کمیسیون ایالات متحده امریکا در امور آزادی مذهبی در جهان (یو اس سی آی آر اف) می‌گوید که آزادی مذهبی در سال ۲۰۲۳ در افغانستان با ادامه اجرای تفسیر سخت‌گیرانه طالبان روبه وخامت بوده است.
در گزارش جدید سال ۲۰۲۴ این کمیسیون که ناوقت روز چهارشنبه منتشر شده آمده که مقام‌های طالبان آزادی مذهب یا عقیده همه افغان‌هایی را که تفسیر متفاوت از اسلام دارند یا اقلیت‌های مذهبی اند، نقض می‌کنند.
در این گزارش کشورهایی‌که بدترین آزار و اذیت مذهبی در جهان را دارد، مشخص شده‌است.
فردریک دیوی معاون رئیس این کمیسیون در یک نشست آنلاین که جزئیات این گزارش را به روز پنجشنبه بیان می‌کرد گفت که افغانستان از لحاظ آزادی‌های مذهبی در این گزارش در ردیف کشورهای مورد نگرانی خاص قرار گرفته است.
او در این مورد بیشتر گفت: "کمیسیون ایالات متحده امریکا در امور آزادی مذهبی در جهان، به وزارت خارجه ایالات متحده توصیه می‌کند تا همچنان پنج کشور را در لیست کشورهای مورد نگرانی خاص قرار دهد که آن‌ها عبارت از افغانستان، آذربایجان، هند، نایجریا و ویتنام اند."
در گزارش سالانه کمیسیون ایالات متحده امریکا در امور آزادی مذهبی در جهان همچنان آمده که اقلیت‌های مذهبی در افغانستان با تهدید گروه‌های تروریستی از جمله داعش و آزار و اذیت طالبان مواجه اند.
در گزارش این کمیسیون به گونه مشخص از شیعه‌یان، هندوها، سیکهـ‌‌ها و مسیحیان نام برده شده که به‌گفته این کمیسیون آزادی مذهبی آن‌ها نقض شده‌است.
کمیسیون ایالات متحده امریکا در امور آزادی مذهبی در جهان در این گزارش ۱۷ کشور را بر اساس این‌که حکومت‌های شان درگیر نقض شدید حق آزادی مذهب یا عقیده اند، بهعنوان کشورهای مورد نگرانی خاص معرفی شده‌اند.
این کشور ها برما، چین، کیوبا، اریتره، ایران، نیکاراگوئه، کوریای شمالی، پاکستان، روسیه، عربستان سعودی، تاجیکستان و ترکمنستان و همچنان افغانستان، آذربایجان، هند، نیجریه و ویتنام اند.
کمیسیون ایالات متحده امریکا در امور آزادی مذهبی در جهان، با اشاره به ممنوعیت آموزش زنان و دختران در افغانستان افزوده که طالبان ده‌ها فرمان را بر اساس تفسیر مذهبی خود برای محدود کردن رفت‌وآمد، پوشش، اشتغال و تحصیل افغان‌ها گسترش داده و به اجرا درآورده‌اند که به طور نامتناسبی بر اقلیت‌های مذهبی و همچنان زنان و دختران تأثیر می‌گذارند.
از سوی هم شماری از نماینده‌های شیعه‌یان افغانستان مدعی اند که حکومت طالبان تلاش می‌کند تا عقاید خود را بر اقلیت‌ها تطبیق کنند.
صادقی‌زاده نیلی نماینده ولسی جرگه در جمهوری پیشین و عضو قبلی شورای عالی تنظیم امور دینی شیعه‌یان افغانستان به رادیو آزادی گفت: "طبقه حاکم فقط قرائت خود اش را از مذهب خود با جبرو اکراه سر مردم اعمال می‌کند، مردم شیعه و هزاره افغانستان در این دو سال و نیم تحت فشارهای بسیار فراوانی بوده اند و در موارد زیادی برنامه‌های مذهبی این‌ها را به چالش کشیده و مانع اجرای آن شده‌است."
اما ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی حکومت طالبان پیش از این گفته که وضع برخی قیودات بر اجرای مراسم شیعه‌یان در افغانستان به هدف تأمین امنیت مراسم بوده است.
این درحالی‌ست که چند ماه قبل وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان به همه پوهنتون‌های دولتی و خصوصی در افغانستان دستور داد که کتابخانه‌های خود را از کتاب‌های فقه غیر حنفی و برخی کتاب‌های دیگر تصفیه کنند و در غیر آن مجازات خواهند شد.
کمیسیون ایالات متحده امریکا در امور آزادی مذهبی در جهان از حکومت امریکا خواسته که که افغانستان زیر حاکمیت طالبان را به‌خاطر نقض سیستماتیک آزادی مذهبی بهعنوان "کشور مورد نگرانی خاص" معرفی کند و در گفت‌وگوهای خود با طالبان، آزادی مذهبی و اعتقاد را شامل بسازد و به‌گونه روشن "جنایات" این گروه و داعش را محکوم کند.
این کمیسیون خواستار خواستار تحریم‌های بیشتر علیه مقام‌های طالبان نیز شده‌است.
گفتنی‌ست در کنار آن‌که برخی عملکردهای حکومت طالبان در ارتباط به محدود ساختن آزادی‌های اکادمیک و مذهبی انتقادهای بین‌المللی را برانگیخته، انتقاداتی از این‌که طالبان نتوانسته اند از اقلیت‌های مذهبی در افغانستان به درستی حفاظت کنند و در جلوگیری از حملات بر آنان کوتاه آمده اند، نیز وجود دارد.
