پس از اعلام حکومت طالبان مبنی بر اینکه واردات دوا از پاکستان تا سه ماه دیگر متوقف خواهد شد، شماری از مالکان دواخانهها، واردکنندگان دوا و مسئولان مراکز صحی از پیامدهای احتمالی این تصمیم ابراز نگرانی کردهاند.
با آنکه حکومت طالبان هدف از این تصمیم را جلوگیری از واردات دواهای بیکیفیت عنوان کرده است، اما به باور شماری از این افراد، در شرایطی که بازار داخلی هنوز وابستگی شدید به واردات دوا از پاکستان دارد، این اقدام میتواند سبب کمبود دوا و افزایش قیمتها در کشور شود.
احمدشاه نصیرزی، یکی از واردکنندگان دوا، میگوید که با شرکتهای پاکستانی قراردادهای درازمدت دارد و توقف واردات دوا از این کشور، آنان را با مشکلات جدی در این بخش روبهرو خواهد ساخت.
او روز پنجشنبه، ۱۳ نومبر، در گفتوگو با رادیو آزادی افزود: "تجارت دوای افغانستان با مشکلات روبهرو خواهد شد، چون ما از درازمدت با پاکستان تجارت داریم و واردات دوا، معاملات مالی و قراردادهای بلندمدت با آنها داریم؛ پس با این مشکلات روبهرو خواهیم شد."
در همین حال، سید شبیر هاشمی یکی از واردکنندگان عمده دوا از حکومت طالبان میخواهد تا در زمینه فراهمسازی راههای بدیل، سهولتهای لازم را برای تاجران ایجاد کند: "در این ارتباط برای ما زمینه فراهم ساخته شود که به آسانترین و سادهترین طریقه، راهها برای ما باز شود؛ بندرعباس است و کارگوی هوایی است، چون اجناس یخچالی، غیر یخچالی و کپسول باب است که کیفیت خود را از دست ندهد."
یک مالک دواخانه در سرای شمالی شهر کابل که نخواست نامش در گزارش گرفته شود، میگوید بیشتر دواهایی که در دواخانهاش به فروش میرسند از پاکستان وارد میشوند: "بسته شدن راه پاکستان بسیار تفاوت آورده در نرخ دوا؛ فعلاً اگر در بازار صد قلم دوا از هند باشد، ولی از پاکستان شانزدههزار قلم دوا میآید."
این واردکنندگان دواهای پاکستانی و مالکان دواخانه میگویند که کیفیت این دواها بسته به شرکتهای وارداتی متفاوت است؛ برخی از دواها کیفیت خوب دارند، در حالیکه شماری دیگر از دواها کیفیت پایینتری دارند.
شماری از مسئولان مراکز صحی نیز میگویند واردات دوا از کشورهای دیگر، از جمله هند، نمیتواند نیاز مردم افغانستان را بهگونه کامل برآورده سازد.
شکیب کارگر، مسئول یکی از شفاخانههای خصوصی در کابل، در گفتوگو با رادیو آزادی افزود: "اگر این دواها باکیفیت بودند یا بیکیفیت، ما به آن ضرورت داشتیم. حالا از روزی که گذرگاه تورخم مسدود شده است، کمبود دوا پیدا شده است. روابط مرزی ما با تمام کشورها تقریباً مسدود است، دواهای هندی که در کانتینر میآید، ضرورت افغانستان را برآورده نمیسازد."
این در حالیست که وزارت مالیه حکومت طالبان اعلام کرده است، بر اساس هدایت معاونیت اقتصادی ریاستالوزرای این حکومت، از تاریخ ۲۱ عقرب به مدت سه ماه از دواهای وارداتی از پاکستان محصول گرفته میشود و پس از آن، واردات و محصولگیری از این دواها متوقف خواهد شد.
در اعلامیهای که روز پنجشنبه، ۱۳ نومبر، در شبکه ایکس وزارت مالیه طالبان منتشر شده، آمده است که به تمام تاجران دوا که از پاکستان واردات دارند، اطلاع داده میشود تا در مدت سه ماه آینده معاملات تجارتیشان را تصفیه کرده و بهگونه جدی از مسیرهای بدیل برای واردات استفاده کنند.
بر بنیاد این اعلامیه، تصمیم یادشده به هدف جلوگیری از واردات دواهای بیکیفیت اتخاذ شده و تأکید شده است که در زمینه واردات دواهای باکیفیت از مسیرهای بدیل، سهولتهای بیشتر فراهم خواهد شد.
این تصمیم پس از آن اعلام شد که ملا عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی ریاستالوزرای طالبان، روز چهارشنبه، ۱۲ نومبر، در نشستی با صنعتکاران و تاجران افغان، به آنان سه ماه مهلت داد تا قراردادهای تجارتیشان را با طرف پاکستانی پایان دهند.
او در این نشست، پاکستان را متهم کرد که از مسایل تجارتی برای اهداف سیاسی استفاده میکند و افزود که این اقدام باعث زیان تاجران افغان و پاکستانی شده است.
به گفته او، تا زمانی که اسلامآباد تضمین ندهد که مسیرهای تجارتی را در هر شرایطی مسدود نمیکند، روابط تجارتی میان دو کشور معلق خواهد ماند.
پاکستان از بیش از یک ماه به اینسو، تمامی راههای عبور و مرور و تجارت با افغانستان را بسته است.
این مسیرها در تاریخ ۱۱ اکتوبر، پس از درگیریهای در امتداد خط دیورند میان نیروهای دو طرف، از سوی پاکستان مسدود شدند و تاکنون نیز بسته ماندهاند.
در همین حال، شماری از شهروندان کابل پیش ازین در گفتوگو با رادیو آزادی گفته بودند که مسدود ماندن راههای تجارتی با پاکستان سبب افزایش قیمت مواد اولیه، از جمله دوا، مواد خوراکی و ساختمانی در بازارهای کشور شده است.