ترس از زلزله به یک معصل جدی در هرات مبدل شده است. به گفته مسوولان شفاخانه حوزوی هرات، شمار بیماران دچار به مشکلات روانی ناشی از زلزله، سه برابر زخمیان زلزله های این ولایت است.
ادامه زلزله ها و پس لرزه های آن، زندگی در زیر خیمه ها در بیرون از خانه، از دست دادن نزدیکان در زلزله و فقر و بیکاری از علت های دچار شدن افراد به آسیب های روانی در ولایت هرات گفته می شود.
گل بی بی ۴۷ ساله در بخش صحت روانی شفاخانه حوزوی هرات بستری است.
او باشنده قریه سیاه آب ولسوالی زنده جان ولایت هرات است و شش عضو خانواده اش را در زلزله از دست داده است.
در نخستین زلزله حدود سه هفته پیش، همسر، پسر، دو دختر و دو نواسه گل بی بی زیر آوار شد و جان های خودرا از دست دادند.
گل بی بی به خاطر زلزله و از دست دادن عزیزان اش در این رویداد طبیعی، به مشکلات روحی و روانی مبتلا شده است.
او در باره ترس از زلزله و غم از دست دادن عزیزان خودبه رادیوآزادی گفت:
" از زلزله بسیار می ترسم و هر چیز که اندک تکان می خورد من می ترسم. فکر می کنم که خانه روی من چپه می شود و از بین می روم، از بس که ترسیده ام. وقتی کوچک ترین صدا را می شنویم دلم می لرزد و بسیار می ترسم."
خانه و قریه او در زلزله با خاک یکسان شده است.
در این زلزله، گل بی بی همراه با دو پسر و یک دخترش جان سالم بدر برده است.
همانند گل بی بی، ده ها زن در بخش صحت روانی شفاخانه حوزوی هرات بستری هستند.
همه این زنان به خاطر ترس از زلزله به مشکلات روحی و روانی مبتلا شده اند.
مریم ۱۹ ساله یک تن از این زنان است.
او که در بستر بیماری افتاده صحبت کرده نمی تواند.
محمد افضل همسر مریم در باره مریضی همسرش بیشترمی گوید:
"وقتی که زلزله شد همسرم در خانه بود و بسیار ترسیده بود، وقتی که اورا دیدم وضعیت اش خوب نبود. او را به شفاخانه حوزوی آوردم و دوا داد و یک شب بستری بود. چند روز می شود که خودش به زمین می افتد. به خاطر ترس از زلزله برایش مشکل اعصاب پیدا شده است و داکتران می گویند که مشکل اعصاب پیدا کرده است."
در جریان حدود بیست روز گذشته، بیشتر از دو هزار مریض دچار به مشکلات روانی برای تداوی به شفاخانه حوزوی هرات آورده شده اند.
به گفته مسوولان این شفاخانه، از میان این مریضان ۴۰۰ تن بستری شده اند و دیگران پس از گرفتن دوا و مشاوره، به خانه های شان برگشته اند.
قدیم محمدی مسوول بخش صحت روانی شفاخانه حوزوی هرات در این باره می گوید:
"مراجعین صحت روانی سه برابر مراجعین زخمی هستند. مریضی روانی در تمام اعضای خانواده وجود دارد. اثرات ترس از زلزله تنها در مناطقی که آسیب دیده نیست بلکه اثرات آن در شهر هم وجود دارد. مردم که شب ها در جاده ها می خوابند و یا تکان های زلزله را تجربه می کنند، یک وحشت عجیبی بر آنان مسلط شده است."
آیا استرس و فشارهای روانی ناشی از زلزله چقدر جدی است؟
محمد شفیق عمیر یک روانشناس در هرات در این باره بیشترمی گوید:
" افرادی که حادثه زمین لرزه را دیده و تجربه کرده اند، دچار اختلال شدید روانی و اضطراب شدید شده اند. ترس ما از این است که در آینده این موضوع می توانند باعث اختلالات شدید روانی از جمله جنون و افسردگی های شدید شود. این وضعیت اگر دوباره تکرار شود منجر به یک فاجعه خواهد شد."
در جریان سه هفته پیش، سه زلزله نیرومند و ده ها زلزله خفیف و پس لرزه هرات را تکان داده است.
بر بنیاد آمارهای طالبان در هرات، بیشتر از پنجاه قریه در ولسوالی های زنده جان، انجیل، گلران و کشک رباط سنگی این ولایت دز زلزله ها کاملا ویران شده اند.
آمارهای شفاخانه حوزوی هرات نشان می دهد که بیشتر از دو هزار و ۵۰۰ تن در این زلزله ها جان باخته اند و بیشتر از دو هزار تن دیگر زخم برداشته اند.
تکرار زمین لرزه ها باعث وحشت و ترس عمومی در میان مردم هرات شده است و آنان جرات نمی کنند به خانه های شان برگردند.
گل بی بی می گوید، به خاطر ترس از تکرار زلزله و از دست دادن عزیزان خود، دیگر حاضر نیست به قریه اش برگردد.
به گفته او، قریه پس از ویران شدن ترسناک شده و نمی تواند با خاطرات تلخ در آنجا زندگی کند.
