بزرگ‌ترین گروه مهاجران غیرقانونی که در سال ۲۰۲۴ وارد اروپا شده اند، افغان‌ها بودند

گروهی از مهاجرین در مرز میان هنگری و صربیا (تصویر آرشیف)

کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان (یو ان اچ سی آر) می‌گوید که افغان‌ها بزرگ‌ترین گروه ورودی مهاجران غیرقانونی به اروپا را تشکیل می‌دهند.

این اداره در یک گزارش تحلیلی که ناوقت روز جمعه، ۲۵ جولای در ویب‌سایت ریلیف ملل متحد منتشر شده، افزوده است که ۴۲ درصد از مجموع مهاجران غیرقانونی که در سال ۲۰۲۴ از مسیرهای زمینی یا دریایی وارد اروپا شده‌اند، شهروندان افغانستان بوده‌اند.

بر اساس معلومات یو ان اچ سی آر، زنان ۲۸ و کودکان ۴۱ درصد از این مهاجران را تشکیل می‌دهند.

این در حالی‌ست که از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۳ افغان‌ها پس از بنگله‌دیش، بزرگ‌ترین گروه مهاجران ورودی غیرقانونی به اروپا بودند.

یو ان اچ سی آر می‌افزاید که روند ورود افغان‌ها به اروپا پس از تسلط دوبارۀ طالبان بر افغانستان در سال ۲۰۲۱، افزایش یافته است.

در ادامۀ گزارش آمده است که در میان افغان‌هایی که در سال ۲۰۲۴ از راه‌های غیرقانونی وارد اروپا شده‌اند، ۸۸ درصد جنگ و خشونت را دلیل اصلی مهاجرت‌شان عنوان کرده‌اند.

از این میان، ۴۸ درصد به ناامنی عمومی و ۴۰ درصد دیگر به تهدیدهای مستقیم علیۀ جان و خانواده‌شان اشاره کرده‌اند.

کوتاه ترین راه ترکیه بود که از راه قاچاق بروم، بدبختانه دو بار رفتم ولی نتوانستم موفق شوم.

در عین حال شماری از مهاجران افغان که تلاش کرده‌اند از راه‌های غیرقانونی خود را به کشورهای اروپایی برسانند، می‌گویند که به دلیل مشکلات و تهدیدات امنیتی در افغانستان، ناچار به انتخاب این مسیر پرخطر شده‌اند.

یکی از آن‌ها که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نامش در گزارش ذکر شود، در صحبت با رادیو آزادی گفت:

"چون در نظام وظیفه داشتم و یک شخص نظامی استم زندگی برای ما طاقت فرسا، مشکل و بی نهایت خطرناک بود، تهدیدات بلند امنیتی متوجه من و خانواده‌ام شده بود، کوشش کردیم از هر راه ممکن از افغانستان بیرون شویم و پناهنده شویم به دیگر کشورها، کوتاه ترین راه ترکیه بود که از راه قاچاق بروم، بدبختانه دو بار رفتم ولی نتوانستم موفق شوم."

گروهی از مهاجرین غیرقانونی سوار بر یک قایق بادی در آب‌های اروپا (تصویر آرشیف)

یکی دیگر از مهاجران افغان که هم ‌اکنون در ایران بسر می‌برد و او نیز به دلیل مشابه نخواست نامش گرفته شود، در مورد دشواری‌های این مسیر می‌گوید:

از ترکیه دوباره به افغانستان دیپورت شدم و باز دوباره به ایران آمدم، راه قاچاق مشکلات و بدبختی زیادی دارد.

"مجبور شدیم آمدیم ایران، از ایران رفتیم ترکیه از مردم قرض گرفتیم، از ترکیه طرف یونان رفتیم در آنجا ما را پولیس بازداشت کرد و ترکیه روان کردند و از ترکیه دوباره به افغانستان دیپورت شدم و باز دوباره به ایران آمدم، راه قاچاق مشکلات و بدبختی زیادی دارد."
در ادامۀ گزارش یو ان اچ سی آر آمده است که میان سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۳، شمار پناهجویان و مهاجران افغان که در جریان عبور از جنوب‌غرب آسیا جان خود را از دست داده‌اند، ۲۵۰ درصد افزایش یافته و از ۳۰۸ تن به ۱۰۷۸ تن رسیده است.

بر اساس این گزارش، بیشتر این مرگ‌ومیرها و ناپدیدشدن‌ها مربوط به پناهجویان افغان می‌شود که از مسیر جنوب‌غرب آسیا، از افغانستان به ایران و سپس در تلاش برای رسیدن به ترکیه و ورود به اتحادیۀ اروپا بودند.

یو ان اچ سی آر در گزارش خود افزوده است که شمار زیادی از افغان‌هایی که می‌خواستند وارد کشورهای اروپایی شوند، جرمنی را به‌عنوان مقصد نهایی خود ذکر کرده‌اند.

بیشتر در این باره: توافق وزیران داخلۀ شش کشور اروپایی بر تشدید قوانین پناهندگی از جمله بازگرداندن پناهندگان به افغانستان

این در حالی‌ست که جرمنی به‌ تازگی ۸۱ شهروند افغان را که از سوی محاکم این کشور مجرم شناخته شده‌اند، با همکاری قطر و در هماهنگی با طالبان به افغانستان بازگردانده و اعلام کرده است که روند بازگرداندن افغان‌های محکوم به جرم ادامه خواهد داشت.

پس از بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان، شمار زیادی از شهروندان افغانستان به دلایل گوناگون از جمله ناامنی، مشکلات اقتصادی، بیکاری و محدودیت‌های شدید بر آموزش دختران بالاتر از صنف ششم، ناگزیر به ترک کشور شده‌اند.

شماری از این افراد برای رسیدن به مقصد، راه‌های غیرقانونی و پرخطر را انتخاب کرده‌اند؛ مسیری که برخی توانسته‌اند به سلامت طی کنند، اما شماری دیگر در جریان آن ناپدید شده یا جان خود را از دست داده‌اند.