امتحان کانکور سال ۱۴۰۴ خورشیدی باز هم بدون حضور دختران از سوی اداره ملی امتحانات کانکور تحت کنترول طالبان در برخی ولایات افغانستان راه اندازی شدهاست.
حسنات یکی از دختران محروم از آموزش در ولایت لوگر است، او میگوید در صنف دوازدههم مکتب بود که به دلیل ممنوعیت طالبان نتوانست شامل امتحان کانکور شود و اگر محدودیت بر آموزش دختران وضع نمیشد، حالا صنف سوم پوهنتون بود.
امروز امتحان کانکور برگزار شد و تنها پسران شرکت کردند، اما ما دختران اجازه شرکت را نداشتیم، این برای من بسیار سخت تمام شد.
اما او از اینکه امسال هم چانس شرکت در این آزمون را نیافته است میگوید، از اینکه دید پسران شامل امتحان شدهاند، ولی برای دختران اجازه نیست، بالایش بسیار سخت گذشت: "امروز امتحان کانکور برگزار شد و تنها پسران شرکت کردند، اما ما دختران اجازه شرکت را نداشتیم، این برای من بسیار سخت تمام شد، من هم علاقه داشتم که در کانکور اشتراک کنم و در رشته مورد علاقه خود ژورنالیزم کامیاب شوم، حالا که این فرصت را از دست دادهام، احساس مأیوسی میکنم."
کبرا حیدری دانشآموز دیگر در شهر کابل که پس از صنف دهم مکتب دیگر اجازه ادامه تعلیم را نیافت، او نیز چانس شرکت در امتحان کانکور را از دست داده و نگرانی مشابهی دارد: "اگر امسال من میتوانستم امتحان کانکور بدهم با کامیاب شدن در رشته دلخواه خود در پوهنتون راه پیدا میکردم که متأسفانه نتوانستم این حس را تجربه کنم که این برایم بسیار دردآور است، ما امیدوار هستیم که در آینده این فرصت مساعد شود، دروازههای مکاتب به روی ما باز شود و ما به درس و تحصیل خود ادامه بدهیم."
در این حال شماری از پسرانیکه در امتحان کانکور در ولایتهای غور و بامیان شرکت کردهاند، میگویند آرزو داشتند که در این امتحان برای دختران نیز چانس شرکت داده میشد و آنها به رشتههای مورد علاقه خود راه پیدا میکردند.
نوروز شرکت یکی از شرکت کنندهگان امتحان کانکور سال ۱۴۰۴ در ولایت بامیان در مورد به رادیو آزادی گفت: "امروز امتحان کانکور داشتیم و جمع کثیر از شاگردان در طبقه ذکور شرکت داشتند، کاش خواهران ما هم با برادرانشان در ساختن آینده کشور سهیم میبودند، نظر به شرایط حاکم نتوانستند در امتحان شرکت کنند و آرزوی ما این است که در آینده برایشان چانس شرکت در امتحان کانکور داده شود."
حس من این بود که باید آنها هم در کنار ما در امتحان سهم میداشتند، رقابت آزاد میبود، نظر به شرایط و قوانین اسلامی و در پوهنزیهای مانند طب، تعلیم و تربیه و پوهنزیهای دیگر راه پیدا میکردند.
احمد ضیا پیکان شرکت کننده دیگر امتحان کانکور در ولایت غور نیز خواست مشابهی دارد: "حس من این بود که باید آنها هم در کنار ما در امتحان سهم میداشتند، رقابت آزاد میبود، نظر به شرایط و قوانین اسلامی و در پوهنزیهای مانند طب، تعلیم و تربیه و پوهنزیهای دیگر راه پیدا میکردند، امیدوارم امارت اسلامی در این قسمت توجهی داشته باشد."
این درحالیست که اداره ملی امتحانات تحت اداره طالبان اعلام کرده که دور اول امتحان کانکور سال ۱۴۰۴ خورشیدی در ۱۱ ولایت کشور آغاز شده و امروز جمعه هم ادامه خواهد داشت.
این اداره در صفحه اکس (تویتر سابق) خود نوشته که در مرحله اول این امتحان در ولایات پروان، کاپیسا، پنجشیر، بغلان، بامیان، غور، دایکندی، میدان وردک، لوگر، پکتیکا و غزنی اخذ میشود که حدود ۲۵،۳۰۰ تن ثبت نام کردهاند.
اداره ملی امتحانات تحت کنترول حکومت طالبان در ماه ثور امسال اعلام کرد که امتحانات کانکور داوطلبان از مکاتب و مدارس دینی در پنج مرحله در کابل و ولایات اخذ میشود.
عبدالباقی حقانی سرپرست این اداره در یک نشست خبری در این باره گفته بود که در سال روان ۳ هزار نفر در مقطع ماستری، ۷۶ هزار و ۴۰۰ نفر در مقطع لیسانس و ۳۳ هزار و ۵۵۰ نفر در انستیتوتها جذب خواهند شد.
این امتحان در حالی برگزار میشود که برای سومین سال متوالی، دختران از شرکت در این آزمون منع شدهاند، آنچه از سیاستهای محدود کنندهی طالبان علیه زنان در افغانستان خوانده میشود.
طالبان پس از حاکمیت دوبارهشان در افغانستان، دختران مکتب بالاتر از صنف ششم را از آموزش محروم کرده و بعداً دروازههای پوهنتونها و انستیتوتهای متوسط طبی را نیز بروی آنها بستند.
هرچند این حرکت حکومت طالبان از سوی کشورها و سازمانهای مختلف ملی و بینالمللی به شدت محکوم شده و آنها خواهان بازگشایی مکاتب و پوهنتونها بروی دختران اند، اما حکومت طالبان تا کنون که نزدیک به چهار سال از حاکمیتشان در افغانستان میگذرد، اعتنای به آن نکرده و پاسخ مثبت نداده است.
ادارهٔ آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) اخیراً گفته که در حال حاضر ۱.۴ میلیون دختر در افغانستان از آموزش محروم اند و اگر ممنوعیتهای آموزشی در افغانستان تا سال ۲۰۳۰ ادامه یابد، بیش از ۴ میلیون دختر تحت تأثیر قرار خواهند گرفت.