ازدواج کودکان هنوز یک مشکل جدی در افغانستان است. عوامل فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی در گسترش این عمل مضر نقش دارند. اگرچه این مشکل پیش از این در افغانستان وجود داشت، اما سازمان ملل می‌گوید که پس از روی کار آمدن مجدد طالبان در افغانستان و ممنوعیت تحصیل دختران پس از صنف ششم، میزان ازدواج کودکان افزایش چشمگیری داشته است.

دلایل اصلی ازدواج کودکان

• سطح تحصیلات: بر اساس گزارش یونیسف، 32.2 درصد از دختران افغان که بی سواد بودند، قبل از 18 سالگی ازدواج کرده بودند، در حالی که 7 درصد از دخترانی که تحصیلات عالی داشتند، قبل از 18 سالگی ازدواج کرده بودند. او تحصیل کرده بود.

• فقر: مشکلات اقتصادی اغلب خانواده ها را وادار می کند که دختران خردسال خود را برای رفع فشار مالی یا به دست آوردن قیمت عروس به ازدواج خود درآورند.مشکلات اقتصادی از زمان بازگشت طالبان به قدرت در اگست 2021 افزایش یافته است که منجر به افزایش ازدواج کودکان شده است زیرا خانواده ها با کمبود مواد غذایی مواجه هستند. بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، 43.6 درصد از دختران خانواده های فقیر قبل از 18 سالگی ازدواج کرده اند و 17.5 درصد از دختران خانواده های ثروتمند ازدواج کرده اند.

• سنت های فرهنگی: اعمال سنتی مانند «بدل» (تبادل دختر بین خانواده ها) و «بد» (دادن دختر برای حل اختلاف) یکی دیگر از علل ازدواج کودکان محسوب می شود.

• تبعیض مبتنی بر جنسیت: این باور ریشه‌دار که دختران ضعیف‌تر از پسران هستند، کلیشه‌های دوران کودکی را تقویت می‌کند و حقوق و فرصت‌های دختران را محدود می‌کند.

فقدان چارچوب قانونی

قانون مدنی افغانستان حداقل سن ازدواج را برای دختران 16 سال و برای پسران 18 سال تعیین کرده است. اما دختران با اجازه پدر یا تایید دادگاه می توانند در سن 15 سالگی ازدواج کنند. این قانون دیگر در افغانستان اجرا نمی شود و طالبان سن قانونی را برای ازدواج اعلام نکرده اند و کودکان را بیشتر در معرض خطر ازدواج زودهنگام قرار می دهد.

محدودیت های طالبان سیستم ازدواج کودکان و اجباری را تقویت می کند. بر اساسگزارش موسسه توسعه خارج از کشور (ODI)، تعداد ازدواج هایی که در سنین پایین بدون رضایت زنان انجام می شود، افزایش یافته است. 69 درصد از شرکت کنندگان در نظرسنجی گفتند که حداقل یک دختر را می شناسند که در سنین پایین ازدواج کرده است. آژانس های کمک بین المللی و مدافعان حقوق بشر نگرانی عمیق خود را در مورد افزایش ازدواج کودکان در افغانستان در نتیجه ممنوعیت تحصیل دختران ابراز کرده اند.

آثار ازدواج کودکان:

ازدواج کودکان آسیب جدی به سلامت و رفاه دختران وارد می کند. بارداری در نوجوانی باعث مشکلات عمده سلامتی مانند افزایش میزان مرگ و میر مادران و کودکان می شود. علاوه بر این، ازدواج زودهنگام مانع از فرصت های اقتصادی آینده دختران و تداوم فقر می شود.

بر اساس ارزیابی یونیسف، 28 درصد از زنان 15 تا 49 ساله افغانستان قبل از سن 18 سالگی ازدواج کرده اند.

وضعیت فعلی:

پس از به قدرت رسیدن طالبان، محدودیت های بیشتری بر حقوق زنان، به ویژه تحصیل و کار اعمال شد.

اگرچه طالبان ادعا می کند که در سه سال گذشته از حدود 5000 ازدواج اجباری جلوگیری کرده است، اما سازمان ملل اعلام کرده است که به دلیل محدودیت های طالبان، نرخ ازدواج کودکان را 25 درصد افزایش می دهد.

در ماه اگست 2024، طالبان قانون 35 ماده ای را تصویب کرد که زنان را از بسیاری از حقوق اولیه محروم می کند.

گزارش: ملالی بشیر