سیک‌ها و هندو های افغانستان؛ اقلیتی که با زنده‌گی٬ مرگ و اندیشهٔ فرار دست و پنجه نرم می‌کند

خانواده‌های انگشت شمار باقی ماندهٔ هندو‌ها و سیک‌ها در افغانستان خواستار هرچه زودتر بیرون رفتن از افغانستان هستند.

هندو ها و سیک ها با حاکمیت دوبارهٔ طالبان بر افغانستان آغاز به ترک این کشور کردند، اما حملهٔ اخیر شاخهٔ خراسان گروه داعش بالای درمسال سیک ها در کارته پروان کابل آن‌ها را بیشتر هراسان کرده و اکنون خانواده‌های که تعداد شان انگشت شمار است، برای خروج از افغانستان لحظه شماری می‌کنند.

منطقه شوربازار کابل٬ یکی از محلات قدیمی این شهر است که سیک ها و هندو ها نیز در آن زنده گی می کنند. به صد ها هندو وسیک در این منطقه زنده گی می کردند٬ اما رفته رفته تعداد شان کم شده است.

در منطقه شوربازار٬ در یک یا دو دکان هنوز هم سیک‌های افغان دیده می‎شوند، اما بنابر مشکلات امنیتی با رسانه‌ها صحبت نمی‌کنند، آنها تنها گفتند، خانواده‌های انگشت‌شماری از سیک‌ها باقی مانده‌اند و شاید آخرین شب و روز‌های‌شان را در کابل سپری می‌کنند.

آن‌ها بزرگترین عامل این کار را تحولات سیاسی در افغانستان عنوان می‌کنند.

حمله بر درمسال کارته پروان کابل٬ اراده بسیاری از سیک ها و هندو ها را برای ماندن در افغانستان٬ تغییر داده است

می‌گویند حملهٔ مرگبار اخیر بالای درمسال‌شان آن‌ها را بیشتر هراسان کرده و از همین رو تصمیم گرفتند تا کشور را ترک کنند.

۲۸ جوزا بالای درمسال سیک‌ها در کارتهٔ پروان کابل حملهٔ گروهی صورت گرفت که در نتیجه به شمول یک سیک دو تن کشته و هفت تن دیگر زخمی شده‌اند.

مسئولیت این حمله را گروه داعش به عهده گرفت.

رگبر سینگ در همین حمله زخم برداشت.

او که زخم‌هایش هنوز بهبود نیافته، از جامعهٔ جهانی می‌خواهد که هرچهٔ زودتر او را از افغانستان بیرون کند.

"من از جامعهٔ جهانی و کشور‌های منطقه می‌خواهم، اهل هنود که این‌جا باقی مانده برای بیرون کردن شان از افغانستان تلاش کنند، و در یک شهر دیگر برای بود و باش‌شان زمینه برابر شود."

او می‌گوید، در هراس است که در آینده بالای مراسم مذهبی‌شان حملهٔ گروهی صورت نگیرد.

شمار دیگری از هندو‌ها و سیک‌های ساکن در این شهر نگرانی‌های مشابهٔ دارند.

ارجیت سینگ که در حمله بالای درمسال در کارتهٔ پروان کابل یازنه‌اش کشته شد، به رادیو آزادی گفت:

"این‌جا زندگی ما درست نیست، این‌جا ما هر روز می‌میریم، اگر در خارج برای ما نان با پیاز هم پیدا شود خوشحال هستیم، زیرا حداقل زنده خواهیم ماند، این‌جا زمانی که صبح بیرون شوی، دوباره امید برگشت به خانه وجود ندارد، در خانه همه منتظر‌ات خواهند بود، اما تو نمی‌بیآیی، پس در این قسم کشور چه کنیم؟"

هندو ها و سیک های افغانستان در گذشته مراسم مذهبی و جشن های مجللی برگزار می کردند.

اما ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی حکومت طالبان می‌گوید، آن‌ها برعلاوهٔ هندو‌ها و سیک‌ها مسئول محافظت از همه مردم افغانستان هستند و اداره‌های امنیتی تلاش می‌کنند که امنیت به شکل درست تامین شود.

