دفاع افغانستان تاکید می‌کند که نیروهای امنیتی و دفاعی به حمایت‌های مالی و فنی ناتو و هم‌پیمانانش نیاز دارند.
این در حالی است که به گزارش دفتر سرمفتش خاص امریکا برای بازسازی افغانستان (سیگار) از دسمبر ۲۰۲۰ نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان تنها ۲۰ درصد کار تجهیزات فنی خود را به دوش دارند، در حالیکه هدف تعیین شده برای خودکفایی نیروهای افغان، هشتاد درصد بوده است.
از سوی دیگر، وزارت دفاع امریکا پس از توافق‌نامه صلح با طالبان در فبروری ۲۰۲۰ نزدیک به یک میلیارد افغانی را برای تجهیز بخش‌های نظامی افغانستان با ۱۷ شرکت قرارداد کرد که برخی از این قراردادها تا سال ۲۰۲۳ ادامه دارد.
در حال حاضر حدود ۱۸۰۰۰ قراردادی در افغانستان وجود دارند که ۶۳۵۰ آن آمریکایی هستند.
پرسش اصلی این است که پس از خروج نیروهای امریکایی از افغانستان، سرنوشت شرکت‌های قراردادی و پروژه‌های نیمه‌تمام چه خواهد شد؟
به گزارش سی‌ان‌ان به نقل از دوو زخیم افسر پیشین بخش مالی وزارت دفاع امریکا، هر قراردادی مانند "یک بشکه مملو از پرونده‌های قضایی است"، مگر اینکه پنتاگون بخواهد هر مبلغی که شرکت‌های قراردادی درخواست کند، تسویه‌حسات کند."
آقای زخیم گفته اگر امریکا قبل از ختم قراردادها افغانستان را ترک کند، باید سال‌ها پاسخگو باشد.
با همه این‌ها طالبان هشدار داده‌اند که اگر امریکا طبق توافق‌نامه نیروهایش را تا ماه می از افغانستان خارج نکند، پیامدهای ناگواری در پی خواهد داشت.
اکنون دیده شود که طولانی‌ترین و پرهزینه‌ترین جنگ امریکا در خارج این کشور، در مهلت تعیین شده پایان خواهد یافت یا خیر.