هیئت طالبان که هفتۀ گذشته به ایران سفر کرده بود، روز گذشته با برگشت به کشور گفت که با حکومت ایران در بخش تجارت توافقنامههای مختلفی را امضا کرده است.
تلویزیون ملی تحت کنترل حکومت طالبان بخشی از سخنان نورالدین عزیزی، سرپرست وزارت تجارت و صنعت حکومت طالبان را نشر کرده که گفته، حکومت ایران با آنها تعهد سپرده است که سر از روز شنبۀ هفتۀ جاری تاجران افغان میتوانند از طریق بندر چابهار به خارج صادرات کنند. او گفته است:
"سفر ما پر از دستآورد بود، هدف سفر ما تنها از راه بندر چابهار صادرات بود، تعهد سپرده شد که شما میتوانید سر از فردا از راه بندر چابهار صادرات و واردات را آغاز کنید."
خان جان الکوزی، مسئول اتاق مشترک تجارت افغانستان و پاکستان میگوید، آنها از مدت زمانی زیادی به این سو در صدد این بودند که بدیل مناسبی بجای بندر کراچی پاکستان برای صادرات و واردات به خارج پیدا کنند.
آقای الکوزی به رادیو آزادی گفت، اکنون بندر چابهار بهترین راه بدیل است:
"بندر چابهار در شرایط کنونی برای افغانها بهترین راه بدیل است، بخاطریکه بندر کراچی پاکستان مالهای ما را متوقف کرده است، پاکستان حالا یک سیستم را ایجاد کرده است و از طریق آن میخواهد این مالها را بالای ما سه الی چهار بار به نرخ کمپنیها به فروش برساند، حالا نظر به شرایط ما نمیتوانیم از بندر کراچی استفاده کنیم، به همین خاطر بندر چابهار بهترین گزینه است."
او همچنان افزود که از طریق بندر چابهار حکومت ایران و طالبان روی ایجاد سهولتهای بیشتر به تاجران افغان و کاهش مصارف نیز تعهد سپردهاند.
از سوی هم شماری از تاجران افغان که در شرایط کنونی بالای اموال تجارتیشان در بندر کراچی محدودیت وضع شده است، راه چابهار را بهترین گزینه میدانند.
حاجی یمین و حاجی عبدالاحد، دو تن از تاجران افغان در این مورد به رادیو آزدی گفتند:
"همین اکنون در بندر کراچی صدها کانتنر مال تاجران افغان متوقف هستند، مشکلات برایشان ایجاد میکند، تا این کانتنرها آزاد نشوند، در این حالت ما مجبور هستیم تا از بندر چابهار استفاده کنیم، بخاطریکه این یک راه بدیل است، اگر چه دور است و قیمت تمام میشود، امما بجای اینکه اموال ما اینجا متوقف شود، بهتر است از راه چابهار استفاده کنیم."
"بندر چابهار ایران به ما سهولتهای بیشتری را مهیا خواهد کرد، اما یک مشکل است که این راه کمی دورتر است، وقت میگیرد، اما از راه پاکستان که صادرات میکردیم، در وقت کم اموال ما میرسید و مصارف آن نیز کم است."
آذرخش حافظی، آگاه امور اقتصادی هم میگوید، بندر چابهار ارزش اقتصادی خودش را دارد، اما هیچ بندری در بخش صادارت و واردات افغانستان نمیتواند بدیل بندر کراچی شود:
"هر بندر موقعیت جغرافیایی خودش را دارد، یکی بدیل دیگر شده نمیتواند، بندر چابهار به خاطر جای بندر دیگر را گرفته نمیتواند که اینجا کشتیهای بزرگ نمیآید و این قدر مال موجود نیست که برای این کشتیها کفایت کند و ارزش اقتصادی داشته باشد، با ۱۰ یا ۱۵ کانتنر کشتی حرکت نمیکند، برای آنها به هزارن کانتینر نیاز است و اینجا این قدر مال وجود ندارد که صادرات انجام شود."
آقای حافظی همچنان گفت، افغانستان باید مستقیماً با چین داد و ستد داشته باشد و در کنار آن همه بنادر باید با کشورهای همسایه باز باشد تا از مشکلاتی که هر از گاهی پاکستان در بخش تجارت برایش ایجاد میکند، رهایی یابد.
حکومت طالبان درحالی از آغاز صادرات و واردات از طریق بندر چابهار خبر میدهد که تاجران افغان از طریق بندر کراچی پاکستان به کشورهای خارجی صادرات و واردات دارند، اما به گفتهٔ اتاق تجارت و سرمایهگذاری افغانستان، از دو ماه به این سو حکومت پاکستان بر کالاهای تاجران افغان محدودیت وضع کرده و آنها نمیتوانند کالاهای تجارتیشان را انتقال دهند.