"ما از حقوق اقلیت‌ها در کشور باید اطمینان کامل بدهیم، در کنار هندو‌ها و سیک‌ها برای همه اطمینان می‌دهیم که سر و مال‌شان این‌جا محفوظ است و ما مکلف به تامین امنیت آن‌ها هستیم."

گفتنی‌ست، در ۲۵ مارچ ۲۰۲۰ در نظام پیشین جمهوریت بالای درمسال هندو‌ها در منطقهٔ شوربازار کابل از سوی گروه داعش حمله صورت گرفت که از اثر آن دست‌کم ۲۵ نفر از سیک‌‌ها کشته و بیشتر از ده‌ها تن دیگر زخم برداشتند.

گذشته از پایتخت – کابل در شماری دیگر ولایت‌های افغانستان از جمله ننگرهار، خوست، پکتیا و غزنی نیز تعدادی زیادی از هندو‌ها و سیک‌ها زندگی می‌کردند.

ولایت ننگرهار زمانی مرکز بزرگ هندو‌ها و سیک‌های‌ افغان خوانده می‌شد، اما در حال حاضر تنها پنج خانواده در این ولایت باقی مانده که آن‌ها نیز در انتظار رفتن به هند شب‌های‌شان را صبح می‌کنند.

حکیم زاده جسبیر سنگ، مسئول درمسال مرکزی ننگرهار به رادیو آزادی گفت، از ناچاری زیاد مجبور است تا وطن‌اش را ترک کند، اما می‌گوید، در هر گوشهٔ از دنیا هم اگر باشد به افغان بودن‌اش افتخار خواهد کرد.

"ما افتخار می‌کنیم که افغان هستیم، هرجای که برویم به نام افغانستان یاد می‌شویم، هیچ کسی این را نمی‌گوید که این‌ها هندی‌ها هستند هر کسی می‌گوید این‌ها افغان هستند، شناسنامهٔ مربوط به احصایه که در جیب تو است در جیب من هم است پس ما برادران افغان هستیم."

دکان عطاری یکی از سیک های افغان در کابل

در دکان‌های نزدیک به درمسال مرکزی جلال‌آباد نیز هندو‌ها و سیک‌های افغان به چشم نمی‌خورند.

در گذشته سیک‌ها و هندو‌ها در اینجا د‌ه‌ها دکان فروش دارو‌های یونانی داشتند.

این دکان‌ها هنوز هم وجود دارند. هندو‌ها و سیک‌های ساکن در ننگرهار این دکان‌ها را فروخته‌اند و یا هم با نصف فایده به مسلمانان سپرده‌اند.

راحت‌گل زیارمل، یکی از مدافعان حقوق بشر در ننگرهار می‌گوید، ترک افغانستان شاید تصمیم آسانی برای هندو‌ها و سیک‌ها به نظر برسد، اما دوری از آن برای شان قابل تحمل نخواهد بود.

"در میان صد درصد از مسلمانان شاید صد خانواده از آن‌‌ها جامعهٔ ما را زیبا ساخته بود، اما متاسفانه ما ۳۵ میلیون مسلمان نتواستیم برای این صد خانواده اطمینان بدهیم که شما در بین ما امن خواهید بود، و شما زیبایی جامعهٔ ما هستید، شما عضو این جامعه هستید و برادران افغان ما هستید، متاسفانه جنگ‌های اخیر این برادران ما را از ما جدا ساخت."

او می‌گوید، هندو‌ها و سیک‌های ساکن در ننگرهار ارزش‌ها و فرهنگ‌های مشترک با آن‌ها دارند و همواره برای نگهداشت آن تلاش کردند.

اما اکنون که این اقلیت مذهبی بنابر مشکلات سیاسی و امنیتی با سرنوشت نامعلومی افغانستان را ترک می‌کنند، شاید زمانی زیادی را در بر بگیرد که افغان‌های مسلمان خاطره‌های خوبی از همسایه‌گی آن‌ها را فراموش کنند و ترک افغانستان برای آن‌ها نیز بسی دشوار خواهد بود.