دفتر هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) در یک گزارش تازه نوشته است که محروم بودن زنان و دختران افغان از تحصیل و کار نه تنها بر سلامت روان آنان تاثیر منفی گذاشته که نقش آنان را در خانواده و جامعه هم کمرنگ کرده است.
بر بنیاد این گزارش ۹صفحهای یوناما، ازدواجهای زودهنگام و زیرسن، کار کودکان، خشونتهای خانوادگی و مهاجرت غیرقانونی از دیگر پیامدهای منفی ممنوعیت تحصیل و کار زنان و دختران در افغانستان بوده است.
یوناما در این گزارش تحصیل و اشتغال را کلید دسترسی زنان و دختران افغان به حقوقشان و دست یافتن به تصمیمگیری عنوان کرده است.
در بخش دیگر این گزارش آمده که سهم زنان در خانواده از جنوری ۲۰۲۳ تا نوامبر این سال از ۹۰درصد به ۳۹ درصد و سهم آنان در اجتماع هم از ۱۷ درصد به ۵ درصد کاهش یافته است.
یوناما همچنان از شدید شدن این بحرانها بر زنان و دختران پس از زلزلههای مرگبار ماه اکتوبر در غرب افغانستان و اخراج اجباری مهاجرین افغان از پاکستان و دسترسی نامتناسب آنان به کمکهای بشردوستانه ابراز نگرانی کرده است.
پری که پیش از حاکمیت دوبارۀ طالبان مدیر یک مکتب بود، میگوید که نانآور پدر و مادر ، یک خواهر معیوب و یک خواهر بیوهاش و فرزندان او بوده است.
پری به رادیو آزادی گفت که اما با از دست دادن وظیفه اش به دلیل ممنوعیت کار زنان فراز و نشیبهای زیادی را به شمول خشونت خانوادگی و مشکلات روانی تجربه کرده است:
"بیوظیفه هستم و مسئولیتی که داشتم در قبالشان ادا کرده نمیتوانم، بخاطر همین شرایط باعث شد که تمام فامیل دیگر به حرفم گوش نکنند و وضعیت روحی و روانی من آنقدر خراب شد که حتی پدرم به رویم دست بلند کرد."
از سوی دیگر پریسا مبارز، یک تن از فعالان حقوق زنان هم اقدامات جامعۀ جهانی و ملل متحد در پیوند به تغییر وضعیت زنان و دختران افغان ناکافی میداند. او به رادیو آزادی گفت:
"این روندی که روی دست گرفتند از دید من نتیجهبخش نیست، اگر واقعاً نتیجهبخش میبود وضعیت فعلی افغانستان را درک میکردند اینها، باید یک اقدام جدی در قبال زنان افغانستان در قبال سرنوشت زنان افغانستان اینها انجام میدادند و یک تغییر در وضعیت فعلی افغانستان میآمد."
این درحالیست که طالبان پس از حاکمیت دوبارهشان در افغانستان به واسطۀ حدود ۵۰ فرمان محدودیتها و ممنوعیتهای زیادی را بر زنان و دختران در افغانستان وضع کردند.
ممنوعیتها و محدودیتهایی که جامعۀ جهانی و سازمانهای حقوق بشری بیشتر آنها را نقض حقوق بشری زنان خوانده اند، اما سخنگویان حکومت طالبان بارها مدعی شده اند که حقوق همه افغانان بشمول زنان و دختران در چهارچوب شریعت اسلام تأمین است.
ممنوعیت آموزش بالاتر از صنف ششم و تحصیل در پوهنتونها، ممنوعیت کار در بیشتر ادارههای دولتی و تمام ادارههای غیردولتی و آرایشگاهها، ممنوعیت سفر بدون محرم در مسیرهای طولانی و رفتن به پارکهای تفریحی و ورزشگاهها از مهمترین محدودیتهایی اند که حکومت طالبان بر زنان و دختران در افغانستان وضع کردند.