در پی اعلان وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان مبنی بر آغاز سمستر بهاری پوهنتونها برای دانشجویان ذکور، شماری از دانشجویان دختر این تصمیم طالبان را تأسف بار میدانند.
یکی از دانشجویان پوهنتون کابل که اکنون اجازهٔ ورود به آن را ندارد و نمیخواهد به دلیل مشکلات امنیتی نامش در گزارش گرفته شود، میگوید، انتظار داشت با آغاز سمستر بهاری پوهنتونها، وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان به دختران اجازۀ تحصیل را دهد.
او به رادیو آزادی گفت:
"من هم منتظر این بودم که دوباره اعلان شود که دروازۀ پوهنتونها به روی دختران هم باز شود، ولی متاسفانه ما فعلاً شاهد این هستیم که تنها اجازه برای پسران داده شد، وقتی حکومت اسلامی میباشد و گفته میشود که همه امر و نواحی مطابق اسلام است، پس باید تمام جنبهها را در نظر بگیرند."
یکی دیگر از دانشجویان دختر که او نیز نمیخواهد نامش در گزارش گرفته شود، به رادیو آزادی میگوید، طالبان تعهد کرده بودند که به دختران با طرح به گفتهٔ خودشان مطابق شریعت اسلام اجازهٔ تحصیل را میدهند.
به گفته این دانشجو، اما طالبان به تعهدشان عمل نکردند:
"مسئولین اینها گفتن که در سال نو تعلیمی اینها طرحهای خود را مطرح میکنند که دختران با چه شرایط اسلامی میتوانند به درسهایشان ادامه بدهند، این سه ماه را که دختران سپری کردند به این امید بودند که در سال نو تعلیمی شاید بتوانند دوباره به درسهایشان برگردند."
این در حالیست که وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان روز چهارشنبه اعلام کرده که به تاریخ ۱۵ حوت سمسترهای بهاری پوهنتونهای دولتی ولایتهای سرد سیر آغاز خواهد شد و تنها دانشجویان پسر میتوانند به درسهایشان حاضر شوند.
این تصمیم طالبان برعلاوهٔ دانشجویان دختر، واکنش فعالان حقوق زن را نیز برانگیخته است.
مونسه مبارز، مسئول جنبش اصلی زنان مقتدر افغانستان به رادیو آزادی گفت، طالبان با این اقدامها به دنبال منافع سیاسیشان هستند:
"اقدامات طالبان سیاسی است، این اقدام یک خواست منافع سیاسی است که تا هنوز به آن نرسیده اند و او عبارت از این بود که نمایندهشان در سازمان ملل متحد به رسمیت شناخته شود، پولهای بلاک شدهٔ افغانستان برایشان واریز شود، حکومتشان به رسمیت شناخته شود، هیچ کدام اینها تحقق پیدا نکرده و از آن نتیجه به دست نه آورده اند، بحث دین و مذهب و فرهنگ مردم کاملاً یک موضوع جدا از آن چیزی است که طالبان میخواهند عملی کنند."
در همین حال وزارت خارجۀ امریکا میگوید، آنها در کنار مردم افغانستان هستند و از طالبان میخواهند که به زنان و دختران اجازه بدهند تا دسترسی به آموزش و مشارکت کامل در جامعه داشته باشند.
ند پرایس، سخنگوی این وزارت روز چهارشنبه به خبرنگاران گفته است که این اقدام طالبان نشان دهندهٔ نقض تعهداتی است که طالبان به مردم افغانستان داده بودند و این کار تاثیر قابل توجهی در تعامل امریکا با نمایندگان طالبان داشته است.
ند پرایس افزوده است، هیچ کشوری به جز از افغانستان مانع تحصیل دختران نمیشود:
"ما میبینیم وقتی در اواخر ماه جاری میلادی مکاتب در افغانستان باز شود، چه خواهد شد. ما در کنار مردم افغانستان ایستادیم و از طالبان میخواهیم که به زنان و دختران اجازه تعلیم و تحصیل و حضور در جامعه را بدهند. بستن در مکاتبی بالاتر از صنف ششم به روی دختران در ماه مارچ سال گذشته نقض تعهداتی است که طالبان با مردمشان کرده بودند. این تصمیم تاثیر عمیقی بر تعاملات ما با نمایندگان طالبان داشته است."
ضیاءالدین هاشمی، سخنگوی وزارت تحصیلات عالی حکومت در پاسخ به این واکنشها در پیامی به رادیو آزادی نوشت: "در حال حاضر زنان مکلف به اطاعت هستند."
از سوی دیگر دفتر سازمان ملل متحد برای برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان (زنان سازمان ملل متحد) در توییتی گفته است: "۱ سال است که دختران از آموزش متوسطه و عالی محروم هستند، ۳ ماه است که زنان از کار در انجوها منع شدند و بیش از یک سال است که احکام و رفتار حذف زنان و دختران از جامعه ادامه دارد."
پس از حاکمیت دوبارۀ طالبان در افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم از رفتن به مکتب منع شدند و در کنار دیگر محدودیتها بر زنان، زنان و دختران در اواخر ماه دسامبر ۲۰۲۲ از کار در ادارههای غیردولتی و تحصیلات در پوهنتونها منع شدند.