"روی خدا را ببینید! روی قرآن را ببینید! به خانه طفل دارم، مریض دارم کار و نان را از ما نگیرید!"
این خانم مادر پنج طفل از ولایت لوگر است که به دلایل امنیتی نمیخواهد اسمش در گزارش ذکر شود.
این خانم که تحصیلات عالی دارد، ۱۲ سال در ادارات غیر دولتی کار کرده و تجربه دارد، خودش سرپرست خانواده بوده، اما حالا به خانه نشسته است.
او میگوید: "من نمیدانم آنها به کدام عدالت حکومت میکنند. خواست ما این است که به مردم رحم کنند، به جامعه رحم کنند، زمینه کار و تحصیل را به مردم برابر کنند، حکومت طالبان بر سر زنان معامله سیاسی نکند و زنان را وسیله رسیدن به هدفشان قرار ندهد."
طالبان در دسمبر سال گذشته میلادی بر کار دختران و زنان در مؤسسات غیر دولتی و بینالمللی ممنوعیت وضع کردند.
نورزیه: اول خودم ۲۵ هزار معاش میگرفتم، تمام ضروریات را پوره میکردم، حالا بیکار نشسته ام. به تکلیف روانی دچار شده ام
نورزیه نیازی که در ارتباط به صحت، ازدواجهای اجباری و ذهنیتسازی فرهنگی در قریهای در ولایت لغمان آگاهی میداد و کارش نیز به آگاهی مردم تأثیر گذاشته بود و در مورد عنعنات ناپسند مردم را آگاه میکرد، میگوید خبرهای شنیده که دختر ۱۲ ساله را به مرد ۵۰ ساله در بدل چهار لک افغانی داده است.
نامبرده به رادیو آزادی میگوید: "اکنون یک زمان قلدری زورکی است. به شمول من خانمهای زیادی سرپرست خانواده هستند که تمام هزینهای خانواده را از طریق کار با مؤسسات پوره میکردند. اول خودم ۲۵ هزار معاش میگرفتم، تمام ضروریات را پوره میکردم، حالا بیکار نشسته ام. به تکلیف روانی دچار شده ام، ذهن من خراب شده، آنها با صادر کردن این فرمان ۲۰ سال خواری زنان را به آب انداختند."
با منع کار بانوان در مؤسسات غیر دولتی از سوی طالبان بسیاری از نهادهای بینالمللی کمک کننده کار خود را به حالت تعلیق درآورده و یا هم کاهش دادند.
نسرین آرزو باشنده ولایت جوزجان میگوید در ولایتهای سمنگان، جوزجان و فاریاب به نه هزار زن کمک کرده تا به پا ایستاد شوند و زمینه کار را برایشان فراهم کرده، اما حالا این وضعیت بر سر هزاران زنی آمده که به خانه نشسته اند.
نسرین میگوید: "من ۱۳ سال در پروژههای انکشافی کار کردم، در چهار ولسوالی جوزجان، اندخوی و پشتونکوت فاریاب نه هزار زن را به وسیله پروژههای انکشافی کمک کردیم به پای خود بیایستند. دو سال میشود که بیکارم، آنها نیز بیکار اند، وضعیت زندگی ما هم بسیار خراب است، روح و روان ما اصلاً خوب نیست."
طالبان در حال مانع کار زنان در ادارات غیر دولتی میشوند که قبلاً نیز در بسیاری از ادارات دولتی کار زنان را منع کرده بود.
همراه صافی باشنده ولایت کنر هم از وضعیت بد زندگی خود شکایت میکند و میگوید، نهتنها او بلکه برای مردان هم زمینه کار برابر نیست و حیران است این وضعیت به کجا کشیده خواهد شد.
او میگوید: "با بند شدن کار زنان مشکلات زیادی در زندگی ما ایجاد شده است. خواهران ما مسئولیت خانه را به عهده دارند. زندگی ما با کار در مؤسسات برابر بود، بسیاری از مشکلات ما حل میشد، اما حالا که فعالیتهای زنان بند شده بسیاری از خانوادهها به مشکلات اقتصادی مواجه شده اند. خواست ما این است که به زنان اجازه داده شود چون مادر سالم جامعه سالم و کشور سالم تربیت میکند."
حکومت طالبان در حالی کار زنان را در سازمانهای غیر دولتی ممنوع اعلام كرد كه قبلاً نهادهای مختلف بینالمللی نسبت به وضعیت بد اقتصادی و افزایش فقر در افغانستان ابراز نگرانی كرده اند.
خانم دیگر از ولایت خوست میگوید که با بند شدن کار زنان در مؤسسهها با مشکلات زیادی روبهرو شده است.
او میگوید: "از ممنوعیت کار زنان سه ماه میگذرد، من طفلدار هستم، شوهر ندارم، در خانه کرایی زندگی میکنم، تمام پسانداز هم که داشتم به تعلیم فرزندان، کرایه و مصارف روزانه ختم شد. اکنون صدها و هزارها خانم در ولایتهای افغانستان زندگی میکنند و به همین مشکل روبهرو هستند، اگر وضعیت یک سال دیگر چنین ادامه پیدا کند یک نفر سالم هم در افغانستان نخواهد بود."
این در حالیست که بیشتر افغانها با داشتن چنین وضعیتی مجبور به ترک کشور شده و در کشورهای دیگر نیز با مشقتهای زیادی زندگی را میگذرانند.
آنها میگویند که صلح فرا خواهد رسید، زندگی بهتر خواهد شد، اما این هنوز هم برای آنان یک امید باقی مانده است.
خوشبو قریشی باشنده ولایت کندهار ۸ سال در ادارات غیر دولتی کار کرده است، او سرپرست برادران و خواهرانش است.
او به رادیو آزادی میگوید: "مشکلات زیادی در زندگی شخصی دارم، حتی پدرم مریض است، تداوی نمیتوانم. دوا نیاز است و دوا پول کار داره که نیست. همانطور که مردان در جامعه حق دارند زنان هم حق دارند، اگر چنین ادامه پیدا کند ما به یک بحران بزرگی مواجه میشویم. همینطور که فعلاً مواجه هستیم، ما روحاً و جسماً مرده ایم، زنده نیستیم، از دو سال به اینسو ما در یک زندان هستیم."
طالبان همچنین پیش از ممنوعیت کار زنان در ادارات غیر دولتی بسیاری از محدودیتهای دیگر نیز در زمینه کار و تحصیل زنان وضع کرده اند.
دختران بالاتر از صنف ششم از رفتن به مکتب منع شده، از پوهنتونها و سایر اماکن عمومی مانند ورزشگاهها و حمامهای عمومی زنانه منع شدهاند.
حجاب اجباری شده و گفته شده که بدون محرم شرعی به سفرهای بیش از ۷۰ کیلومتر رفته نمیتوانند.
هر چند این تصمیم طالبان در داخل و خارج کشور واکنشهای زیادی در پی داشت، اما در تصمیم آنها هیچ تغییری وارد نشدهاست.
ذبیحالله مجاهد سخنگوی حکومت طالبان در گذشته در ارتباط به منع کار زنان در ادارات غیر دولتی از تصمیم حکومت طالبان دفاع کردهاست.